Diyarbakır'da 1800 yıllık atık su kanalı bulundu

Diyarbakır'da farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Amida Höyük'te, Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Yıldız başkanlığında yürütülen kazı çalışmalarının bu yılki bölümü tamamlandı.

12 kişilik daimi ve 10 kişilik gönüllü ekiple sürdürülen kazıda Roma dönemine ait yaklaşık 1800 yıllık atık su kanalı bulundu.

[Fotoğraf: AA]

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, bu yılki kazıda bin 800 yıllık olduğu değerlendirilen su kanalları ve kalorifer sistemi ile yaklaşık bin 700 yıllık mezar odaları tespit edildiğini, kazı çalışmalarının sonuna doğru ise yeni bir sürprizle karşılaştıklarını söyledi.

"Bizim için heyecan verici"

Yıldız, Artuklu Sarayında suyun tahliye edildiği kanalizasyon sistemi denilen atık su kanalı tespit ettiklerini belirterek, "Roma döneminden kalma böyle bir su atık kanalının tespit edilmesi bizim için heyecan verici bir durum. Böylelikle o dönemin kanalının tekniği hakkında bilgi sahibi oluyoruz" dedi.

Kanalın yaklaşık 6,5 metre uzunluğunda, 75 santimetre yüksekliğinde, 40 santimetre genişliğinde olduğunu anlatan İrfan Yıldız, yan duvarları ve zemininin bazalt taşlarla örüldüğünü, üstünün de yine bazalt taşlarla kapatıldığını vurguladı.

[Fotoğraf: AA]

Prof. Dr. İrfan Yıldız, kanalın tam çıkış yerinde suyun ivme kazanması amacıyla eğim verildiğini, rampa sistemi kullanıldığını söyleyerek, şöyle konuştu:

"Muhtemelen Romalılar atık suyu başka bir sistem içinde kullandılar. Sarayda tespit edilen atık su kanalı şu andaki çalışmalarımız için bir ilk. Diyarbakır'da o dönemde kullanılan atık su kanalı hakkında bilgi vermesi açısından önemli." 

"Tıkanıklık durumunda suyun geri gitmesi engellenmiş"

Şu anda sadece kanal ve çıkış kısmının tespit edildiğini anlatan Yıldız, çalışmalar ilerledikçe farklı bölümlerine de ulaşacaklarını vurgularak, şunları söyledi:

"Günümüzdeki temiz su ve atık su sisteminden daha kaliteli bir sistemin bin 800 yıl önce bu sarayda kullanıldığını görüyoruz. Günümüzdeki sistemden daha ileri bir sistem diyorum çünkü burada uygulanan sistemde yan mekanların ana kanalla olan bağlantısı künklerle sağlanmış. Öyle bir sistem yapılmış ki atık su kanalından fazla gelen su diğer mekanlardan gelen suyu engellememiş ve herhangi bir tıkanıklık durumunda suyun geri gitmesi engellenmiş."