Tüberküloz aşısının COVID-19’a karşı etkisi araştırılıyor

Bilim dünyasının “COVID-19” olarak isimlendirdiği virüs tüm dünyayı etkisi altına aldı. Virüs, 13 milyondan fazla insana bulaştı. Hayatını kaybedenlerin sayısı ise 600 bine dayandı. Koronavirüs yerkürenin her yerinde etkisini korumaya, yayılmaya ve can almaya devam ediyor. 

Bilim insanları pandemi ile deyim yerindeyse savaş halinde. Bu küresel savaşı kazanmak için virüsü tanımak ve ona karşı yeni mücadele yöntemleri keşfetmek son derece önemli. COVID-19’a karşı çare arayışları sırasında gündeme gelen yeni iddialar da var. Bunlardan biri tüberküloza, yani vereme karşı uygulanan BCG aşısıyla ilgili… BCG aşısının yaygın olarak uygulandığı ülkelerde vaka ve ölüm sayısının daha az görüldüğü yönünde teoriler söz konusu. Bu da akıllara “BCG aşısının, koronavirüse karşı koruyuculuğu var mı?” sorusunu getirdi. 

“Kanıtlanmış bir veri yok”

Aynı zamanda Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi olan Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, bu teoriye temkinli yaklaşıyor. Prof. Dr. Kara, “Bu konuda iddialar var ama bilimsel olarak bunun kanıtlanmış bir verisi yok” diyor.

“Kesin bir şey söyleyebilmek için erken. Bu, ihtimal olarak değerlendirilebilir. Ama çok kuvvetli bir ihtimal mi derseniz, hayır değil... Bu aşı, çocukluk çağında belli bir etki sağlıyor ama diğer kişiler de zaten belli bir yaşta bu özelliği kazanıyorlar” 

Yalnızca vereme karşı etki göstermiyor

Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara verem aşısının çocuklarda veremden başka hastalıklara karşı koruyucu etkiye sahip olduğunun bilindiğini söylüyor: “BCG aşısının çocukların yaşamının ilk iki ayında ya da yenidoğan döneminde yapıldığında, özellikle ilk bir yıl içerisinde enfeksiyonlara bağlı ölümleri azalttığı yönünde bilimsel verilerimiz var. Çocuğu tüberkülozdan korumak için BCG aşısı yapıyorsunuz. O çocuklar, diğer solunum yolları enfeksiyonları ve ishalleri de daha az geçiriyor. Böylece hayatta kalma oranı artıyor. Bu yönde veriler var.” 

BCG aşısı Türkiye’de de uzun yıllardır uygulanıyor. Ulusal aşı takvimine göre, bebekler henüz iki aylıkken bu aşı yapılıyor. Prof. Dr. Kara, BCG’nin özelliğini “Bizim immün sistemimizde bir antikorların görev aldığı kısım var bir de hücrelerin görev aldığı kısımlar var. BCG aşısı hücrelerin görev aldığı kısmın eğitimini hızlandırıyor. Böylece hücresel kısım normalde bir ya da iki yaşlarına doğru bazı fonksiyonları daha iyi yapabilecekken, BCG aşısı olan çocuklarda bunları biraz daha erken yapabilir hale geliyor” sözleri ile anlatıyor. 

Türkiye’de de süren araştırmalar var

Verem aşısının, özellikle Afrika ülkeleri ile Hindistan’da verem dışındaki bazı hastalıklara karşı çocukları koruduğu biliniyor. Bu bilginin altını çizen Prof. Dr. Kara, çocuklarda enfeksiyonlara bağlı ölümleri azalttığı bilinen verem aşısının koronavirüs üzerindeki etkisinin anlaşılması için zamana ihtiyaç olduğunu vurguluyor:

“Bu aşı COVID-19’da, özellikle de çocuklarda işe yarıyor mu yaramıyor mu sorusuna cevap olacak herhangi bir bilimsel verimiz şu anda yok.” 

BCG aşısı ile COVID-19 arasındaki ilişki henüz tam olarak anlaşılamamış olsa da çalışmalar sürüyor. Bu konuda Türkiye’de süren bilimsel araştırmalar söz konusu. Sorunun cevabı için o araştırmaların tamamlanmasını beklemek gerekiyor.