'Türkiye'ye yeni bir borsa kazandırıyoruz'

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, "Ürün İhtisas Borsası'nın bütün yasal alt yapılarını tamamladık, Türkiye'ye yeni bir borsa kazandıracağız. Şirketi on gün içerisinde kuruyoruz. Cumhurbaşkanımız ve Başbakanımızın katılımıyla lansmanını yapacağız."

Bakan Tüfenkci, Vali Galip Demirel Vilayetler Evi'nde düzenlenen "2017 Valiler Buluşması" programında, Türkiye'yi, ticaretin daha kolay ve daha güvenli yapıldığı bir ülke haline getirmeyi hedeflediklerini söyledi.
Tüfenkci, Bakanlığın tüm iş ve işlemlerini standardize ederek, şeffaflık ve takip edilebilirliği sağlayarak, başta gümrükler olmak üzere hizmet verilen tüm alanlarda elektronik ortamın üstünlüğünden faydalanarak ve risk analizini uygulayarak söz konusu hedeflere ulaşmaya çalıştıklarını ifade etti.

Dijital sistemleri, her geçen gün daha geniş alanlarda kullanmaya başladıklarını aktaran Tüfenkci, şunları kaydetti:

"Teknolojinin tüm imkanlarını kaçakçılık ve uyuşturucuyla mücadelede kullanıyoruz. İç ticaretin tüm alanlarını elektronik ortama taşıyoruz, iş dünyamızın mensuplarının, esnaf ve sanatkarlarımızın, KOBİ'lerimizin önünü açarak, finansmana ulaşmalarını kolaylaştırıyoruz. Markalaşmayı ve katma değeri yüksek üretimi teşvik ederken, tüketicilerimizin haklarını genişletiyor ve koruyoruz. Kooperatiflerimizin ekonomiye katkılarını artırmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İnsan kaynağımızı sürekli eğiterek, sunduğumuz hizmetlerin kalitesini artırmak için çalışıyoruz. Tüm kurumlarla anlık veri değişimine önem veriyoruz. Tüm işlemleri yaparken daha kontrollü olmasını sağlamak ama tacirlerimizi rahatsız etmeden iş ve işlemlerin süresini kısaltarak, kimseyi yormadan, üzmeden daha fazla kontrolü sağlıyoruz."

Tüfenkci, Orta Vadeli Program'a göre 2020 yılında 195 milyar dolar ihracatı öngördüklerini hatırlattı.

Türk gümrükleri·ni·n sadece kolaylaştırıcı deği·l, koruyucu görevi·nin de her zaman ön planda olduğunu aktaran Tüfenkci, "Birbirine zıt olduğu düşünülen kolaylaştırma ve koruma görevlerini ri·sk anali·zleri· sayesinde başarılı bir şekilde ve uyum halinde yürütüyoruz." diye konuştu.

Gümrüklerde elektronik sistemlerin ve sınır geçişlerini hızlandıran faaliyetlerin esas alındığını belirten Bakan, Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri sistemini sürekli güncellediklerini ve yeni modüller eklediklerini kaydetti.

Bürokrasi ve kırtasiyeciliği azaltarak gümrük iş ve işlemlerini hızlandırdıklarını söyleyen Tüfenkci, "İthalatta gümrük beyanname işlemlerinin yüzde 50'si ilk sekiz saate tamamlanırken, ihracatta ise işlemlerin yüzde 58'si ilk yarım saate, yüzde 86'sı ilk dört saatte, yüzde 96'sı 24 saatte sona ermektedir." dedi.

Kaçakçılıkla mücadeleyi sürdürürken ticaretin akış hızında bir yavaşlama olmamasına özen gösterdiklerini söyleyen Tüfenkci, kaçakçılıkla mücadelede kullanılan teknik cihaz ve sistemleri, hem nitelik hem de nicelik olarak geliştirdiklerini vurguladı.

Tüfenkci, son üç yılda 150 milyon lira yatırım yaparak teknik kapasite bakımından dünyada sayılı gümrük idareleri arasında yer alındığını bildirdi.

Ülkeye giriş-çıkış yapan araç ve yolcu sayısının her yıl arttığına dikkati çeken Tüfenkci, şöyle devam etti:

"Tüm işlemleri daha hızlı ve sorunsuz gerçekleştirmek için komşularımızla gümrük verilerini elektronik ortamda paylaşıyor, bu yoğun yolcu ve araç trafiğini dijital sistemlerle kontrollü biçimde sürdürüyoruz. Sınır aşan nitelikteki kaçakçılık olayları aynı zamanda ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla yoğun iş birliğini de gerektirmektedir. Bu konuda hem diğer kolluk birimleri hem de yabancı ülke gümrük idareleri ve uluslararası kuruluşlarla etkin bir iş birliği gerçekleştiriyoruz. Geride bıraktığımız yıl ülke olarak yaşadığımız hain darbe girişimi ve menfur terör eylemleri dahil birçok olumsuzluk kaçakçılıkla mücadele faaliyetlerini aksatmamıştır."

Gümrük muhafaza ekiplerince gerçekleştirilen yakalama rakamlarına ilişkin Tüfenkci, şunları kaydetti:

"2017 yılı üçüncü çeyreği itibarıyla olay sayısı geçmiş yılın aynı dönemine göre yüzde 36 artmıştır. Bu yıl yakalama değeri bir milyar 848 milyon lira olmuştur. Bu yakalamalarda ilk sırada 804 milyon lirayla uyuşturucu madde, 90 milyon lira sigara ve yaklaşık 20 milyon lirayla akaryakıt olmuştur. En çok yakalama sırasıyla İstanbul, Ağrı, Kocaeli, Edirne, Diyarbakır ve Mersin’de gerçekleşmiştir. Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele kapsamında, Bakanlığımız koordinasyonunda mücadeleci kurumların personelinden teşkil edilen akaryakıt kaçakçılığı i·le mücadele özel ekibi kurulmuştur. Özel ekip, kurulduğu günden bugüne yaklaşık 3 milyar lira değerinde usulsüzlük ortaya çıkartmıştır."

Gümrük kapıları yenilendi

Gümrük kapılarını Yap-İşlet-Devret Modeli'yle yenilendiğini ve ihtiyaç duyulan yerlerde yeni gümrük kapıları ve müdürlükler açıldığını kaydeden Tüfenkci, Kapıkule, Cilvegözü, İpsala, Nusaybin, Habur, Dilucu, Esendere, Çıldır/Aktaş Gümrük Kapıları ile Halkalı Gümrük İdaresi'nin yenilendiğini aktardı.

Yeniden inşa çalışmaları devam eden Kapıköy Gümrük Kapısı'nın yakın zaman içerisinde hizmete gireceğini bildiren Tüfenkci, Sarp Gümrük Kapısı'nın Gürcistan'dan giriş yönünün yıkılarak inşaat çalışmalarına başlandığını anımsattı.

Tüfenkci, Kapıkule ve Habur Gümrük kapılarına yönelik iyileştirme ve Gürbulak, Hamzabeyli, İpsala, Dereköy ve Pazarkule Gümrük kapılarının yeniden yapılandırılması çalışmalarının devam ettiğini söyledi.

Ticari işlemleri elektronik ortama taşıdıklarını anlatan Tüfenkci, "Kısa adı MERSİS olan Merkezi Sicil Kayıt Sistemi ile gerçek ve tüzel kişilere ait ticaret sicili kayıtları ile tescil ve ilan işlemleri elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir. Bu sistem ile şirket kurma daha kolaylaşmıştır. Artık Türkiye'de bir şirket kurma sadece yarım gün sürüyor. Bu şirketlerin kurulma maliyetlerini de minumuma düşürdük. 100 bin lira sermayeli bir şirketin daha önce 3 bin 500 lira olan kurulma masrafını 875 liraya düşürmeyi başardık." diye konuştu.

Ürün İhtisas Borsası

Enflasyonla mücadelede önemli gördükleri sebze meyve ve tarım ürünlerinin ticaretinde önemli çalışmalar yaptıklarını aktaran Tüfenkci, "Ürün ihtisas Borsasının bütün yasal altyapılarını tamamladık ve Türkiye'ye yeni bir borsa kazandırdık. şirketi inşaallah on gün içersinde şirketi kuruyoruz. başbakanımız ve Cumhurbaşkanımızın katılımıyla lansman yapacağız." diye duyurdu.

Tüfenkci, Hal Kanunu'yla sektördeki kayıt dışılık oranını yüzde 70'lerden yüzde 45'lere gerilediğini kaydetti.

Sektördeki kayıt dışılık ile mücadeleyle yaklaşık 16,5 milyar liranın kayıt altına alındığını vurgulayan Tüfenkci, "Sektörde yüzde 25'e varan ve kamuoyunda çok tartışılan yüksek fiyatların temel gerekçelerinden biri olan zayi oranlarını azaltmak için ilave tedbirler alıyoruz. Temel amacımız vatandaşlarımızın daha güvenilir ve ucuz sebze ve meyve tüketmesini sağlamaktır. Lisanslı Depolar ile Tarım ürünleri ticaretinde büyük bir dönüşüm başlattık." diye konuştu.

Elektronik ticaretle ilgili yapılan çalışmalara ilişkin rakamları da aktaran Tüfenkci, şunları kaydetti:

"Bakanlık olarak tüketicilerimizin haklarını koruma çerçevesinde piyasa gözetim ve denetiminde de sorumluluğumuz var. 81 ilimizde bulunan Ticaret İl Müdürlüklerimiz bu yıl 10 bin 639 firmayı ve 825 bin 887 adet ürünü denetlemiştir. Her il ve ilçede en az bir adet olmak üzere toplam bin 11 adet Tüketici Hakem Heyeti bulunmaktadır, buralardaki raportör sayısını artıracağız. Bi·li·nçli· bi·r tüketi·m anlayışıyla buluşan kali·teli· üreti·m, tüketi·ci·leri·n i·stek ve i·hti·yaçlarını en i·yi· şeki·lde karşılamanın temeli·di·r."

Tüfenkci, Tüketici Bilgi Sisteminin (TÜBİS) işleyişinin kolaylaştırılması amacıyla, e- imza, UYAP bilişim sistemi, kayıtlı elektronik posta ve Gelir İdaresi'nin entegre edildiğini söyledi.

İthalatta Risk Esaslı Denetim Sistemi (GTB-İRİS) 2016'da devreye alındığını hatırlatan Tüfenkci, "Gerçekleştirilen risk analizlerine göre, ithalata konu ürünlerden riskli olanlar, elektronik ortamda GTB-İRİS tarafından belirlenmekte ve denetimler bu ürünler üzerine yoğunlaşmaktadır. Riskli görülen ürünlerin ithalatçılarından, ürünlerin güvenli olduğunu gösteren akredite bir laboratuvardan alınmış test raporlarını ibraz etmeleri istenmekte, raporları olmayan ürünlerin ülkemize girişine izin verilmemektedir. Bu yenilikçi uygulama, Türkiye Bilişim Vakfı tarafından bu yıl kendi kategorisinde 'e-Türkiye' ödülünün sahibi olmuştur." şeklinde konuştu.

Tüfenkci,Türkiye'de 37 farklı türde 53 bin civarında kooperatif ve bu kooperatiflerin yedi milyona yaklaşan ortağı bulunduğunu, Bakanlığın hizmet alanı içinde yer alan 29 ayrı türde yaklaşık 1,5 milyon ortağı olan 11.948 kooperatife doğrudan hizmet sunulduğunu söyledi.

Söz konusu kooperatiflerin elektronik işlemlerinin Kooperatif Bilgi Sistemi (KOOP-BİS) üzerinden yapılmaya başlanacağını ifade eden Tüfenkci, şöyle devam etti:

"Ülkemizde kooperatiflerin faaliyet alanlarının genişlemesine ihtiyaç vardır. Bilhassa eğitim alanında kooperatifçiliğin gelişmesi, ülkemiz şartları açısından çok yararlı olacaktır. Bakanlık olarak kadın girişimcilerin kurduğu kooperatiflere de büyük önem veriyor ve destekliyoruz. Halen kadın girişimcilerimiz tarafından kurulan 158 kooperatif bulunmaktadır."

Tüfenkci, esnaf ve sanatkarları her zaman desteklediklerini, yüzde 50 indirimli veya faizsiz ve 5 yıla kadar uzun vadeli kredi imkanları kapsamında, 449 bin 744 kişiye yaklaşık 22 milyar lira ödeme yapıldığını ifade etti.

Sınır Ticaretinin Geliştirilmesi Projesi'nden bahseden Tüfenkci, çalışmalara ilişkin şunları söyledi:

"Sınır ticaretinin daha aktif ve işlevsel hale getirilerek ticaret hacminin yükseltilmesi çalışmalarıyla, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yaşayan halkın, sınır komşusu ülkelerin sınır bölgelerinde yaşayanlarla, esnaf ve tacirlerin sınır ticaretine katılımının sağlanması öngörülmektedir. Sınır ticareti yapılan bölgelerdeki refah seviyesinin yükseltilerek ekonominin canlandırılması suretiyle istihdam artışı ve ticaretin geliştirilmesi hedeflenmektedir."

Akaryakıt Kaçakçılığıyla Mücadele Eylem Planı'nın, Bakanlık koordinasyonunda ve ilgili kurumların iş birliği çerçevesinde devam etmekte olduğunu kaydeden Tüfenkci, valiliklerden katkıda bulunmalarını istedi.