Dolmabahçe’deki hazine: Milli Saraylar Resim Müzesi

Osmanlı döneminin simge yapılarından Dolmabahçe Sarayı her yıl yerli yabancı çok sayıda turist tarafından ziyaret ediliyor. Tarihi kadar mimarisi ve konumuyla da dikkat çeken Dolmabahçe Sarayı’na yolu düşenlerin görmeden geçmediği yerlerden biri de Milli Saraylar Resim Müzesi…

[Fotoğraf: AA]

34 tematik salondan oluşuyor

Dolmabahçe Sarayı yerleşkesindeki Veliaht Dairesi’nde bulunan Milli Saraylar Resim Müzesi, 11 bin metrekarelik kapalı bir alana sahip. Modern bir anlayışıyla hazırlanan müze, 34 tematik salondan oluşuyor.

Yapılan kapsamlı restorasyon çalışmasının ardından geçtiğimiz yıl kapılarını tekrar açan müze o günden bu yana büyük ilgi görüyor. Milli Saraylar Resim Müzesi Sorumlusu Gülsen Sevinç Kaya, birbirinden değerli 600’e yakın eser hakkında şu bilgileri veriyor:

“Müzemiz padişah portreleri ve oryantalist resim koleksiyonu bakımından çok zengin. Yine Fransız oryantalist ressamların, Rus oryantalist ressam Ayvazoski’nin eserleri bakımından da çok zengin bir koleksiyonumuz var. Türkiye’nin en kapsamlı Abdülmecid Efendi koleksiyonuna sahibiz. Onun fotoğraflarını, resim malzemelerini, bitirmeye fırsat bulamadığı ve bitirdiği tabloları sergiliyoruz. Ayrıca ‘Gül Koklayan Fatih Portresi’ ile 15’inci yüzyılın sonundan 20’nci yüzyıla kadar çok uzun bir zaman dilimine ait farklı zevklere, farklı beğenilere hitap eden Türkiye’nin en zengin müzesiyiz.”

“Başyapıtlar müzesi gibi”

Milli Saraylar Resim Müzesi gerek restorasyon atölyeleri gerek modern saklama ve koruma alanlarıyla dünyadaki benzerleri öne çıkan bir mekan. Müzenin her salonu tematik olarak düzenlenmiş. Ziyaretçilere farklı tatlar verecek zenginlikteki müzede “Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz Salonu”, “Abdülmecid Efendi’nin Atölyesi’nden İzler”, “Osmanlı Donanması”, “Hayal İstanbul”, “Fetih ve Fatih” gibi paha biçilmez eserlerin sergilendiği salonlar bulunuyor.

“Milli Saraylar Resim Müzesi’nin bir başyapıtı yok; müzemiz başyapıtlar müzesi gibi” diyen Kaya, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Ziyaretçilerimiz bir günlerini padişah portrelerine ayırabilir. Bir gün Ayvazoski’nin gün batımları, bir gün de Şeker Ahmet Paşa’nın natürmortlarını ya da otoportresini görebilirler.”

[Fotoğraf: AA]

Türkiye’nin en büyük oryantalist tablosu müzede

Eserlerin hepsi çok kıymetli. Ancak içlerinden öyle bir tanesi var ki gerek değeri gerekse boyutuyla öne çıkıyor: Çölde Av...

Kaya, Milli Saraylar Resim Müzesi’ne nakli hayli meşakkatli olan tablonun hikayesini şu şekilde anlatıyor:

“Fransız ressam Felix-Auguste Clement, ‘Ceylan Avı’ tablosunu 1865 tarihinde Said Halim Paşa’nın babası Abdülhalim Paşa için yapmış. Yıldız Sarayı’nın Milli Saraylar’a bağlanmasının ardından Said Halim Paşa Yalısı’nda bulunan bu Türkiye’nin en büyük oryantalist tablosu, Milli Saraylar Resim Müzesi’ne getirildi. Tablonun taşınması için üç aylık bir planlama süreci geçirildi. Tablo restorasyon atölyesi, mobilya atölyesi ve başka atölyelerimiz iş birliği içinde çalıştılar. Ve Milli Saraylar Resim Müzesi’nde, şu anda bulunduğu salonda 1 yılık bir restorasyon süreci geçirdi. Türkiye’de ilk defa bir müzede sergilenmiş oldu.”

[Fotoğraf: AA]

Boğaz’a karşı bir fincan kahve

Milli Saraylar Resim Müzesi’nde sergilenen eserleri gezdikten sonra soluklanmak isteyenler için iki de kafe bulunuyor. Müzenin giriş katındaki Şeker Ahmet Paşa Çay Salonu’nda Boğaz’a bakarak bir fincan kahve içmek mümkün. Yine müzenin bahçesinde yer alan Limonluk Kafe de müzeye gelenlerin uğramadan geçmediği yerlerden biri.

Müze çocuk ziyaretçilerini de unutmuyor. Kaya, “Milli Saraylar olarak 2022’de eğitim faaliyetlerine daha çok önem vereceğiz. Çocuklara yönelik hem yağlı boya-suluboya atölyeleri hem de seminer odaları açacağız. Onlara özel tematik turlar yaptıracağız” diyor.

Göz kamaştırıcı Veliaht Dairesi

Müze binası olarak kullanılan Veliaht Dairesi, en az içindeki eserler kadar büyüleyici. Sultan Abdülmecid döneminde inşa edilen Veliaht Dairesi, Tanzimat’la birlikte şehzadelerin dışa kapalı yaşam sürdükleri hayatın sona ermesinin ve serbest yaşama geçişlerinin mimari bir simgesi oldu. Sultan Abdülaziz’den Halife Abdülmecid’e kadar çok sayıda padişah veliahtlık dönemlerinde bu daireyi kullandı.

2014’ten bu yana Milli Saraylar Resim Müzesi’ne ev sahipliği yapan Veliaht Dairesi’nin iç mekanı zengin tavan bezemesi ile dikkat çekiyor. Zemin kattaki bazı odaların duvarlarında ise kalem işi süslemeler bulunuyor. Tavanlarında ve panolarında çok sayıda yağlı boya resim alıyor. Yine bazı salon ve duvarlarda tuval resmi niteliğinde manzara, hayvan figürleri, gemi resimleri ve natürmortlar dikkat çekiyor.