Beşiktaş'taki arkeolojik kazılar İstanbul'un tarihi değiştirecek mi?

Yapım çalışmaları devam eden Kabataş-Beşiktaş-Mecidiyeköy-Mahmutbey Metro hattının Beşiktaş İstasyonu olacak alanda, İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafından 2016'dan bu yana arkeolojik kazılar yapılıyor.

Aralıksız devam eden kazılarda daha önce kurgan tipi mezarlar olduğu ortaya çıkmış ve Türkiye'de bulunmuş en eski kurgan tipi mezarların, İlk Tunç Çağına ait olduğu tespit edilmişti.

[Fotoğraf: DHA]

Çalışmalardaki son aşamada 8 metre derinlikte Kalkolitik döneme yani milattan önce 4500-5000 yıllarına ait pişmiş topraktan yapılan çanak çömlek parçaları olan keramikler bulundu. İstanbul'un bilinen tarihi de daha eski dönemlere taşındı.

Beşiktaş kazılarında bugüne kadar Cumhuriyet, Osmanlı, Bizans, Roma, Yunan, İlk Tunç ve Kalkolitik dönem olarak 7 ayrı dönemi belirlenmiş oldu.

[Fotoğraf: DHA]

Kurgan tipi mezarlar

Çalışmalarda ayrıca bugüne kadar İlk Tunç Çağına ait 46 adet kurgan tipi mezar tespit edildi. Çapları 1 ila 5 metre arasında değişen dairesel planlı taş dizilerinden oluşan kurganlarda toplam 115 adet mezar bulundu.

Kurgan tipi gömütlerin yer aldığı mezarlık alanında iki tür gömü yer alıyor. Birincisi kremasyon yani cesedin yakılarak gömüldüğü mezarlar. Bugüne dek 109 adet kremasyon mezar tespit edildi. İkinci olarak ise bugüne kadar 6 adet basit toprak mezar ortaya çıkarıldı.

Mezarların bazılarında mezar hediyesi olarak bırakılmış ağırşak, taş balta, pişmiş toprak kap figürü bulundu.

[Fotoğraf: DHA]

10 yaşında bir çocuğa ait kurgan tipi mezar ise dikkat çekti. Mezarda cenin pozisyonundaki kemikler bütüncül halde bulundu.

Su kuyuları ortaya çıkarıldı

Bugüne kadar 3 tane su kuyusu ortaya çıkarıldı. Osmanlı ve Bizans dönemine ait kuyuların bütünlüğünü koruduğu belirlendi.

Kuyulardan birinin 6. yüzyıl Bizans döneminde, diğer iki kuyunun ise 16. ve 19. yüzyıl Osmanlı döneminde yapıldıkları tespit edildi.

[Fotoğraf: DHA]

"Beşiktaş için büyük bir keşif"

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Rahmi Asal, yeni keşiflerle ilgili şunları söyledi:

"İlginç, çünkü Beşiktaş'a ait arkeolojik veriler ne yazık ki çok mevcut değildi. Daha çok antik kaynakların veya araştırmacıların belli şeylere dayanarak verdikleri bilgiler vardı. O da en fazla Bizans dönemine ait veya Osmanlı dönemine ait bulgulardı. Umarım Kalkolitikten sonra Neolitik dönemi de buluruz. İstanbul için gerçekten çok çarpıcı bir şey ortaya çıkar. Ben arkadaşlarımla konuşurken 'Urfa'nın Göbeklitepe'si varsa İstanbul'un da Beşiktaş'ı var' diyorum. Gerçekten bölge olarak en az onun kadar etkili bir keşif."