Maske kullanımında doğrular ve yanlışlar

Maske, hijyen, sosyal mesafe… Son aylarda fazlasıyla duyduğumuz bu üç kelime aynı zamanda koronavirüse karşı alınabilecek en temel üç kural anlamına geliyor. Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal, bu üç tedbiri beraber almanın virüsten korunmada büyük önem taşıdığını söylüyor. Ancak burada özellikle maske kullanımındaki hatalara dikkat çekerek uyarıyor:

“Maskeyi çenenin altına yahut burnun altına takıyorlar. O zaman maske takılmış olmuyor. Maske korunacak yerleri kapatmalı. Maske tam oturmalı. Nefes alındığı zaman maskeden süzülerek çıkmalı. Yapılan her işin olduğu gibi bunun da kuralları var. Bu kurallara uygun olarak yapmamız gerekiyor. Yapıyormuş gibi yapmanın bir anlamı yok.”

[Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal. Fotoğraf: AA]

Uzmanlar aylardır maskeler konusunda hiç sıkılmadan uyarıda bulunsa bile halen doğru bilinen pek çok yanlış söz konusu… Yapılan bu yanlışları ve doğruların nasıl olması gerektiğini madde madde derledik.

1. Maske nasıl takılmalı? 

Yanlış: Maskenin ağzı kapatması yeterli. 

Doğru: Maske ağzı, burnu ve çeneyi kapatacak şekilde takılmalı. Yüz ve maske arasında boşluk bırakılmamalı. Bu nedenle telli maskeler tercih edilmeli.

[Fotoğraf: Getty Images]

2. Cerrahi maske bir kereden fazla kullanılır mı?

Yanlış: Cerrahi maskeler kirleninceye kadar kullanılabilir.

Doğru: Cerrahi maskeler, kirlenmediği düşünülse bile sadece bir kere kullanılmalı. Bu maskeler, yıkanabilme özelliğine sahip olmadığı için tek sefer kullanılıp uygun şekilde çöpe atılmalı.

3. Cerrahi maskeler yıkanabilme veya dezenfekte edilebilme özelliğine sahip mi? 

Yanlış: Cerrahi maske yıkanarak tekrar kullanılabilir. Ayrıca üzerine kolonya veya dezenfektan madde dökülerek hijyenik hale getirilir. 

Doğru: Cerrahi maskeler tek kullanımlıktır. Bu maskelerin yıkanıp kurutulduktan sonra tekrar kullanılabileceği bilgisi gerçeği yansıtmıyor. Aynı zamanda kolonya veya dezenfektan gibi malzemelerle bu tip maskelerin temizlenip yeniden kullanıma hazır hale getirilebileceği de doğru değil. 

[Fotoğraf: Getty Images]

4. Maske takarken nelere dikkat edilmeli? 

Yanlış: Maske gün içinde istenildiği kadar takılıp çıkarılabilir. 

Doğru: Maske takmadan önce eller mutlaka 20 saniye boyunca sabunlu suyla yıkanmalı. Yüze takılı olduğu sürece maskeye elle temas edilmemeli. 

5. Maske ne kadar süre takılmalı? 

Yanlış: Gün boyu aynı maske kullanılabilir. 

Doğru: Maske kirlendikçe ya da nemlendikçe yenisi ile değiştirilmeli. 

6. Maske nasıl çıkarılmalı?

Yanlış: El ile ortasından tutarak çıkarılıp atılabilir. 

Doğru: Çıkarma işlemi sırasında maskeye kesinlikle dokunulmamalı. Maske, kulak arkasındaki iplerinden tutularak çıkarılmalı. 

[Fotoğraf: Getty Images]

7. Kullanılmış cerrahi maskeler çöpe nasıl atılmalı? 

Yanlış: Maske çıkarıldıktan sonra herhangi bir evsel atık gibi çöpe atılabilir.

Doğru: Maskelere kesinlikle evsel atık muamelesi yapılmamalı. İç yüzeyi içeride kalacak şekilde ağzı kapalı bir çöp torbasına atılmalı. Maske çöpe atıldıktan sonra eller tekrar sabunlu suyla yıkanmalı. 

8. Bez maskeler tekrar kullanılabilir mi?

Yanlış: Bez maskeler, balkonda havalandırıldıktan sonra tekrar kullanılabilir.

Doğru: Bez maskeler, 60 derece sıcaklıktaki su ve deterjanla yıkandıktan sonra tekrar kullanılabilir. 

9. Bez maske çıkarıldıktan sonra nasıl muhafaza edilmeli? 

Yanlış: Bez maske çıkarıldıktan sonra çantaya veya cebe katlanarak koyulabilir.

Doğru: Bez maske çıkarıldıktan sonra COVID-19 riskine karşı yıkanana dek plastik bir poşet içerisine, ağzı bağlanmak suretiyle koyulmalı. 

10. Sadece maske kullanmak koronavirüsten korunmak için yeterli mi?

Yanlış: Maske takmak koronavirüsten korunmak için yeterli.

Doğru: Maske takmak, koronavirüse karşı korunmada etkili bir yöntem olsa da tek başına yeterli değildir. Bu nedenle maske takmanın yanı sıra sosyal mesafe ve hijyen kurallarına uymak gerekiyor.