Dünya bir yılı aşkın bir süredir koronavirüsle mücadele ediyor. Virüsle ilgili her gün yeni bir tablo karşımıza çıkıyor. Aşılama çalışmaları devam ederken gelen mutasyon haberleri ise endişe yaratıyor. Son günlerde İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya’da görülen mutasyonla ilgili gelişmeler tüm dünyada yakından izleniyor.
Türkiye’de de rastlanmaya başlayan mutasyonlu vakalar yakın takipte tutuluyor. Oysaki koronavirüste görülen mutasyon, her zaman olumsuz sonuçlara sebep olmuyor. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektör Yardımcısı olan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Kemalettin Aydın, son günlerde yaşanan mutasyonla ilgili, “Virüsün, hızlı bulaş yeteneği kazandığını biliyoruz. Bu, aynı zamanda da hızlı mutasyonu getirir. Hızlı mutasyonun sonuçları, aleyhimizde olduğundan çok lehimize olabilir” diyor.
5 bin civarında mutasyon gerçekleşti
COVID-19’da yaşanan mutasyonların bu nedenle yakından takip edilmesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Kemalettin Aydın, virüsün mutasyonu sonucu lehimize olabilecek gelişmeleri ise şöyle anlatıyor:
“Öyle değişiklikler olur ki, virüsün hücre içine girişi azalır. İnsandan insana bulaşma yeteneği azalabilir. İnsana bulaştıktan sonra hücre içine girip hasta etme yeteneği azalabilir.”
Koronavirüste görülen mutasyonlar yeni değil. Aslında virüs ortaya çıktığı ilk günden bu yana mutasyonlar sürüyor. Prof. Dr. Aydın, mutasyonun bundan sonra da devam edeceğini söylüyor ve sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Şu ana kadar virüsün 5 bin civarında mutasyonu var. Bu konuştuğumuz 3 tanesi önemli değişiklikler yapıp, hastalığın seyrini değiştirdiği için üzerinde çok tartışıyoruz. Virüsün şu anda insandan insana bulaşının arttığını iddia ediyoruz. Öyle olursa, yani virüs ne kadar çok insan organizmasıyla karşılaşırsa, o kadar çok immün mekanizmasıyla karşılaşacak. Aynı zamanda aşı ile oluşmuş savunma hücreleri ile de karşılaşacak. Her direnç oluşturan mekanizmayla karşılaştığında, yeni bir mutasyona uğrayacak. Yani artan mutasyonun, daha çok lehimize sonuç vermesini bekliyoruz.”
Mutasyon, aşının etkisini azaltmadı
Türkiye’de aşılama süreci adım adım ilerliyor. Salgının biteceği yönünde beklentiler gün geçtikçe artarken yeni mutasyon haberleri akıllara, aşıların etkisini kaybedip etmeyeceği sorusunu getiriyor. Prof. Dr. Aydın, “Aşının insan vücudunda oluşturduğu savunma hücreleri, virüsü bloke ediyor” diyor. Devamında şunları anlatıyor:
“İleride bir mutasyon olup, COVID-21 gibi başka bir virüs olup karşımıza gelebilir mi? Aşının oluşturduğu savunma hücrelerinden ve hastalığı geçirenlerin oluşturduğu savunma hücrelerinden kaçan ve yeniden hastalık yapabilen bir tip olabilir mi? Olabilir; bu bir endişedir. Bu yönden yakın takip etmek lazım. Şu ana kadar olan mutasyonların, hazırlamış olduğumuz savunma sistemlerinden kaçan bir durumu yok. Ama virüslerin hayat hikayesinde bu ihtimal hep söz konusu.”