VOMA ve diğerleri: Türkiye için yeni bir tehdit mi?

Son günlerde uluslararası basında ve özellikle sosyal medyada VOMA ve POGA ismini sıkça duymaya başladık. Kimi zaman bir iş insanı, kimi zaman dünyaca ünlü bir model, kimi zaman genç gruplar tarafından paylaşılan videolarda birtakım insanların birlikte eğitimler aldığı görülüyor.

Yılın belirli dönemlerinde bir araya gelen, mayın döşemeyi, silahla ateş etmeyi, dövüş sanatlarını ve bölge halkıyla nasıl iletişim kurmaları gerektiğini öğrenen bir grup insandan bahsediyoruz. Aslında herkes bu yapının asimetrik bir terör örgütüne dönüşebileceğini biliyor ancak kafasını kuma gömmeye devam ediyor.

Ermeni terör örgütü VOMA çocukları savaşa özendiriyor

Her ne kadar VOMA ismi ön plana çıksa da aslında bölgede POGA adıyla faaliyetlerine devam eden başka bir terörist grup daha var. Peki, VOMA ve POGA ne amaçla kuruldu, tüm bu eğitimleri alacak finansmanı nasıl buluyorlar ve belki de en önemlisi arkalarında hangi güç ya da güçler var? Tüm bu soruların yanıtını Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Savaş Eğilmez ile konuştuk.

VOMA nedir?

Doç. Dr. Eğilmez, süreci yakından takip etmeyenleri de dikkate alıyor ve süreci küçük başlıklar halinde anlatıyor. Haliyle ilk olarak VOMA’nın ne olduğu sorusuna yanıt veriyor.

Ermenistan’ın tarihi alışkanlıklarından vazgeçmeyerek küresel güçlerin yönlendirmesi ve desteği ile VOMA isimli yeni bir silahlı terör örgütü oluşturduğundan bahsediyor. “Hayatta kalma sanatı” anlamına gelen “VoxjMnaluArvest”’ın kısaltılmış şekli olan VOMA terörist grubunun başında, 1965 doğumlu Ermeni asıllı Rus vatandaşı Vladimir Vartanov bulunuyor.

PKK ve Asala terör örgütlerinden yoğun destek alan örgütün Avrupa ve Orta Doğu’dan da militan devşirdiği bilgisini paylaşan Eğilmez, “2014’te faaliyete başladılar. 2020’deki Karabağ savaşından sonra tüm dikkatlerini Dağlık Karabağ bölgesine çevirip, merkez olarak Hankendi’yi seçtiler” diyor.

POGA terör örgütü neyi amaçlıyor?

Karabağ’ı ele geçirme hayaliyle kurulan başka bir terörist grup da “Askeri Yurtsever Okulu” yani POGA. Her ne kadar VOMA öne çıksa da POGA isimli örgütün de göz ardı edilmemesi gerektiğinin altını çiziyor Doç. Dr. Eğilmez. Bu örgütün de sözde ‘okul’ çatısı altında farklı yaş gruplarından insanları toplayıp askeri eğitim verdiğini öğreniyoruz. POGA da 2020 yılındaki Karabağ savaşından sonra faaliyetlerini hızlandırmış. 

Karabağ operasyonu: Azerbaycan için yeni bir kulvar açıldı

“Türkler her zaman düşmandır” algısı işleniyor

Terör örgütlerinin en önemli kolonlarındandır; amaç ve motivasyon... Ermenistan’daki iki terör örgütü için de durum farklı değil. Gençlik eğitim merkezi ile hiçbir alakası olmayan bu terör örgütlerinin faaliyetleri radikal milliyetçiliğe ve Türk karşıtı propagandaya dayanıyor.

Doç. Dr. Savaş Eğilmez, sözü örgütün seçtiği sloganlara getiriyor ve “Hemen hemen her faaliyetlerinde Ermenilere savaş çağrısı yaparak ‘Türkler her zaman düşmandır’, ‘Zayıf olmaya hakkımız yok’, ‘Büyük bir güç olalım ve düşmeyeceğimizi tüm dünyaya kanıtlayalım’, ‘Biz daha güçlü olmak ve bir halk ordusu olmak zorundayız’ şeklindeki sloganlarla eleman devşiriyorlar” diyor.

Burada bir parantez açıyor Eğilmez ve örgütlerin deklare ettiği kuruluş amaçlarını da anlatıyor. Buna göre örgüt sempatizanlarına ya da hedef kitlesine Türkiye ve Azerbaycan’ın Ermeni topraklarını sözde işgal ettiğini ve kalan Ermeni topraklarında gözü olduğunu söylüyor. Ayrıca, tüm Ermenilerin yok edilmek istendiğini, bu şartlar altında ordunun arkasında sivil vatandaşların da bu sürece hazırlıklı olması gerektiğini öğütlüyorlar.

Dağlık Karabağ en mayınlı bölgelerden biri oldu

Örgüt tarafından verilen eğitimlerde ateşli silah ve bıçak kullanımı, doğada kalma, bölge halkıyla iletişim, dövüş sanatları, ilk yardım ve zor koşullarda hayatı idame yöntemleri öğretiliyor. “Ayrıca bölgedeki kimi askerler ve PKK’lı teröristler tarafından mayın döşeme içinde özel eğitimler veriliyor. Bu nedenle Dağlık Karabağ, dünyanın en çok mayın döşenen bölgesi haline geldi. İran’ın Karabağ’a gönderdiği yaklaşık 4 bin militanı, VOMA terör örgütüne ait olan kampta PKK’lılar ve Ermeniler ile hareket ediyor” diyor Doç. Dr. Eğilmez.

VOMA ve POGA’yı kim finanse ediyor?

Bu noktada konunun belki de en kritik kısmına geliyoruz… Her örgütün mutlaka bir şekilde finanse edilmek zorunda olduğunu biliyoruz. VOMA ve POGA’nın bu süreci nasıl yönettiğini merak ediyoruz. Doç. Dr. Eğilmez, şöyle yanıtlıyor:

“Terör örgütünün askeri eğitimlerine katılanlardan ücret talep edilmiyor. Sosyal medyada örgütün propagandasını yapanlara 100 doların üzerinde para veriliyor.
Silah ve diğer teçhizatla personel temini, seyahat masrafları, yeme içme masrafları derken örgütün ciddi bir fonlamaya ihtiyaç duyduğu aşikar. ABD ve Avrupa’daki Ermeni diasporası, Ermenistan devleti, küresel ölçekte Türk karşıtı kişi ve kuruluşlarından topladıkları bağışlar ve Ermeni asıllı zengin iş adamları bu örgütlerin başlıca finans kaynaklarını oluşturuyor.

Ayrıca, PKK ve Asala’dan yoğun destek alan örgüt, Avrupa ve Orta Doğu’dan da militan devşiriyor.”

“Türkiye de ‘terör örgütü’ olarak listeye almalı”

PKK ile yoğun iş birliği içinde olan bu örgütlerin Asala terör örgütünün yerini aldığı uyarısında bulunuyor Eğilmez. Azerbaycan’ın anti-terör operasyonundan sonra Karabağ’dan kaçan terör grupları Zengezur bölgesine yerleşmiş. “Zengezur Koridoru'nun açılmaması için eylem hazırlıklarına başladılar” diyor ve “Bu durum böyle devam ederse yeni bir anti-terör operasyonu kaçınılmaz bir hal alır” görüşünü paylaşıyor.

Her iki örgütün de Azerbaycan tarafından resmi olarak terör listesine alındığını anımsatıyor Doç. Dr. Savaş Eğilmez ve “Türkiye Cumhuriyeti Devleti bu örgütleri resmi olarak terör listesini alıp, bu doğrultuda pozisyon almalı” uyarısıyla sözlerini tamamlıyor.

Haber manşet görsel ve infografikler: Ayhan Akgün - TRT Haber