Bitlis'te Büyük İskender'in komutanlarından Badlis tarafından M.Ö. 312 tarihinde yaptırılan ve sonraki dönemlerde de kullanılarak gümüze kadar gelen Bitlis Kalesi'ndeki kazı çalışmaları, 2004 yılında Pamukkale Üniversitesi tarafından başlatıldı.
Sonraki yıllarda Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Arkeoloji bölümü tarafından bir süre devam ettirilen kazı ve araştırma çalışmaları, 4 yıl önce de Ahlat Müze Müdürlüğüne devredildi.
Yaklaşık 16 yıldır sürdürülen kazı ve araştırma çalışmalarında bugüne kadar çok sayıda esere ulaşılırken, son olarak 2019 yılında bir mermer kitabe bulundu.
Kazı Koordinatörü Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Korkmaz Şen, kale sınırları içindeki zabıta binasının deposunda muhafaza altına alınan mermer kitabenin çözümlenerek kayıt altına alındığını söyledi.
Kanuni Sultan Süleyman döneminden bir yazı
Kitabenin Kanuni Sultan Süleyman dönemine ait olduğu ve üzerinde, "Bu Latif, bu yüksek kalenin yenilenmesinde özellikle Türkün, Arabın, Acemin tek hakimi sultanlar sultanı Kanuni Sultan Süleyman tarafından ve aynı zamanda cihan hakimi Kanuni Sultan Süleyman tarafından tecrit edilmiştir" diye yazı bulunduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Şen, şöyle konuştu:
"Tarihi kaynaklar ve seyyahların vermiş olduğu bilgilerden yola çıkarak Bitlis Kalesi'ne ait birçok kitabenin olduğunu biliyoruz. Ancak günümüze ulaşan pek çok kitabenin olduğu söylenemez. Daha önce kamuoyu ile paylaştığımız bir kitabemiz vardı. 1535-36 yıllarına tekabül eden bir kitabeydi. Ancak kamuoyunun bilmediği ikinci bir kitabeyi 2019 yılında yaptığımız araştırmada ortaya çıkardık. Kaleden kopan ve mezar taşı olduğu düşünülen kitabenin Kanuni Sultan Süleyman’a ait kale kitabesi olduğunu tespit ettik ve çözümlemiş bulunmaktayız."