Assos Antik Kenti'nin hedefi: Dünya Miras Listesi

Çanakkale Behramkale Köyü'ndeki Assos Antik Kenti geçen yıl UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne alındı.

Assos Antik Kenti Kazı Heyeti ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, aslında UNESCO listesine girebilmek için 2014 yılında başvurduklarını belirterek, "Ancak o zaman yerel güçlerden pek destek bulamamıştık. 2017 yılında ise milletvekilleri ve İl Kültür ve Turizm Müdürü'nün destekleriyle, valiliğimizle bu aşama sonuçlandı" dedi.

Kesintisiz bir yaşam

"Neden Assos UNESCO Dünya Geçici Listesi'ne girmeli?" sorusuna 3 kriterle cevap verdiklerinden bahseden Arslan, şöyle konuştu:

"Bunlardan biri akropol üzerindeki Athena Tapınağı çünkü bu tapınak Anadolu'da milattan önce 6. yüzyıl dediğimiz dönemden Dor düzeni tek örnek. O yüzden benzersiz bir eser. Assos aslında bu tek kriterle listeye girebilirdi. 2. olarak kentte tarihe mal olmuş kişilerin yaşamış olması bu kriterler için önemli. Platon'un öğrencileri, başta Aristoteles olmak üzere Assos'ta 3 yıl yaşamış olmaları ve burada faaliyet göstermelerini önemli bir olay olarak belirledik. 3. kriterimiz de Assos Anadolu'daki ya da dünyadaki en iyi korunmuş örnek. Bunu bizden önceki araştırmacılar sık sık vurgulamış çünkü Assos ilk kurulduğu bronz çağında tabii küçük bir yerleşme var."

Arslan, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden günümüze kadar burada yaşamın kesintisiz sürdüğünü vurgulayarak, "Assos'ta Helenistik Çağ dediğimiz milattan önce 1'den sonraki süreçte kentte çok büyük imar faaliyetleri olmamış. Yaşam devam ediyor ama eski yapılar kullanılmaya devam ediyor" dedi.

"UNESCO için gün sayıyoruz"

Bundan sonraki süreçte amaçlarının UNESCO Dünya Miras Listesi'ne girmek olduğunu anlatan Arslan, bunun için gün saydıklarını söyledi.

Şu anda kalıcı listeye girebilmek için bekleyen kalabalık bir liste olduğunu belirten Arslan, şöyle konuştu:

"Bu çalışma uzun süreçli ve biraz da zahmetli bir iş. Umarım Assos, bu kalıcı listeye girerek hak ettiği yeri alır çünkü kent sadece arkeolojik kalıntıların değil, köy mimarisi, limanı, denizi, doğasıyla ülkemizin gözde merkezlerinden bir tanesi haline geliyor. Bölgeyi ziyaret eden kişi sayılarına baktığımızda da Assos'un önemini görebiliyoruz. Geçen yıla göre daha fazla ziyaretçi geldi. Bizim kazı çalışmaları, onarımlar, restorasyonlar, Bakanlığımız yapmış olduğu karşılama ve çevre düzenleme faaliyetleri tamamlandığı zaman hem ekonomik açıdan bu kent ve ülke daha fazla gelir sağlayacak hem de gelen ziyaretçilerimiz bu kentte rahat bir şekilde dolaşacak ve yeterince bilgi alarak ayrılabilecek."

Assos Antik Kenti

Ayvacık ilçesine bağlı Behramkale Köyü sınırlarında bulunan antik bir liman kenti olan Assos, aynı zamanda bir öğretim merkezi olarak da biliniyor.

İlk çağın ünlü filozofu Aristoteles'in bir felsefe okulu kurduğu, zooloji, biyoloji ve botanik konularında da önemli araştırmalar yaptığı Assos, sur duvarlarıyla korunan, yuvarlak ve kare kulelerle desteklenen antik kentte kazı çalışmaları 1980'den beri yürütülüyor.

Tiyatro, agora, meclis binası, liman, nekropol ve gymnasiondan oluşan antik kentte bulunan Athena Tapınağı, Arkaik Çağ'da inşa edilmiş Anadolu'nun en eski Dor tapınaklarından biri.

Kaynak: AA