Ahatlar Camii'nin süslemeleri ilgi çekiyor

Kimin tarafından yaptırıldığı bilinmeyen, duvarları süslemelerle bezeli Ahatlar Camii, yalnızca bölgeyi gezen ziyaretçilerin değil sanat tarihi meraklılarının ve araştırmacıların da dikkatini çekiyor.

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) İslami İlimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doktor Halil İbrahim Eryılmaz, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şenay Özgür Yıldız ile cami hakkında iki yıl süren bir araştırma yaptıklarını ve bunu bir makalede yayımladıklarını belirtti.

“Gezici gayrimüslim nakkaş veya ressamlar tarafından çizilmiş olabilir”

Caminin geç dönem Osmanlı mimarisinin izlerini taşıdığını aktaran Eryılmaz, şöyle konuştu:

"18'inci yüzyılda Batılılaşma hareketleri ile birlikte Batı kaynaklı Barok ve Rokoko süslemeler ilk önce İstanbul'da saray çevresinde görülmeye başlandı. Bu desenlerin içine daha sonra duvar resimleri de girmeye başlamıştır. 18'inci yüzyılın yarısından itibaren Anadolu'da da kısa bir sürede duvar resimleri görülmeye başlanıyor. Bunlardan bir tanesi de Demirci Ahatlar Mahallesi'nin camisidir. Anadolu'nun ücra bir köşesinde böyle bir çalışmayla karşılaşmak şaşırtıcı. Bu motifler, muhtemelen o dönemde gezici gayrimüslim nakkaş veya ressamlar tarafından çizilmiş.”

"Bilgelik, bereket, cenneti simgeliyor"

Eryılmaz, mahalle sakinlerinin hassasiyeti sayesinde motiflerin korunarak bugüne taşındığına da vurgulayarak, şunları söyledi:

"Süslemelere dikkatle baktığımızda Kur'an-ı Kerim'de ağaçlardan, dallardan, yeşilliklerden ve meyvelerden bahsedilmektedir. Bunun neticesinde bilgelik, bereket, ölümsüzlük, hayat ve cenneti simgeleyen 'Hayat Ağacı' motiflerinin camide bolca kullanıldığı görülmektedir. Mihrap nişinin iki yanında uzanan 'Hayat Ağaçları', cennete yükselen bir hayatı sembolize etmektedir. Başını öne eğmiş selvi ağacı motifiyle de fanilik ve ölüm simgelenmektedir.”

Süslemeler arasında cenneti, cehennemi, adaleti simgeleyen tasvirlerin de bulunduğunu söyleyen Eryılmaz, "Süslemeler adeta uyarıcı bir rol üstlenerek adeta camiye ibadete gelenleri, kendilerini cehennem ateşinden uzak tutacak ve cenneti kazandıracak davranışlarda bulunmalarını ve ibadetlerini yapmalarını telkin etmektedir” diye konuştu.

Eryılmaz, süslemelerin çok değerli olduğunu belirterek, böyle eserlerin yok olmaması için koruma altına alınması gerektiğini söyledi.

Cami imamı Veysi Bıçak da eserin kaybolmaması için mahalle muhtarı ve mahallelilerin desteğiyle gayret gösterdiklerini belirtti. İki yılda bir cami süslemelerinin vernikle kaplandığını anlatan Bıçak, ziyaretçilerin camiyi çok beğendiğini sözlerine ekledi.