Bitlis'in Ahlat ilçesi, Doğu Anadolu Projesi (DAP) Bölge Kalkınma İdaresi'nin geçen yıl hazırladığı proje kapsamında yapılacak düzenlemelerle yeniden dizayn edilecek. Ahlat, yeni yüzüyle bölgenin en önemli cazibe merkezlerinden biri olacak.
UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer alan, dünyanın en büyük Türk-İslam mezarlığı olma özelliğine sahip Selçuklu Meydan Mezarlığı, kümbet ve camileriyle kadim tarihe ışık tutan Ahlat, Kubbet-ül İslam (İslamiyet'in kubbeleri) ruhuna uygun şekilde yeniden düzenlenerek turizme kazandırılacak.
Geçmişten bugüne ulaşan eserlerin öncelikle korunmasını sağlamak, çağdaş tasarımlarla dizayn edilen mekanlar oluşturmak, turizmi destekleyecek tasarımlar üreterek bölge ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla hazırlanan projeyle nitelikli nüfus göçünün de engellenmesi hedefleniyor.
Ahlat'ın tarihteki önemi
Ahlat, tarihi kaynaklarda, Türklere Anadolu'nun kapılarını açan 1071 Malazgirt Zaferi'nde Sultan Alparslan'ın karargahını kurduğu yer olarak geçiyor.
Ahlat'ın Türk-İslam tarihinin önemli merkezleri arasında sayılmasının nedenleri şöyle sıralanıyor:
"24 Oğuz boyunun Anadolu'ya yayılması, Ertuğrul Gazi'nin doğduğu yer olduğundan Osmanlı Devleti'nde 'Ata şehir' diye anılması, yetiştirdiği mimar ve zanaatkarlarca ününü tüm dünyaya duyurarak ilk meslek odası niteliği taşıyan ahi teşkilatının kurulduğu şehir olması, 13. ve 14. yüzyıllarda yetiştirdiği ilim, din, kültür ve sanat adamları, mutasavvıf ve zahitleri ile "Kubbet'ül-İslam" unvanını alması."
755 bin 750 metrekare alanı kapsıyor
DAP Bölge Kalkınma İdaresi'nin hazırladığı "Ahlat Tarihi Kentsel Tasarım Projesi", kümbetler aksı ve çevresi, Ahlat Sahil Kalesi ve çevresi, harabe şehir ve çevresi gibi 3 bölümden oluşan 755 bin 750 metrekare alanı kapsıyor.
.jpg)
Kümbetler aksı bölümünün yaklaşık 213 bin 750 metrekarelik çalışma alanı bulunuyor. Bu alanda, çifte hamam üzeri arkeolojik örtü elamanı ve çevresinde kır kahvesi, Sultan Alparslan'ın ordusuyla hareket ettiği 1071 karargahı olarak adlandırılan "Alparslan otağı" yer alıyor.
Ayrıca, karargah girişinde Tuğrul Bey'in türbesi gerçek ölçülerinde yerleştirilmiş sergi alanı, en ünlü 5 zanaatkar ve mimarın eserlerinin minyatürünün sergileneceği "Minia Ahlat" alanı, 50 yataklı Kervansaray Oteli, rekreasyon düzenlemeleri, rölyef duvarları, ticari amaçlı bedesten yapıları bulunuyor.
24 armatürden oluşan havuzlu bir çeşme
Bahri Ahlat Kalesi ve çevresi 342 bin metrekarelik çalışma alanına sahip. Alanın bulunduğu kale ile Ağrı-Bitlis karayolu arasında kalan bölgede meydan düzenlemesi ve geleneksel atlı Türk sporlarının icra edileceği yerler oluşturacak.
Ayrıca Çeşm-i Cihan Meydanı düzenlemesinin merkezinde de 24 Oğuz boyunu simgeleyen ve bu boyların damgalarının işlendiği, içinde 24 armatürden oluşan havuzlu bir çeşmenin bulunduğu anıt tasarlandı.
Anıtın merkezinden çeşmelerin bulunduğu havuza akan su Oğuz Han'ı, çeşmeler de Oğuz Han'ın 6 oğlu ile onların 4'er oğlundan meydana gelen 24 Türk boyunun Anadolu'ya Ahlat üzerinden dağılmasını simgeleyecek.
Şehit sahabeleri temsil eden aydınlatmalar
Kale içi ve mevcut camiler etrafında da her biri Selçuklu motifinde Kubbet-ül İslam bahçeleri oluşturulacak ve bahçeler Müslüman coğrafyasının gelişmiş şehirleriyle isimlendirilecek.
Aynı zamanda bahçelerin çevresine Hazreti Ömer döneminde Ahlat'ın fethi sırasında şehit olan sahabeleri temsilen yıldız formlu 120 aydınlatma elemanı yerleştirilecek.
25-30 yataklı Alparslan Çadır Oteli
Kale etrafındaki kıyı şeridinin ilk 50 metresinde rekreasyon alanları, 100 metresinde otopark alanları ve geri kalan kısımda "Cumhurbaşkanlığı Konuk Evi" olarak hizmet verecek çadır formu ile Selçuklu motiflerinin harmanlandığı yaklaşık 25-30 yataklı Alparslan Çadır Oteli tasarlandı.
Kale iniş yolunda da bölgede tespit edilen geometrik motiflerin anlatıldığı ve kurgularının nasıl yapılacağının kısa seminerlerle öğretilebileceği Geometri Müzesi bulunacak.
Bazı bölümler restore edilecek
Mağara evler ve harabe şehir bölümünde de 200 bin metrekarelik alanda çalışma yürütülecek.
Harabe şehir bölgesinde mağara evler, Hasan Padişah ile yanındaki Yarım Kümbet, tarihi Ahlat evleri, tarihi Bayındır Köprüsü ve Keş Deresi boyunca kuş cennetine kadar uzanan bölümler yeniden düzenlenip restore edilerek turizme kazandırılacak.
Selçuklu mezarlığının ana girişi olarak kullanılan eski müze girişinin tamamı yine 24 Oğuz boyunu temsilen 24 dikmesi bulunan ve geometrik desenden oluşturulmuş özel bir örtüyle yeniden dizayn edilecek.
"3 alanda tarihi kent tasarımı projesi tamamlandı"
DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Adnan Demir, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki 15 ili kapsayan bölgesel kalkınma programı yürüttüklerini söyledi.
Değişik sektörlerde yapılan yatırımların yanında tarihi kentlerin tasarımını yaparak insanları tarihi yolculuğa çıkarmaya çalıştıklarını belirten Demir, şöyle konuştu:
"Bu amaçla Ahlat'ı kapsayan kentsel tasarım projesini 2017'de başlattık. Tarihi alanların kent tasarımını yaparak bir tarihi geçmişin dokusunu bugüne getirip insanlarımıza bunu göstermek amacıyla bu çalışmayı yaptık. Bu kapsamda Ahlat ilçesinde belirlenen 3 alanda tarihi kent tasarımı projesi tamamlandı."
Alparslan Otağı 1071 metrekare
Projede, Kubbet-ül İslam bahçeleri ve Alparslan Çadır Oteli şeklindeki tasarımların yer aldığını vurgulayan Demir, şunları anlattı:
"Alparslan Çadırı aslında bir otel. Cumhurbaşkanlığı otağı gibi kullanılabilecek şekilde tasarlandı. Bu konuda son aşamaya gelindi. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile görüşmeler de yapıldı. Onay süreci tamamlandıktan sonra çalışmalar başlayacak. Alparslan Otağı dediğimiz alan 1071 metrekare. Bunun içinde değişik birimler var. Sayın Cumhurbaşkanımızın, Türk cumhuriyetlerinin liderlerinin de rahatlıkla ağırlanabileceği bir proje mantığıyla tasarlanmış bir proje. Şarkın temelinde din var. Geçmişimizde, bütün zaferlerimizde, birlik beraberliğimizde din unsurunun olduğu gerçek. Bu milletin harcında din var."
Dini motifleri ve ritüelleri bir şekilde geçmişten bugüne getireceklerinden de bahseden Demir, "Tarihi eserlerle yapacağımız revizyonlarla geçmişi bugüne getirip şarkın temelinde milletlerin olduğunu, herkesin bir arada yaşadığını, bunun tek kaynaştırıcı harcının İslam dini olduğunu zikretmek için bunu gündeme getiriyoruz. Ahlat bizim için çok önemli bir yer. Bu nedenle Ahlat'ı geçmişten bugüne getirerek yaşatmak istiyoruz" dedi.
Kaynak: AA
13.4ºC
Ankara
