Cam mozaik sanatçısı: Meyçem Ezengin

Meyçem Ezengin hayatını mozaiğe adamış bir sanatçı. Geniş bir perspektiften beslenerek ortaya birbirinden kıymetli eserler çıkarıyor. Tabii işin içine duygularını da katarak… Bir taraftan da bu sanata gönül verenleri yetiştirmenin derdinde. Meyçem Ezengin mozaik tutkusunu ve bu sanatı yaşatmak için verdiği çabayı TRT Haber’e anlattı.

Mozaiğe yönelmeniz nasıl oldu?

Trakya Üniversitesi Geleneksel Türk Sanatları Bölümünden mezun oldum. Geleneksel Türk Sanatları okuduğum için farklı branşları bir arada görme şansına eriştim. Mozaiğe, cam işleri hocam Hülya Dilek’in sayesinde gönül verdim. Onun örnek hayat hikayesi, derse bakış açısı bende çok başka kapılar açtı. Camın renkliliği, malzemeyi özgür bir şekilde kullanabilmek gibi ayrıntılar beni cezbetti. 

Mozaikte camı tercih etmenizin sebebi nedir? 

Mozaik denilince akla taş ve mermer geliyor daha çok… Ama istediğiniz her türlü materyalle mozaik yapabilirsiniz. Çünkü mozaik geniş bir sahaya sahip. İstediğiniz farklı materyalleri bir araya getirerek oluşturduğunuz bir resim sanatı aslında. Ama ben cama şekil vermeyi daha çok sevdim. Geleneksel okumamın da buna katkısı oldu. Çünkü geleneksel motifleri modern dünyamıza yansıtmayı ve farklı bir malzemeyle çalışmayı sevdim. Geleneksel sanatlar daha çok kitap sanatları olarak biliniyor: hat, tezhip, minyatür… Tabii bu motifleri hep kağıt üzerinde fırça ve kalemle gördük. Ama camla şekil vermek bana farklı bir boyut kazandırdı. Benim çalıştığım alandaki farkım bu oldu. 

Sanatınızı icra ederken nelerden esinleniyorsunuz? 

Bir müzeye gittiğinizde, bazen çarşı-pazar gezdiğinizde, bir manzaraya baktığınızda size o an çağrıştırılan şeyleri, o renklerin bir araya gelişini görüyorsunuz. Sizde farklı çağrışımlar getiriyor. Benim malzemem gezmek görmek. Onun dışında geleneksel sanatlardan esinlendiğim kitaplarım, hocalarım var. Piri Reis’in haritaları, Matrakçı Nasuh Efendi, Joan Miro, Van Gogh gibi farklı kültürlerdeki eserler ya da geleneksel motiflerden besleniyorum… Bunların hepsi harmanlanmış bir şekilde gözünüzün önünde bir şeyleri canlandırıyorsunuz. 

Bütün bu esin kaynaklarının ardından ortaya ne tip motifler çıkıyor?

Mozaiğin sahası geniş. Benim eserlerimde Hz. İsa ve Hz. Meryem’in bir resmini de Münif Fehim’in yapmış olduğu bir Fatih Sultan Mehmet tablosunu da görebilirsiniz. Bir hat yazısı da yazabilirsiniz mozaikten… Selçuklu’daki çini mozaikler çok güzel, onları çok fazla kullanıyorum. Tamamen modern, kendi ruhunuza hitap eden geometrik ya da modern çizgilerdeki motifleri de kullanabilirsiniz. 

Mozaiğin kullanım alanı artık çok daha geniş diyebilir miyiz? 

Geniş bir yelpazesi var. Artık mobilya aksesuarlarının içinde de mozaik kullanıyoruz. Toplantı masasının, sehpanın, gazeteliğin, şemsiyeliğin üstünde, işlevsel özelliği olan objelerin üzerine de mozaik yapabilirsiniz. Yine lambalar, avizeler, ışık geçirme özelliği olan objeler üzerine de mozaik yapabilirsiniz. 

Mozaik çalışmanın en zor tarafı nedir? 

En sancılı süreç eskiz aşaması… Eğer bir röprodüksiyon ya da sipariş üzerine bir motif geldiyse o kadar sıkıntılı değil. Ama yeni bir tasarım yapmak, yaklaşık 1-2 ayımı alabiliyor. Mozaik aynı zamanda bedensel kuvvet istiyor. Boyun, dirsek ve bileğinizin kuvvetli olması gerekiyor. Cam üç milim kalınlığında ama tabii büyük eserlerde tek başına çalışmanız zor. Mimari eserlerde bir ekibinizin olması lazım. Çünkü cam, plakalar halinde geliyor. Bir plakayı en küçüğü 5 milim olacak şekilde kesiyoruz. Alt zemini kaldırmak için kuvvet ihtiyacınız oluyor. O yüzden benim 4 kişilik bir ekibim var. Yaklaşık 3 günlük yoğun cam kesiminden sonra bir gün elinizi düz bir şekilde dinlendirmeniz lazım. Yoksa kaslarla ilgili sorunlarımız ortaya çıkabiliyor. 

Daha çok, büyük ölçekli eserler yapmayı seviyorsunuz galiba… 

Zonguldak Valiliğinin duvarına en büyük mozaiğimi yaptım. Zonguldak Gümeli’de 4200 yaşında bir porsuk ağacı bulundu. Bu ağacı valiliğin dış cephe duvarına çalıştım. 25 metrekare büyüklüğünde… Yine 16 metrekarelik bir çalışmam da Üsküdar Belediyesine ait bir mekanda yer alıyor. Kapılar yaptım Üsküdar Belediyesine. Cumhurbaşkanlığında, farklı belediyelerde, kurumlarda, değişik villalarda, restoranlarda eserlerim mevcut. 

Aynı zamanda mozaik konusunda eğitim de veriyorsunuz… Eğitim çalışmalarınız hakkında bilgi verebilir misiniz? 

Haftanın üç günü yetişkinlere eğitim veriyorum. Diş doktoru, veteriner, avukat, ev hanımı, emekli öğretmen, hemşire, balıkçı gibi farklı sahalardaki meslek gruplarından insanlar geliyor. Ve bu da tamamen bir mozaik oluşturuyor. Öğrettikçe, öğreniyorsunuz, paylaştıkça çoğalıyorsunuz. O yüzden ders vermeyi çok seviyorum. Zonguldak’ta Ereğli Meslek Yüksekokulunda iki yıl boyunca gönüllü olarak ders verdim. Yetişkinlere ders vermek güzel. Ama bildiklerinizi genç nesillere aktarmak ve onların bunu devam ettirebileceğini görmek başka bir duygu.

 Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu