1934 tarihli 2527 sayılı "Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu" ile başlatılan derleme uygulaması, 2012'de çıkarılan "Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu" ile daha işlevsel ve güncel hale getirildi.
Derleme, kanunda, çoğaltılmış fikir ve sanat eserlerinin belirli sayıdaki nüshalarının mükellefler tarafından teslim edilmesini, belirli kütüphanelerde toplanmasını, elverişli ortamlarda saklanmasını, korunmasını, düzenlenmesini, toplumun bilgi ve yararına sunulmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlayan faaliyet olarak belirtiliyor.
Derlenen eser sayısı 70 bin 803
Kanun kapsamında yayımlanan her eser, Cumhurbaşkanlığı Kütüphanesi, TBMM Kütüphanesi, Milli Kütüphane, İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesi, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi ve İzmir Milli Kütüphanesinin de aralarında bulunduğu 6 kütüphanede, gelecek kuşaklara ulaştırılması ve milli hafızaya katkı sağlaması amacıyla derleniyor.
Yayımlanan eserlerin derlenmesinde 2000'den bu yana kayda değer bir başarının yakalandığı belirlendi.
Türkiye'de kanunlar uyarınca derleme zorunluluğunun bulunması dolayısıyla, 2000 yılında 12 bin 433 olan derlenen eser sayısı, 2018 sonu itibarıyla 70 bin 803'e ulaştı.
ISBN yayımcılar tarafından daha çok tercih ediliyor
Bir ülkede yayımlanan herhangi bir eseri (kitap, e-kitap, CD, DVD, VCD, yazılım vb.) temsil eden uluslararası numaralama sistemine verilen ad olan ISBN işlemleri Türkiye'de, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünce yürütülüyor.
1987'de başlatılan uygulama, zorunlu olmamakla birlikte ISBN bir yayının tüm dünyadaki bilinirliğini ve farklılığını sağladığından yayımcılar tarafından yüksek oranda tercih ediliyor.
Geçen yıl 67 bin 135 esere ISBN verildi
"Uluslararası Standart Kitap Numarası" (ISBN), Türkiye'de artık kütüphaneler ve bilgi merkezlerinden başka yayım, dağıtım ve satış kanallarınca da bir tür barkod numarası olarak kullanılıyor.
Bakanlığın, ISBN ve bandrol verilerine göre, tahsis edilen kitap sayısı, tüm zamanların rekorunu kırarak 67 bin 135'e yükseldi.
ISBN tahsis edilen kitap sayısı 2000 yılında 12 bin 580 iken, 2018'de bu sayı 67 bin 135 oldu.
Eser türlerine göre en fazla ISBN alan eser, eğitim kategorisinde gerçekleşti. Geçen yıl eğitim alanında 21 bin 633 eser, ISBN aldı. Yetişkin kategorisinde 11 bin 693, inanç kategorisinde 3 bin 126, çocuk-gençlik kategorisinde 9 bin 301, yetişkin kurgu kategorisinde 10 bin 645 ve akademik alanda ise 10 bin 737 esere ISBN verildi.
ISBN alan eserlerin, 61 bin 236'sı basılı, 5 bin 899'u ise e-kitap, konuşan kitap, harita gibi diğer türlerdeki eserlerden oluşuyor.
Bu verilere göre, ISBN ile yayımlanan eserlerin yüzde 91'i basılı kitap, yüzde 8'i ise diğer türlerden meydana geliyor.
2018'de bandrol sayısı da arttı
Telif Hakları Genel Müdürlüğü ve Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonundan (YAYFED) derlenen bilgilere göre, geçen yıl bandrol alma zorunluluğu olan basılı kitap sayısı 410 milyon 641 bin 305'e yükseldi.
Eser türlerine göre en fazla bandrol satışı, 2017'de olduğu gibi 2018'de de eğitim kategorisinde gerçekleşti. Geçen yıl eğitim alanında 215 milyon 370 bin 387 bandrol satışı yapıldı.
Yetişkin kategorisinde 74 milyon 484 bin 289, inanç kategorisinde 44 milyon 431 bin 96, çocuk-gençlik kategorisinde 41 milyon 273 bin 395, yetişkin kurgu kategorisinde 24 milyon 719 bin 651, ithal yayın kategorisinde 5 milyon 901 bin 479 ve akademik alanda ise 4 milyon 461 bin 8 bandrol satışı yapıldı.
Kaynak: AA
2ºC
Ankara
