Dijital ortamda keyifli vakit geçirmek için öneriler

Bu hafta sonu koronavirüs önlemleri kapsamında yeniden sokağa çıkma kısıtlaması uygulanıyor. Yediden yetmişe herkesin evde olduğu bu iki günü verimli şekilde değerlendirmek isteyenler için dijital ortamda pek çok seçenek mevcut.

Yeni kültürlerle tanışmayı sevenler, dünyanın en ünlü müzelerini dijital ortamda adım adım gezebilir. Kitap okumayı ve araştırma yapmayı sevenler, binlerce kitaba sadece bir tıkla ulaşabilir. Sanatseverler, birbirinden özel sergileri dilediği zaman özgürce gezebilir. Dijital ortamda yapılabilecek hem keyifli hem de eğitici etkinlikleri sizler için derledik. 

Dünyanın en önemli müzelerine dijital gezi

Orsay Müzesi

Vincent Van Gogh, Edouard Manet, Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir, Auguste Rodin, Camille Claudel ve daha niceleri... Resim ve heykel sanatının ünlü isimleri, Paris’teki Orsay Müzesinde bir arada yer alıyor. Müze kapılarını açtığı 1986 yılından bu yana sanatseverlerden büyük ilgi görüyor.

Orsay Müzesi 1898’de inşa edilen bir tren garında kuruldu. Seine Nehri kıyısındaki müzede ağırlıklı olarak Fransız sanatçıların eserleri dikkat çekiyor. Fransız sanatçıların yanı sıra başka Avrupa ülkelerinden isimler de müze koleksiyonunda yer alıyor. Öyle ki Orsay’ın zengin envanterine 2 bini aşkın resim ve 600’den fazla heykel kayıtlı. Bu eserlerin Avrupa sanatının doruğundaki isimlere ait olması Orsay Müzesini özel kılıyor. 

Orsay Müzesi de dünyanın başka önemli müzeleri gibi koronavirüs nedeniyle kapılarını geçici olarak kapattı. Ancak dijital ortamda müze hep açık... Müzeyi sanal ortamda ziyaret etmek için www.musee-orsay.fr adresini tıklamak yetiyor. Ayrıca Google Arts&Culture üzerinden de Orsay Müzesinin koridorlarında dijital bir geziye çıkılabiliyor.

Hermitage Müzesi 

Yolu St. Petersburg’a düşenlerin gezilecek yerler listesinin başında Hermitage Müzesi geliyor. Hayranlık uyandıran görkemli binasıyla her yıl sayısız turisti ağırlayan müze, 1852’de açıldı. Hermitage Müzesi, altı tarihi yapının bir araya geldiği büyük bir kompleksten oluşuyor. Öyle ki sadece dış cephesinin uzunluğu bile 2 kilometreyi buluyor. 

Hermitage Müzesinin görkemli binasında, eşine az rastlanır büyüklükte bir koleksiyon sergileniyor. Müzede üç milyondan fazla eser bulunuyor. Üç katlı müzenin her katı farklı ülkelere ve dönemlere ait eserlere ayrılmış. Resim sanatının en önemli isimlerinin tablolarını da içine alan dünyanın en büyük resim koleksiyonu, müze için büyük bir gurur kaynağı. 

Dünyanın pek çok müzesi gibi Hermitage Müzesi de koronavirüs nedeniyle kapılarını geçici olarak kapattı. Ancak müze, dijital ortamda rahatlıkla gezilebiliyor. Müzeyi sanal turla gezmek için www.hermitagemuseum.org adresini tıklamak yeterli.

Prado Müzesi 

Madrid ve Prado Müzesi… İspanya’nın başkentine yolu düşenlerin görmeden dönmediği en önemli adres... Prado’nun neoklasik tarzdaki görkemli binası 1819 yılında kapılarını açtı. Bugün duvarlarının arkasında 8 bin parçalık çok özel resim, heykel, çizim, baskı ve antik eşya koleksiyonunu barındırıyor.

Müzenin sahip olduğu eserler, dünyanın en özel sanat koleksiyonları arasında yer alıyor. İspanyol resminin önemli isimleri Prado’nun başköşesinde sergileniyor: El Greco, Goya, Zurbaran, Murillo, Velazquez ve başkaları… Avrupa sanatının köşe taşları da onların hemen yanı başında: Bosch, Titan, Rubens, Raphael, Rembrandt… Prado Müzesine yolu düşenlerin önünde en fazla vakit geçirdiği eser ise Diego Velazquez’in ünlü “Nedimeler” tablosu.

İspanya’nın koronavirüsle savaştığı şu günlerde Prado Müzesi de tarihinin en sessiz günlerini geçiriyor. Kapılarını kapatan müzenin bahçesinde, içeri girmek için bekleyen ziyaretçilerin kuyruğu yok. Ama bu önemli müzenin eşsiz koleksiyonu https://www.museodelprado.es adresi tıklanarak rahatlıkla incelenebiliyor.

Belvedere Müzesi 

Belvedere, aslında 1717 yılında inşa edilen bir saray. Saray, görkemli mimarisinin yanında iki özelliği ile öne çıkıyor: Devasa boyutlardaki muhteşem bahçesi ve duvarlarının arkasında barındırdığı sanat koleksiyonu… Öyle ki İmparatoriçe Maria Theresa 1752 yılında sarayı İmparatorluk Resim Galerisi haline dönüştürdü. 1781 yılında ise Belvedere Sarayı dünyanın halka açık ilk müzesi olarak ziyaretçi kabul etmeye başladı. 

O günden sonra da sarayın zengin sanat koleksiyonu daha da zenginleşti. Özellikle ünlü ressam Gustav Klimt’in eserlerinden oluşan özel koleksiyon Belvedere’yi cazibe noktası haline getiriyor. Eşsiz bir mimarinin çatısı altında sanat eserlerini görmek isteyenler müzeyi dijital ortamda rahatlıkla gezebiliyor.
Belvedere Müzesindeki eserleri ve sergileri dijital ortamda görebilmek için https://www.belvedere.at/das-museum adresini ziyaret etmek yeterli.

Van Gogh Müzesi

Vincent Van Gogh gerçekliğin ve melankolinin ressamı olarak bilindi. Sessiz sedasız hayata veda ettikten sonra büyük üne kavuştu. Fırçasından çıkan her tablo da birer servet haline dönüştü. Hollandalı büyük ressamın adını taşıyan müze Amsterdam’ın turistler tarafından ziyaret edilmeden geçilmeyen adresleri arasında. Ancak koronavirüs nedeniyle bu günlerde müze ziyareti mümkün değil.

Van Gogh Müzesi 1973’de açıldı. Sanatçının birbirinden değerli eserlerinin yer aldığı müze aynı zamanda Van Gogh’un yaşadığı döneme de ışık tutuyor. Müzede sanatçının 200’ü aşkın resmi ve yaklaşık 500 çizim taslağı sergileniyor. Ziyaretçiler müzede aynı zamanda Claude Monet, Edouard Manet, Pierre Auguste Renoir, Auguste Rodin ve Eugene Delacroix gibi ustaların eserlerini de görme şansına sahip oluyor.

Van Gogh Müzesini gezmek için https://www.vangoghmuseum.nl/en adresini tıklamanız yeterli.

Metropolitan Sanat Müzesi

İlk kez kapılarını 1872’de açan Metropolitan Sanat Müzesi, aynı zamanda dünyanın en fazla ziyaret edilen müzeleri arasında sayılıyor. Müzede eski Doğu kültürleri ve Mısır kalıntılarından Avrupalı ressamların tablolarına kadar çok sayıda eser yer alıyor. Afrika, Asya, Okyanusya, Bizans, Hint ve İslam sanatından oluşan koleksiyonlar ile dünyanın dört bir yanından getirilen silah ve zırh örnekleri müze envanterinde önemli bir yere sahip.

İki milyonu aşkın eserin yer adığı müzeyi dijital ortamda gezmek için https://www.metmuseum.org adresi tıklanabilir.

British Museum

British Museum kapılarını 1753’te açtı. Müzede başta Asur, Roma, Antik Yunan ve Ortaçağ dönemleri olmak üzere tarihin değişik zamanlarına ışık tutan sayısız eser mevcut. Yaklaşık 8 milyon parçalık koleksiyon ile dünyanın en zengin müzeleri arasında yer alıyor. Dört ana kısımdan oluşan müzede Eskiçağ Yapıtları Bölümü, Sikkeler ve Madalyalar Bölümü, Baskılar ve Çizimler Bölümü ile İnsanlık Müzesi bölümleri bulunuyor.

British Museum’da sanal tura çıkmak için https://www.britishmuseum.org linkini tıklamak yeterli.

Louvre Müzesi

Louvre Müzesi, her yıl dünyanın dört bir yanından gelen turistlerin akınına uğruyor. Dünyanın en ünlü tablosu Mona Lisa’nın yanı sıra Rönesans, Antik Roma, Antik Yunan, Mısır ve Yakın Doğu tarihine ait zengin koleksiyon, Louvre Müzesini eşsiz kılıyor. Koronavirüs salgını, önünde kuyrukların eksik olmadığı müzeye, tarihinin en sessiz günlerini yaşatıyor.

Koronavirüs nedeniyle kapanan kapılar, internet ortamında her daim açık. Müzeyi merak edenler, sanal alemde gezintiye çıkabiliyor. Louvre Müzesini 360 derecelik sanal turla gezmek ayrı bir keyif. Bu keyfe varmak için https://www.louvre.fr/en/visites-en-ligne adresini tıklamak yeterli.

Dünyanın dört bir yanından çocuk müzeleri dijital ortamda

Gyeonggi Çocuk Müzesi

Gyeonggi Çocuk Müzesi, Güney Kore’nin ilk bağımsız ve deneyime dayalı müzesi olma özelliğini taşıyor. Çocukların hayal gücünü ve yaratıcılığını artırmak için çeşitli konuları ve kavramları içeren eserleri barındırıyor. Müzenin en büyük özelliklerinden biri de kendi kendine öğrenme deneyimini çocuklara sunması. Çocuklara dünyanın dört bir yanındaki kültürleri tanıma olanağı sunan müzede aynı zamanda pek çok interaktif sergi yer alıyor.

Gyeonggi Çocuk Müzesinin koridorlarında gezinmek için http://gcm.ggcf.kr/ adresini tıklamak yeterli.

Glazer Çocuk Müzesi 

Çocuklar, Glazer Çocuk Müzesini ziyaret etiklerinde, interaktif öğrenme laboratuvarı sayesinde değişik keşifler yapıyor. Bazen bir hayvan kliniğinde veteriner bazen bir atölyede mühendis bazen de hastanede çalışan bir doktor olabiliyorlar. Böylece değişik meslekleri tanıma ve deneyimleme şansı elde ediyorlar.

Florida’da bulunan müze, https://glazermuseum.org/ adresi sayesinde sadece bir tık ötede. 

Uluslararası Çocuk Sanatları Müzesi

Norveç’in Oslo kentinde bulunan müze 1986’da kapılarını açtı. Aynı zamanda dünyanın ilk tam ölçekli çocuk sanatları müzesi unvanına da sahip… Dünyanın 180’den fazla ülkesinde yaşayan çocukların ve gençlerin yaptığı sanat eserleri müzenin koleksiyonlarını oluşturuyor. Değişik coğrafyalardan gelen bu eserlerin korunarak gelecek kuşaklara aktarılması müzenin en büyük hedefi.
Müze dijital olarak https://www.barnekunst.no/en/ adresi üzerinden gezilebiliyor. 

Tate Kids 

Dijital çağın getirdiği yenilikleri kullanan Tate Kids, çocukların ufkunu genişletmeye yönelik çalışmalara imza atıyor. Zengin bir içeriğe sahip olan müze, gerek oyunları gerekse deneme çalışmalarıyla evlerinde oturan çocukların eğitimine katkı sağlıyor. Ayrıca her evde bulunabilecek malzemelerle yapılabilecek sayısız etkinlik fikri de mevcut. Hayal gücünü zorlayarak çocukların ufkunu açan müzeye https://www.tate.org.uk/kids adresi tıklanarak ulaşılabilir. 

Met Kids 

Çocukların evde vakit geçirirken bir yandan da öğrenmeye devam etmesi için Met Kids iyi bir alternatif. Örneğin interaktif bir harita sayesinde tıpkı bir zaman makinesinde gibi tarihe doğru seyahate çıkmak mümkün. Değişik kültürlerin tarihine iz sürmek, son derece keyif verici bir deneyim. Bunun yanı sıra ejderhalardan dansçılara, mumyalardan maskelere kadar pek çok sanat eserini görmek ve bilgi edinmek için Met Kids https://www.metmuseum.org/art/online-features/metkids/ adresinde ziyaretçilerini bekliyor. 

Sergiler dijital ortamda sanatverleri ağırlıyor

Pera Müzesindeki dijital sergiler

İstanbullu sanatseverlerin yakından bildiği Pera Müzesi, birbirinden özel sergileriyle tanınıyor. Bu sergilerin bir kısmı, müzenin internet sayfasında sanatseverlerin beğenisine sunuluyor. Pera Müzesinin internet sitesinde görülebilecek bazı sergiler şöyle: 

Düşlerin Kenti: İstanbul

17. yüzyılın başından 20. yüzyılın başına dek uzanan süreçte Osmanlı’daki gündelik yaşam ve İstanbul manzaraları bu sergiyle anlatılıyor. Türk resmi denilince akla ilk gelen isimlerden Osman Hamdi Bey’in dünyaca ünlü Kaplumbağa Terbiyecisi tablosu da bu serginin bir parçası. 

İmparatorluktan Portreler

Osmanlı İmparatorluğu tarihi içinde yer alan pek çok sultan ve şehzadenin portreleri bu sergi ile meraklılara sunuluyor. İmparatorluktan Portreler sergisinde, hasekiler ya da elçiler gibi Osmanlı tarihinin parçası olan çeşitli karakterlere rastlamak da mümkün.

Duvarların Dili

Duvarların Dili, bir sokak sanatı olan grafiti örneklerini bir araya getiriyor. Dünyanın çeşitli yerlerinde duvarları sanat eserlerine çeviren sanatçılar, aynı zamanda röportajları ile de ziyaretçilere eşlik ediyor.
Pera Müzesindeki dijital sergilere https://www.peramuzesi.org.tr/ adresinden ulaşılabiliyor. 

İstanbul Araştırmaları Enstitüsündeki dijital sergiler:

“Atatürk ve Cumhuriyet Araştırmaları”, “Osmanlı Araştırmaları” ve “Bizans Araştırmaları” bölümleriyle dikkat çeken İstanbul Araştırmalaları Enstitüsü aynı zamanda birbirinden özel sergilere de ev sahipliği yapıyor. Bu sergilerden dijital ortamda görülebilen birkaçı şöyle: 

Doğu’nun Merkezine Seyahat 

1850 ile 1950 yılları arasındaki 100 yılık süreçte gezginlerin İstanbul izlenimleri, serginin ana temasını oluşturuyor. Pierre de Gigord Koleksiyonu’dan alınan görseller, ziyaretçileri aynı zamanda keyifli bir nostaljik yolculuğa çıkarıyor. 

Uzun Öyküler 

Antoine-Ignace Melling ve Montagu B. Dunn’un birbirinden özel İstanbul panoramaları bu sergide... Özellikle eski İstanbul’da gündelik hayatı merak edenler için sergide çok özel görseller yer alıyor. 

Uzak İzlenimler

Luigi Mayer ve eşi Clara Barthold Mayer İstanbul’da yaşadıkları zaman zarfında kenti bol bol tuvallerine yansıttı. 18. yüzyılın İstanbul’unu anlatan resimler aynı zamanda belgesel öğeler de taşıyor.

İstanbul Araştırmaları Enstitüsünün dijital sergilerini ziyaret etmek için https://www.iae.org.tr/ adresine tıklamak yeterli.

Duvarları Olmayan Müzedeki dijital sergiler:

2017’de British Council Türkiye’nin sanat ekibi tarafından açılan bu platformda birbirinden özel sergiler sanatseverlerle buluşuyor. Sadece bir tık mesafede yer alan bazı sergiler şöyle: 

Cadılarla Dans Etmek 

Sergide British Council koleksiyonundaki pek çok yabancı sanatçının yanı sıra Türk sanatçıların da resim, baskı, video ve fotoğraf çalışmaları bir araya getiriliyor.

Varmak Üzere

Sergide British Council koleksiyonundaki sanatçılara ait eserler ile Türkiye, Gürcistan ve Ukrayna’dan seçilmiş eserler bir arada sunuluyor. Varmak Üzere sergisi fotoğraf, video, performans dokümantasyonu ve resim gibi değişik sanatsal branşları harmanlamasıyla dikkat çekiyor.

Duvarları Olmayan Müzeyi ziyaret etmek için https://www.britishcouncil.org.tr/programmes/arts/museum-without-walls adresi tıklanabilir. 

Dijital kütüphaneler bir tık uzakta

Atatürk Kitaplığı 

Türkiye’deki en iyi dijital kütüphanelerinden birine sahip olan Atatürk Kitaplığı, kitapseverlere ve araştırmacılara geniş bir seçenek sunuyor. Atatürk Kitaplığında zengin kitap kolekiyonunun yanında yazma eserler, yabancı dil kitaplar, süreli yayınlar ve makaleler gibi pek çok kaynağa rahatlıkla erişim sağlanabiliyor.
Atatürk Kitaplığına şu linkten ulaşılabiliyor: http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index.php

İSAM Kütüphanesi

İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) dijital kütüphanecilikte iyi bir seviyede bulunuyor. Gerek kitap arşivi gerekse dijital belge koleksiyonları açısından hayli zengin bir içeriğe sahip. Binlerce kitap ve tarihi belgeyle araştırmacılara büyük olanaklar sunuyor. İSAM Kütüphanesine şu linkten ulaşılabiliyor: http://ktp.isam.org.tr 

Marmara Üniversitesi Kütüphanesi 

Marmara Üniversitesi dijital kütüphane çalışmaları kapsamında koleksiyonlarında bulunan nadir eserleri okuyuculara açtı. Birbirinden değerli binlerce nadir eser, el yazması ve daha niceleri dijital ortama aktarıldı. Konuya meraklı okuyucular, bu özel koleksiyonları rahatça inceleyebiliyor. Marmara Üniversitesi Kütüphanesine şu linkten ulaşılabiliyor: https://kutuphane.marmara.edu.tr/

Milli Kütüphane

1946’da kurulan Milli Kütüphane, zengin içeriğe sahip dijital arşiviyle de hizmet veriyor. El yazması eserler başlığı altında yaklaşık 28 bin eserin dijital ortama aktarıldığı kütüphanede, süreli yayınlar ve kitap dışı materyaller gibi başlıklar altında farklı kaynaklara ulaşmak mümkün. Milli Kütüphaneye şu linkten ulaşılabiliyor: www.mkutup.gov.tr 

Koç Üniversitesi Kütüphanesi

Üniversitelerin dijital kütüphane kurma çabalarına Koç Üniversitesi iyi bir örnek teşkil ediyor. Kütüphanedeki Ankara Fotoğraf Karpostal ve Gravür Koleksiyonu, Ulla Johansen Anadolu Etnoloji Koleksiyonu, Ankara Harita ve Plan Arşivi gibi pek çok başlık altında sunulan koleksiyonlar ayrı bir öneme sahip.
Koç Kütüphanesi dijital koleksiyonlarına şu linkten ulaşılabiliyor:
https://librarydigitalcollections.ku.edu.tr

IRCICA Farabi Dijital Kütüphanesi

İslam Tarih Sanat ve Kültür Araştırma Merkezinin (IRCICA) faaliyete geçirdiği Farabi Dijital Kütüphanesinde yüzlerce kitap ve binlerce belge bulunuyor. Osmanlı dönemi basını, el yazma Kuran-ı Kerim'ler, hat eserlerin yanı sıra yine Osmanlı dönemine ait fotoğraflar ve haritalar dijital kütüphanede bulunan içerikler arasında.

IRCICA Farabi Dijital Kütüphanesine şu linkten ulaşılabiliyor:
http://e-library.ircica.org 

SALT Araştırma 

Dijital kütüphanenin en iyi örneklerinden biri olan SALT Araştırma, 2 milyona yakın yazılı ve görsel dijital belgeyi meraklılarına sunuyor. “Sanat”, “Mimarlık ve Tasarım” ile “Kent Toplum ve Ekonomi” gibi başlıklar altında pek çok eser dijital ortamda okuyucularla buluşturuluyor.

SALT Araştırmaya şu linkten ulaşılabiliyor: https://archives.saltresearch.org

Sakıp Sabancı Müzesi

Müzenin bütün koleksiyon ve arşivlerinin dijital ortama aktarıldığı çalışma bu anlamda bir ilki de oluşturuyor. Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu, Resim Koleksiyonu, Abidin Dino Arşivi ve Emirgan Arşivi’yle birlikte 80 bine yakın görsel kullanıcıların hizmetine sunuluyor. 

Sakıp Sabancı Müzesi dijital koleksiyonları ve arşivlerine şu linkten ulaşılabiliyor:
www.digitalssm.org

Sinematek Dijital Sinema Kütüphanesi

Sinema meraklılarının faydalanabileceği pek çok kaynak bu kütüphane sayesinde kullanıcılara ulaşıyor. Sinematek Dijital Kütüphanesinde dergiler, kitaplar, filmler, makaleler ve tezler gibi sinemaya dair her türden çalışma yer alıyor.
Sinematek Dijital Sinema Kütüphanesine şu linkten ulaşılabiliyor: www.sinematek.tv 

Gazeteden Tarihe Bakış Projesi

İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı bünyesindeki proje kapsamında 18 bini aşkın gazete dijital ortama aktarılarak kullanıcılarla buluşturuldu. Osmanlıca, Rumca, Bulgarca, Fransızca, Almanca, İngilizce ve Türkçe gibi değişik dillerde yayınlanan gazeteler 1928-1942 yıllarına ait. Gazeteden Tarihe Bakış Projesi'ne şu linkten ulaşılabiliyor:
http://nek.istanbul.edu.tr