Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ahmet İhsan Aytek başkanlığında, Ankara Üniversitesi, Hitit Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi (PAÜ), Paris Doğa Tarihi Müzesi ve Çin Paleontoloji Enstitüsünün bulunduğu 14 kişilik akademisyen ekip, Denizli'de geçen yıl başladıkları yüzey araştırmalarına devam ediyor.
Doktor Öğretim Üyesi Aytek, üç kıtanın birleşme noktasında yer alan Anadolu'nun tarih boyunca yaşamış birçok insan ve hayvanın fosilini barındırdığını söyledi.
2002 yılında ekip üyelerinden Prof. Dr. Cihat Alçiçek tarafından Türkiye'nin ilk homo erectus fosilinin Denizli'de bulunduğunu belirten Aytek, şöyle konuştu:
"Fosilin en az 1,2 milyon yıl önce yaşamış bir insana ait olduğu ortaya konulmuştu. Bunun üzerine çalışmalarımızı Denizli'de yoğunlaştırdık. Çalışmalara da geçen yıl başladık. Bu sene çok verimli bir dönem geçirdik. Denizli'de 14 farklı hayvana ait fosil kalıntılarına rastladık. Bölgenin tarihini ortaya çıkaracak çok önemli hayvan fosilleri bulduk."
"Boynuzlugillerden üç hayvan fosili bulduk"
Bu fosillerin iki farklı zaman diliminde değerlendirilebileceğini belirten Aytek, birincisinin, "miyosen" olarak adlandırılan ve yaklaşık 23 milyon yıl önce başlayıp 5 milyon yıl önce sona eren dönem olduğunu anlattı.
Miyosen döneme ait fosilleri Denizli'nin Çal, Tavas ve Beyağaç ilçelerinde bulduklarını vurgulayan Aytek, şunları söyledi:
"Bunlar, boyunları günümüz formlarından daha kısa ama daha kütleli iki farklı zürafa, günümüz formlarına benzeyen iki farklı gergedan, küçük iki farklı at, biri günümüz formlarından daha iri olmak üzere iki farklı sırtlan, yine günümüz formlarından çok değişik olan, günümüzde yaşayan su aygırlarına morfolojik olarak benzeyen bir fil fosili bulduk. Bunun dışında boynuzlugillerden üç hayvan fosili bulduk. Bunların ikisinin tür tanımını yaptık, günümüz antiloplarına benziyorlar, üçüncüsünü de yakın zamanda yapacağız. Bu fosillerin yaşam dönemlerine bakarsak 9 ila 7 milyon yıl önce yaşadıklarını görüyoruz."
Anadolu'da bulunmuş en eski tilki fosilleri
Aytek, ikinci zaman diliminin ise insanların da yeryüzünde dolaşmaya başladığı, "pleyistosen" dönem olduğunu belirterek, Çameli ilçesinde yine Cihat hocamızın bulduğu bir lokalde yaptığımız çalışmalarda bir at ve bir de tilkiye ait fosil tespit ettiklerinden bahsetti.
Fosillerin Batı Anadolu'da bu döneme ait daha önce kaydı olmayan bu türler olduğuna dikkat çeken Aytek, "Özellikle tilki fosili Anadolu'da bulunmuş en eski tilki fosillerinden biri olması açısından büyük önem taşıyor. Bu fosillerin de tarihlerine baktığımız zaman yaklaşık 2 milyon yıl önce yaşamış hayvanlar olduğunu görüyoruz" dedi.
Dinozorların yaşam izleri
Aytek, buldukları fosillerle ilgili çalışmaların Ege Üniversitesi Tabiat Tarihi Müzesinden paleontolog Dr. Öğr. Üyesi Serdar Mayda'nın önderliğinde yayına hazırlandığını söyledi.
Bu fosilleri bilim dünyasına kazandırmayı planladıklarını anlatan Aytek, "Çalışmalarımıza 2019 yılı içerisinde daha detaylı olarak devam edeceğiz. Zaman dilimimizi de uzatıyoruz. Bakanlığa, 2019 yılı için 65 milyon yıl öncesine kadar giden zaman dilimini içeren bir başvuru yaptık. Son 65 milyon yıllık süreçteki bütün tortulları gezmeyi planlıyoruz. 65 milyon yıl dediğimiz tarih, aynı zamanda dinozorların da yaklaşık olarak dünya üzerinden silindikleri tarih. Dolayısıyla 2019 yılı yüzey araştırmasında dinozorlara ait izleri de Denizli'de araştıracağız. Dinozorların yaşamlarına ait izleri de dönemsel bazda arayacağız" dedi.
PAÜ Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. M. Cihat Alçiçek ise 2002 yılında bulduğu Türkiye'nin ilk insan kafatası fosilinin ulusal ve uluslararası camiada büyük yankı uyandırdığını vurguladı.
Kaynak: AA
13.3ºC
Ankara
