Aydın Didim açıklarında, 18. yüzyıla ait Rus savaş gemisi olduğu değerlendirilen batıktan çıkarılan 2,5 ton ağırlığındaki top ve mutfak malzemeleri Didim açıklarındaki R/V TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi'nde tanıtıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kazılar Dairesi Başkanı Melik Ayaz, yerli teknoloji olarak son derece donanımlı olan bu gemide, bakanlığın ortak uzmanlık alanını kullanarak su altı çalışmaları yaptıklarını anlattı.
Melik Ayaz, Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Özdaş'ın bilimsel başkanlığında gerçekleştirilen çalışmanın hiçbir yabancı unsur kullanılmadan, tamamen milli teknolojinin, milli geminin, uzmanların kullanımıyla gerçekleştirildiği bilgisini verdi.
Ayaz, "Türkiye'de su altında 65 metre derinlikte yapılan ilk çalışmadır. Başarılı bir çalışmaya imza atıldı" dedi.
"Ülkemizin zenginlikleri bitmiyor"
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü Müdürü Doktor Selma Ayaz da, "Su altı insansız aracımızla belli derinliklere herhangi bir dalgıcın inmesine gerek kalmadan çalışmaları bu ekipmanımızla yapıyoruz. Ülkemizin zenginlikleri bitmiyor. Çok önemli tarihi eserler bulacağımıza inanıyorum" dedi.
DEÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Özdaş ise suyun çok derin olmasından dolayı güçlü bir teknolojiye ihtiyaç duyduklarını, milli ve yerli konsepte sahip R/V TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi'nde TÜBİTAK'ın teknolojik alt yapısı ile mevcut robotik sistemlerini kullandıklarını belirtti.
Batığa ilk olarak robot sistemlerle daldıklarını anlatan Özdaş, "Sonra dalgıçlarla daha sonra da bu ikisini bir araya getirerek incelemelerde bulunduk. 65 metreden 10 günlük bir çalışma sonrasında çıkardık. 65 metrede yapılan ilk çalışma. Bu süreçte çok şey öğrendik. Hem robot teknolojisini bu alana uyguladık hem de dalgıçların ne gibi teknik eksikliklerinin olduğunu belirledik" dedi.
Topun üzerinde Rus arması var
Gemide bulunanlara ilişkin de bilgi veren Özdaş, şu anda tanıtılan topun 2 metre 95 santimetre uzunluğunda, 2,5 ton ağırlığında olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi:
"Demir bir top, onun üzerinde bulunan Rus kraliyet ailesi arması, boynuzlarında bulunan Kiril alfabesi yazıtlarından bunun bir Rus topu olduğunu belirledik. Bu bizim için çok büyük bir heyecandı. Açıkçası böyle bir şey beklemiyorduk. Diğer bir top üzerinde yapılan çalışmada onun üzerinde de bir Rus arması tespit ettik. Şu anki bilgiler doğrultusunda bunun bir Rus savaş gemisine ait olduğunu belirledik. Robot sistemlerle yaptığımız çalışmada batığın bir büyük resmini gördük. Su altında yaklaşık bin 200 metrekarelik bir alana dağılmış batıkta 30 kadar top, gülle, mühimmat ile arma parçaları ve mutfak kaplarına rastlanmıştır."
Özdaş, ahşap batık geminin suyla temas eden alt kısmının ise bakırla kaplandığını belirtti.
Didim Kaymakamı Mehmet Türköz de ilçede böylesi önemli bir çalışmanın yapılmasından dolayı memnun olduklarını söyledi.
Kaynak: AA