Savunma sanayiinde son 20 yılda atılan adımlar her ne kadar askeri alanda çok daha görünür olsa da kurulan ekosistem sayesinde burada kazanılan tecrübelerin sivil alana yansımaları da daha net şekilde ortaya çıkmaya başladı.
İstanbul Teknopark’ta faaliyetlerine devam eden Savunma Sanayii Başkanlığı SSTEK iştiraki olan RADARSAN’ın ortaya koyduğu ürünler, Türkiye’nin askeri projelerinin sivil hayata, sivil hayattaki projelerinin de askeri alana olumlu etkisini göstermesi açısından epey değerli.
RADARSAN’ın Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Serhat Doğan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde yaptığı çağrıyla ülkemize dönen mühendislerden biri. O dönem dünyanın önde gelen firmalarından birinde oldukça iyi şartlarda çalışmalarına rağmen memleket sevdası ağır basıp kendi ülkesinde elini taşın altına koymuş bir isim.
Kritik teknolojileri Türkiye’de geliştiriyorlar
Serhat Doğan, şirketin 2014 yılında Savunma Sanayii Başkanlığı öncülüğünde kurulduğunu belirtiyor ve o günden bu yana radar teknolojileri, sensör füzyonu, yapay zeka ve dijital üretim konularında katma değerli projeler ürettiklerini söylüyor.
Yurda döndükten sonra kendilerinden istenilen ilk projelerden birinin trafik radarı olduğuna değiniyor Doğan… Aslında o güne kadar Türkiye bu sistemi hep ithal etmiş. Ağırlıklı olarak da bu ithalat ABD’den yapılmış.
Trafik radarı araçların hızını ölçen ve kural ihlali yapanları belirleyen bir sistem olarak düşünülse de Doğan bu tanımın doğru ama eksik olduğu görüşünde. Güvenlik güçlerinin bu tür radarları farklı amaçlar için de kullanabildiğine ve bu nedenle de ‘yol güvenliği sistemi’ olarak adlandırdıklarına işaret ediyor.
Dünyadaki en iyi sistemlerden biri Türkiye’de üretildi
Trafik radarını oluşturmak için kolları sıvadıklarında öncelikle bir yapay zeka platformu geliştirdikleri bilgisini paylaşıyor Doğan. Zaten yurt dışında da dünyanın en önde gelen firmalarında bu işi yaptıkları için Türkiye’de son derece gelişmiş bir sistemi ortaya koyabilmişler.
Bugün gelinen noktada yerli/milli trafik radarını ‘kendi alanında dünyanın en iyisi’ olarak tanımlıyor Serhat Doğan. Sistemi çok gelişmiş bir yapay zeka üzerine inşa etmişler ve böylece rakiplerinin önüne geçebilmişler.
Tabii işin bir diğer önemli noktası da Türk mühendislerce geliştirilen sistemin sahadan gelen taleplere göre güncellenebilmesi, kaynakların ve teknolojik bilgi birikiminin ülkemizde kalması…
Milli teknoloji hamlesinin çıktıları
Kritik teknolojilerin tamamında AR-GE faaliyetlerini Türkiye’de tamamladıklarından bahsediyor Doğan ve sistemin ne zaman sahada kullanılacağı sorumuza da yanıt veriyor:
“Savunma Sanayii Başkanlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğü'nün ortak projelendirmesi çerçevesinde sözleşmesi imzalanan proje gelecek yıl itibarıyla ülkemizin dört bir yanında kullanıma girecek.
Türkiye’nin dışa bağımlılığını ortadan kaldırdığımız bu ürün, ülkemiz için çok değerli olan ‘yüksek teknoloji ihracatı’ için de kritik. Hatırlanacağı üzere, geçtiğimiz günlerde açıklanan Orta Vadeli Program’da katma değeri yüksek ürünlerin ihracatı oldukça önemli bir yer tutuyor.
Gerek Savunma Sanayii Başkanlığı gerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı gerekse de diğer ilgili paydaşlar bu konuda bizlere yol gösteriyor.”
“İhracat potansiyeli oldukça yüksek”
Türkiye’nin savunma sanayiinde ürettiği platform ve sistemlerin ihracat potansiyeli hayli yüksek. Peki, sivil alan için üretilen bu tür sistemlerde durum nasıl diye soruyoruz Serhat Doğan’a:
“Geçtiğimiz aylarda düzenlenen IDEF’23 Savunma Sanayii Fuarı’nda Körfez ülkeleri başta olmak üzere farklı coğrafyalardan değerli isimleri ağırladık. Geliştirdiğimiz ürünlerle ilgili teknoloji transferi ve lokal üretim gibi seçenekler oldukça somut bir şekilde masada.
Bu süreci Savunma Sanayii Başkanlığı öncülüğünde yürütüyoruz. Önümüzdeki süreçte bu alanda da güzel haberlerimizi kamuoyuyla paylaşmayı ümit ediyoruz.”
Çok daha güvenli şehirler mümkün
RADARSAN’ın ürettiği teknolojilerin kullanıcının talebine göre farklı görevler üstlenebildiğinden bahsetmiştik. Trafik radarı için geliştirilen yapay zekanın, Mobil Plaka Tanıma Sistemi için de kullanılabildiğini söylüyor Doğan.
Bu sistemi temel olarak ‘İHA’ların kırsalda üstlendiği görevi araçların şehir içinde üstlenmesi’ olarak niteliyor. Bu projedeki sistemde yapay zeka, şehirde elde ettiği bilgileri kendisi milisaniye bazında bir tarayıcı gibi işliyor ve gerekli gördüğü durumları anlık olarak ilgili birimlerle paylaşıyor.
Terörle mücadele, kaçakçılık, organize suçlar ve benzer süreçlerle mücadelede kritik rol oynayacak bu sistem de yakın zaman içerisinde yine Savunma Sanayii Başkanlığı'nın öncülüğünde güvenlik birimlerinin hizmetine girecek.