Son günlerde üst üste pitbull saldırısı haberleri geliyor... Peki, pitbull'lar nasıl üretildi, saldırgan olma sebebi ne?
Pitbull, terrier ve buldog köpeklerinin çiftleştirilmesiyle ortaya çıkan melez bir köpek türü. İlk ortaya çıktığında yasa dışı köpek dövüşlerinde kullanıldı. Saldırganlığa ve insan yaralamaya yatkınlıkları nedeniyle birçok ülkede yasaklandı.
Pitbull’lar koruma içgüdüsü olan köpekler olarak biliniyor. Sahipleri tarafından uygulanan yanlış beslenme ve yetiştirilme yöntemleri sonucunda saldırgan davranış gösterebiliyorlar. Pitbull’ların ısırma şekli, ciddi bir kemik ve kas hasarına neden olabiliyor.
"Pitbull'ların öne çıkmasının sebebi oluşturdukları hasarın yüksek oluşu"
Veteriner Hekimi Dr. Gürbüz Ertürk, hiçbir ırkın tek başına saldırgan olmadığını söyleyerek, pitbull'ların saldırgan olma sebeplerini ve sahiplerinin bunun önüne geçmek için yapabileceklerini anlattı.
"Saldırganlığı oluşturan köpeğin yaşam koşulları, sosyalizasyon periyodundaki iyi deneyimlerle büyüyerek gelmiş olması, sahibinin bilinçli olarak köpeği kontrol etmesi gibi faktörlerle ilişkilidir. Köpekler içgüdüleriyle davranan canlılar ve bizleri ancak bizim beden davranışlarımız, ona yaklaşımlarımızla algılayabiliyor, beden dilleriyle bize bir şeyler söylemeye çalışıyorlar. Bu çerçevede köpeklerin beden dilini bilmek çok önemli.
Amerika'da her yıl 5 milyon insan köpek tarafından ısırılıyor. Buna bağlı olarak da Amerikan Hayvan Hastaneleri Birliği 2019 yılında bu ısırmaları hangi köpekler yapıyor, niçin yapıyor şeklinde bir araştırma yapıyorlar. Bu araştırmanın sonuçlarına göre ısırılma oranlarında her 5 köpekten 1'i pitbull. Geriye kalanlar başka köpekler. Pitbull'ların bu kadar öne çıkmasının temel sebebi oluşturdukları hasarın yüksek oluşu.
Köpek sahiplenen kişiler önce eğitimden geçirilmeli. Bu ırk köpeklere sahip olanlar mutlaka köpeklerini pozitif koşullandırma sistemlerinin ön planda olduğu eğitim yöntemleriyle eğitimden geçirtmeliler."
Kayıt işlemlerini yapmayan hayvan sahiplerine para cezası
Tarım ve Orman Bakanlığı, Amerikan Pitbull Terrier, Dogo Argentino, Fila Brasilerio, Japanese Tosa ırklarının bulunduğu tehlike arz eden hayvanlar listesine American Staffordshire Terrier ve American Bully ırkı köpeklerin de dahil edildiğini açıkladı.
Tehlike arz eden bu köpek ırkları kısırlaştırılacak, aşıları tamamlanacak. Mikroçip ve kontrol işlemlerinin tamamlanmasının ardından il veya ilçe tarım ve orman müdürlüklerince kayıt altına alınacak.
Tehlikeli ırklar sadece kayıt altına alınmayacak. Rehabilitasyon ve eğitim süreci de olacak. Verilen süre içinde kayıt işlemlerini tamamlamayan hayvan sahiplerine 11 bin lira para cezası uygulanacak.
Tehlike arz eden hayvanlar kategorisindeki köpeklerin, insanların yoğun olarak bulunduğu park ve bahçe gibi alanlarda gezdirilmesi de yasak.
14 Temmuz'da yasalaşmıştı
7332 sayılı "Hayvanları Koruma Kanunu İle Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 14 Temmuz'da Resmi Gazete'de yayımlanmıştı.
Söz konusu kanunun 5'inci maddesi kapsamında 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu'nun 14'üncü maddesinin (l) bendinde, "Bakanlıkça belirlenen tehlike arz eden hayvanları üretmek, sahiplenmek, sahiplendirmek, barındırmak, beslemek, takas etmek, sergilemek, hediye etmek ve bunların ülkemize girişini, satışını ve reklamını yapmak yasaktır" ifadeleri yer almıştı.
Küçük Asiye ağır yaralanmıştı
Şahinbey ilçesi Beştepe Mahallesi'nde, 22 Aralık'ta 2 pitbull cinsi köpeğin saldırısına uğrayan 4 yaşındaki Asiye Ateş, ağır yaralanmıştı. Olayla ilgili 6 kişi gözaltına alınmış, zanlılardan 3'ü tutuklanmıştı.
Saldırgan köpekler ise Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğünce, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Hayvan Barınağı ve Rehabilitasyon Merkezine teslim edilmişti.
Bugün üst üste 2 saldırı
İstanbul Sultangazi'de basketbol oynadıkları sırada pitbull cinsi köpeğin saldırısına uğrayan 2 çocuk yaralandı. Saldırı sonucu çocukların bir kısmı sahanın tellerine tırmanarak korundu.
Ancak, 15 yaşındaki Muhammed Can Demirci ile 17 yaşındaki Samet Eren Özger köpekten kaçamadı. Köpeğin ısırdığı iki çocuk da sağlık ekiplerince Sultangazi Haseki Egitim ve Araştırma Hastanesine kaldırılarak tedavi altına alındı.
Olay sonrası bölgeye gelen polis ekipleri, pitbullu basketbol sahasına kilitleyerek önlem aldı.
Denizli’nin Pamukkale ilçesinde pitbull cinsi köpeğin saldırdığı 13 yaşındaki yabancı uyruklu çocuk yaralandı.
Kasık bölgesinden yaralanan ve hayati tehlikesi bulunmayan çocuk, tedavisinin ardından taburcu edildi.
Olayın ardından çalışma başlatan polis, köpeğin sahibi İran uyruklu 24 yaşındaki M.A.'yı gözaltına aldı.
Hangi ülkelerde yasak?
Almanya merkezli istatistik şirketi Statista’nın raporuna göre sivrisinek, insan ve yılandan sonra, dünyadaki en ölümcül 4'üncü canlı köpek. Dünyada her yıl yaklaşık 35 bin insan, köpek saldırılarında hayatını kaybediyor.
Özellikle köpek dövüşlerinde kullanılmak üzere genetiği değiştirilerek saldırganlaştırılan bazı türlerin bulundurulması birçok ülkede yasak.
İngiltere'de bazı köpek cinslerinin bakımı ve sahiplenilmesi ilk olarak 1991'de çıkan yasa ile düzenlendi.
"Tehlikeli bir şekilde kontrolden çıkmış" türdeki bir köpeğe ise, özel mülklerde dahi olsa sahip olmak 2014'te yasaklandı. Yasaklı bir köpeği satmak, terk etmek, başkasına vermek veya üremesini sağlamak da yasa dışı.
Fransa'da iki sınıflandırma var
Fransa'da tehlikeli köpek ırkları için iki sınıflandırma var. Soyağacı belgeleri olmayan saldırgan türlerin ülkeye girişi yasak. İkinci kategorideki bazı safkan köpekler için ise veteriner kontrolü yaptırmak, devletten lisans almak ve sigorta yaptırmak zorunlu.
ABD'de ise 50 eyaletten 37'sinde kimi türlere yönelik kısıtlamalar mevcut. Ancak federal hükümetin bu konuda bir yasal düzenlemesi bulunmuyor.
Grafik: M. Furkan Terzi