Tüm dünyanın en önemli gündemi, yeni tip koronavirüs salgını. ABD’den Hindistan’a kadar herkes, hem son yılların en büyük sağlık kriziyle mücadele ediyor, hem de ekonomik bir savaş veriyor.Salgının kontrol altına alınabilmesi için seyahat yasakları getirilmiş, sınırların büyük bir kısmı kapatılmış durumda.
COVID-19 tam olarak kontrol altına alınmasa bile ekonomideki kısıtlamalar kaldırılmalı mı, işletmeler açılsın mı? Ara verenler, iş yerlerine dönülmesi halinde evden çıkarken gergin hisseder mi? Peki eskisi gibi seyahat edebilir misiniz?
Dünyanın farklı noktalarında yaşayan insanların bu sorulara verdiği yanıtlar değişiyor.
.jpg)
[Grafik: Bedra Nur Aygün]
Araştırma şirketi Ipsos’un son çalışmasına göre, en çok Ruslar ekonomi çarklarının yeniden dönmesinden yana. Buna karşılık, 100 bini aşkın vaka sayısı olan Rusya'daki katılımcıların yüzde 57’si evden çıkarken gergin hissedeceğini söylüyor.
Anketin 14 ülkede (ABD, Avustralya, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya, İngiltere, Japonya, Çin, Hindistan, Rusya, Brezilya, Meksika) 28 bin yetişkinle 16-19 Nisan tarihlerinde yapıldığını not düşelim.
Koronavirüs pandemisinin ön saflarında yer alan iki ülkeye bakacak olursak... Yeni tip koronavirüsün çıkış noktası Çin ve Avrupa’daki COVID-19 ölümlerinin en fazla yaşandığı ülkelerden biri olan İtalya da bu görüşü destekliyor. Ekonominin yeniden başlaması gerektiğini söyleyen bir çoğunluk var. Ancak bir o kadar da endişe ve temkin hakim. Yani, salgın tam anlamıyla kontrol altına alınmadığı için normalleşme isteyenlerin endişeleri büsbütün ortadan kalkmış değil.
Çinliler, tekrar dışarı çıkma konusunda en endişeli ikinci ülke. Bugüne kadar Avrupa'nın en uzun kısıtlamalarıyla karşılaşan İtalyanlar ise normal yaşama devam etmek için daha hazır hissediyor.
Almanlar, ülkelerinin iyi bir koronavirüs sınavı verdiği görüşünde. Çoğu, işletmelerin yeniden açılması ve seyahatlerin devam etmesini istiyorlar. Ancak yine de Almanya’da bir bölünme söz konusu. Ankete katılan Almanlar, ülkedeki işletmelerin yavaş yavaş açılmaya başlamasına rağmen, tam kapasite çalışma olasılığı konusunda bir miktar gergin.
Almanların yüzde 44’ü de dışarı çıkma lafı geçince pek rahat hissetmiyor. Yüzde 52’lik bir kesim ise normale dönüş fikrine şimdiden kendini alıştırmış durumda.
1 milyon vaka eşiğini aşan ABD’de resim bambaşka. Yüzde 59’luk bir kesim beklenilmesini istiyor. Katılımcıların yüzde 67’si korkuyor. Avustralya’da da durum aynı.
Hatırlatalım: ABD Başkanı Donald Trump, ekonomiyi mayıs ayında normale döndürmek ve iş yerlerinin açılmasından yana. ABD'de bazı iç hat uçuşları da halen devam ediyor.
1 buçuk milyara yakın insanın yaşadığı ve sokağa çıkma yasaklarıyla tarihin en büyük kısıtlamalarına şahit olan Hindistan’a ayrı bir parantez açmakta fayda var. Zira ülkede mart ayının sonlarından beri ciddi sıkıntılar söz konusu. Ülkedeki ekonomik kısıtlamaların ve seyahat yasaklarının 3 Mayıs’tan sonra uzatılamayabileceği konuşuluyor.
Ankete katılanların yarıdan fazlası zorunlu sebeplerle ekonomide normalleşmeden yana olsa da neredeyse yüzde 80’i endişeli. Yani anketi yanıtlayan 14 ülke arasında en öfkeli yerin de bu Güney Asya ülkesi olduğunu söylemek mümkün.
Birçok kişiye göre kendini izole etmek zor
[İtalya’daki evinde bisküvi yiyen bir yaşlı. Fotoğraf: Reuters]
Tüm bu tartışmalara rağmen dünyada hala pandemi düzenine uygun hareket edilmeye çalışılıyor. Çoğu yerde sıkı bir sosyal mesafe kuralı uygulanıyor. Bununla birlikte birçok kişi de kendini izole etti. İmkanı olan evden çıkmıyor, evinde çalışıyor ya da eğitimine evinden devam ediyor.. Ancak bu, farklı nedenlerden dolayı o kadar da kolay değil.
Merkezi İngiltere’de bulunan ve dünya genelinde faaliyet gösteren internet tabanlı pazar araştırması ve anket şirketi YouGov’un, Imperial College London’daki Küresel Sağlık İnovasyonu Enstitüsünde (IGHI) halk sağlığı uzmanlarıyla ortak çalışarak yaptığı yeni araştırmaya göz atalım. Bu anket, şirketin halen devam eden ve insanların COVID-19’a nasıl tepki verdiğine dair davranışsal analiz sağlayan çalışmanın bir parçası.
30 Mart-12 Nisan arasında 29 ülkede yapılan bu çalışma, özellikle Asya'daki birçok insanın, COVID-19 hastası olduklarında veya hastalık şüphesi bulunduğunda, önerilen süre boyunca (mesela 7 gün) kendi kendini izole etmeyi zor bulacağını gösteriyor.
Japonya'da ankete katılanların yüzde 37'si, Güney Kore'deki yüzde 36 ve Hong Kong'daki yüzde 20'ye kıyasla kendini izole etmekte zorlanıyor.
“Sürü bağışıklığı” sistemini benimseyen İsveç ile Kanada ve Çin, insanların zamanlarını en kolay şekilde kendilerine ayırabildikleri için izolasyona karşılık verdiği ülkeler.
Bununla birlikte Çin, COVID-19 belirtileri gösterdiyse, kendi kendini tecrit etmekten kaçınma olasılığı en yüksek ülke.
Ancak genel olarak araştırma, bir yetkilinin tavsiye etmesine rağmen, dünyadaki neredeyse her 6 kişiden 1’inin kendini izole etmeyi çok ya da biraz zor bulduğunu ortaya koyuyor.
9.5ºC
Ankara
