Yurt dışında 1 milyon 227 bin oy kullanıldı

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerine 6 gün kala seçimlerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.

24 Haziran'da yapılacak seçimlerle ilgili hazırlıkları hemen hemen tamamladıklarını belirten Güven, seçim rakamlarına ilişkin teknik bilgi verdi.

"Yurt dışında 1 milyon 227 bin oy kullanıldı"

Güven, seçimde yurt içinde 56 milyon 322 bin 632 seçmenin oy kullanacağını, yurt içinde ilk kez oy kullanacak genç seçmenlerin sayısının da 1 milyon 571 bin 73 kişi olduğunu bildirdi. Yurt içindeki seçmenlerin yüzde 50'sinden fazlasının kadın, yüzde 49,24'ünün erkek seçmen olduğu bilgisini veren Başkan Güven, seçimlerde sandık sayısının arttığını, toplam 180 bin 65 sandık kurulacağını, ceza ve tutukevlerinde taksirli suçlardan hükümlü sayısının da 84 bin 924 olduğunu açıkladı.

"Yurt dışı oy kullanma işlemi yarın sona erecek"

Güven, yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı 3 milyon 47 bin 323 seçmen bulunduğunu, bunların 79 bin 709'unun yurt dışında ilk kez oy kullanan gençlerden oluştuğunu ifade etti. Sadi Güven, yurt dışında 60 ülkede, 123 temsilcilikte oy kullanma işleminin tamamlanmak üzere olduğunu, yarın itibarıyla yurt dışı oy kullanma işleminin sona ereceğini hatırlattı.

"Seçim güvenliği sadece sonuçların gönderilmesiyle ilişkilendirilemez"

Türkiye'de seçimlerin son derece güvenilir ve şeffaf yapıldığını vurgulayan Güven, YSK'nin son 5 seçimdir oy kullanılan sandıklardaki sonuçları sisteme yükleyerek, siyasi partilere gönderdiğini hatırlattı. Başkan Güven, seçim güvenliğine büyük önem verdiklerini dile getirerek, şunları söyledi:

"Seçim güvenliği sadece sonuçların gönderilmesiyle ilişkilendirilemez. Oy pusulasının basıldığı kağıtların imalinden, oy pusulalarının basımına, gönderilmesine, sandık kurullarının oluşturulmasına, sandıkta görev yapacak siyasi parti temsilcilerinin oluşmasına, sonuçların alınmasına kadar bir dizi iş ve işlemle ilişkili. Dünyada ilk kez biz yapıyoruz, araştırdığım kadarıyla bizden başka sandık sonuç tutanaklarını tarayarak gönderen bir ülke yok. Seçim güvenliği açısından en önemli unsurlardan biri seçimlerin siyasi partiler aracılığıyla yapılıyor olması. Seçimlerde yarışan da seçimleri yapan da siyasi partiler."

"Bütün çalışmalarda siyasi parti temsilcileri var"

YSK'nin, 6 Yargıtay, 5 Danıştay üyesi olmak üzere 11 yüksek yargıçtan oluştuğunu ancak yasa gereğince son milletvekili seçiminde en çok oyu alan 4 partiyle TBMM'de grubu bulunan siyasi partilerin temsilcilerinin de kurulda bulunduğunu hatırlatan Güven, "Biz hangi kararı alırsak alalım, hangi komisyonda çalışırsak çalışalım, bütün bu çalışmalarda siyasi parti temsilcileri var. Şu anda, AK Parti, CHP, MHP ve HDP'nin temsilcileri görev yapıyor." dedi.

Seçim güvenliği açısından en önemli unsurlardan birisinin seçmenlerin tespiti olduğuna işaret eden Güven, "Türkiye'de, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası üzerinden seçmen kütüğüne tescilini yaptığımız vatandaşlarımızın mükerrer kaydı kesinlikle mümkün değildir. Bugüne kadar da böyle bir iddia da ortaya atılmadı. İspat edilmiş bir şey yok." dedi.

"Seçim güvenliği açısından çok önemli"

Siyasi partilerin seçimleri yaptığını, mahallinde sayım döküm tutanaklarını, sandık başkanlarıyla birlikte siyasi parti temsilcilerinin tuttuğunu anlatan Güven, YSK'nin son 5 yıldır yaptığı sayım döküm cetvellerinin sisteme yüklenmesine ilişkin süreci, ekrana yansıtılan tutanaklar üzerinden anlattı.

Başkan Güven, "Bugüne kadar Türkiye'de belki anlatmakta çok başarılı olamadık, çok önemli siyasi partilerin, çok önemli kişilerinin, televizyonlarda her akşam görüş bildiren birçok değerli gazetecinin, televizyoncunun haberinin olmadığını üzülerek öğrendiğim bir uygulamamız var. Son 5 seçimdir bunu yapıyoruz. Dünyada başka örneği yok. Seçim güvenliği açısından çok önemli." diye konuştu.

Seçim günü sandığın başında, sandık başkanı ve diğer memur üyelerle birlikte o ilçede en çok oy almış 5 siyasi parti temsilcisinin görev yaptığını hatırlatan Güven, seçim günü akşam sandıklar açıldığında, başkanın görevlendirdiği iki kişinin sayım döküm cetvelini tuttuğunu, partilerin aldıkları her oyun buraya işaretlendiğini, altına da toplamının yazıldığını kaydetti. Bu sayım döküm cetvelini, başkan, memur üye ve diğer görev yapan siyasi partili sandık kurulu üyelerinin imzaladığını ifade eden Güven, bu sayım döküm cetvelinin, üzerindeki karekod ile birlikte YSK'ye geldiği andan itibaren eş zamanlı olarak bu belgeyi almaya elverişli, seçime katılma yeterliliği bulunan siyasi partilere gönderildiğini bildirdi.

Sayım döküm cetvelinin ardından düzenlenen sandık sonuç tutanağının da yine sandık kurulu başkan, memur üye ve diğer görev yapan siyasi partili sandık kurulu üyeleri tarafından imzalandığını anlatan Güven, yine bu tutanakların da karekodla YSK'ye geldiği anda siyasi partilere eş zamanlı gönderildiğini aktardı.

Başkan Güven, "Bunların değiştirilmesi mümkün değildir. Bu sandık sonuç tutanağını alan sandık kurulu başkanı ve yanında gidecek iki siyasi partili üye, ilçe seçim kurulu başkanına bu sandık sonuç tutanaklarını teslim ediyor. İlçe seçim kurulunda da bir hakim, iki memur üye ve yine o seçim çevresinde en çok oyu alan 4 siyasi parti temsilcisi, bu köylerden, mahallelerden gelen bütün sonuçları buraya birleştiriyor. Birleştirme tutanağı da yine bize geldiği anda tüm siyasi partilere gönderiliyor." diye konuştu.

İlçe birleştirme tutanağının da il seçim kurulunda aynı yöntemle birleştirildiğini ifade eden Güven, "Mahalledeki sandık sonuç tutanağının Türkiye geneline yansımasına kadar tüm süreci siyasi partiler bizimle eş zamanlı almaktadır. Sonuçları tarayarak, YSK'ye geldiği anda eş zamanlı siyasi partilere gönderiyoruz. Bunun erken gelmesi, geç gelmesi sonuçların değiştirildiği anlamına gelmez çünkü değiştirilmesi mümkün değil." dedi.

"Tutanak sonuçları YSK sitesinde resim formatında görülebilecek"

Bu sonuçları sadece siyasi partilere değil seçim bittikten sonra vatandaşların incelemesine de açtıklarını hatırlatan Güven, YSK'nin internet sitesinde tüm tutanak sonuçlarının ıslak imzayla resim formatında görülebildiğini aktardı.

Başkan Sadi Güven, "Bu dünyada ilk kez oluyor, beşinci seçimdir bunu veriyoruz. Bir tek sonucun değiştirildiği yönünde bize itiraz gelmedi." dedi.

"Şu seçimde geç geldi, şöyle sonuç değişti, bu seçimde şöyle oldu" gibi iddiaların aslının olmadığına işaret eden Güven, "Şeffaflık adına bunu dünyada ilk yapan belki biziz ve çok güvenli bir seçim yaptığımıza inanıyorum." değerlendirmesini yaptı.

Sonuçlar "Kokpit" ekranında

Seçim akşamı sandıklardan sonuçlar geldiğinde, YSK'de kurul salonunda "Kokpit" denilen ekrandan sonuçların takip edilebileceğini anlatan Güven, her detayın siyasi parti temsilcilerince görülebildiğini anlattı. Güven, bunun yanında YSK'nin çok güçlü bir teknik ekibi bulunduğunu, mühendislerin de sonuçları takip ettiğini kaydetti.

Kurulda üyesi bulunan siyasi partilerin teknik birimlerinin de YSK'nin mühendisleriyle sonuçların sisteme işlenmesi sürecini izlediğini anlatan Güven, bunun yanında AGİT'ten gelen gözlemcilerin de bütün aşamaları izleyebildiklerini ifade etti. Güven, "Bugüne kadar ne mutlu ki sandıklardan gelen sonuçların değiştirildiği yönünde hiçbir itiraz gelmedi, gelmesi de mümkün değil, böylesine güçlü bir güvenlik tedbiri var." ifadesini kullandı.

Neden fazla oy pusulası basılıyor?

Her seçimde, fazla basılan oy pusulalarının tartışmalara neden olduğunu söyleyen Güven, YSK'nin görevlerinin anlatıldığı 298 sayılı Kanun gereği oy pusulalarının basıldığını bildirdi.

Yasaya göre, YSK filigranı taşıyan her 400'lük paketi bastırmanın ve her sandığa ulaştırmanın YSK'nin görevi olduğunu aktaran Güven, "Kanun koyucu tüm sandıklara standart paket gönderilmesini öngörmüş, kargaşa istememiş. Peki bunun anlamı ne, Ankara Kızılcahamam'ın tüm köylerinde 400 seçmen yok. Bazı köyde 50-100-200 bazılarında 300 var. Dolayısıyla kanun koyucu her bir sandık için standart paket göndermeyi emrettiği için biz de gönderiyoruz. 50 seçmenin olduğu yerde 350 seçmenlik oy pusulası artıyor. Ama bu bir tehlike yaratmıyor. Üzeri hava almayacak şekilde, makineyle ambalajlanmış paket halinde, seçim sabahı sandık kurulu başkan ve üyeleri huzurunda açılıyor, pusulalar tekrar sayılıyor, tutanağa bağlanıyor, arkaları mühürleniyor, bunlar akşama kadar kullanılıyor, artıyorsa yine tutanağa bağlandıktan sonra ilçe seçim kuruluna getirilip teslim ediliyor." diye konuştu.

Bunların matbaadaki güvenli basımının siyasi parti temsilcilerince izlendiğini, hangi ilçeye kaç tane gönderildiğinin de yine siyasi partilerin temsilcileri tarafından bilindiğini söyleyen Güven, "Bu bir güvenlik zinciri. Yeterince sandıkta kaç seçmen varsa kullanılıyor, artan ise tutanakla ilçe seçim kurullarına teslim ediliyor. Dolayısıyla biz bunu yasal olarak seçmen sayısından fazla basmak durumundayız, zorundayız." dedi.

Kaynak: AA