Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrol verilerine ilişkin istatistikler açıklandı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, 2018'de 410 milyon 641 bin 305 adet süreli olmayan yayın bandrolü satışı, geçen yıl 423 milyon 602 bin 825'e yükseldi.
Eser türlerine göre en fazla bandrol satışında zirveyi geçen yıl yine eğitim kategorisindeki yayınlar oluşturdu.
Bakanlık Telif Hakları Genel Müdürlüğünce, 2019 süreli olmayan yayınlar ile müzik ve sinema yapımlarına verilen bandrol sayıları, fikir sanat eserlerinin kayıt-tescil verileri ve yapımcı belgelerine ait istatistikler belirlendi.
Geçen yıl eğitim alanında 228 milyon 559 bin 913 bandrol satışı yapılırken, yetişkin kategorisinde 79 milyon 387 bin 610, inanç kategorisinde 36 milyon 899 bin 907, çocuk-gençlik kategorisinde 41 milyon 271 bin 110, yetişkin kurgu kategorisinde 27 milyon 303 bin 62, ithal yayın kategorisinde 5 milyon 290 bin 731 ve akademik alanda 4 milyon 890 bin 495 adet bandrol satışı yapıldı.
Yayınlar dijital formatta erişime açıldı
Milli Eğitim Bakanlığınca ücretsiz dağıtılan kitap sayısı geçen yıl 153 milyon 446 bin 132 oldu. Yayınların 145 milyon 437 bin 580'i örgün eğitimde, 8 milyon 8 bin 552'si de yaygın eğitimde basıldı.
Anadolu Üniversitesi Rektörlüğü Açık Öğretim Fakültesi Dekanlığı ise bandrol muafiyeti kapsamında, 2018'deki 2 milyon 122 bin 558 adet kitap basımını, geçen yıl dijital eğitime geçmesi nedeniyle yapmadı.
Açık Öğretim Fakültesi basılı kitap dağıtımı uygulamasına son vererek yayınlarını dijital formatta öğrencilerin kullanımına açtı.
Kişi başına düşen kitap sayısı istikrarını koruyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı, süreli olmayan yayınlara ait bandrol satış verileri ve Milli Eğitim Bakanlığının sektörden satın aldığı ve kendi matbaasında bastığı yayınlara ait verilere göre, geçen yıl Türkiye'de toplam 577 milyon 48 bin 957 adet süreli olmayan yayın üretildi.
Dijital platformlardan indirilen kitaplar, bandrol alınması zorunlu olmayan kapak hariç toplam 48 sayfayı geçmeyen ve okul öncesi ilköğretim ile ortaöğretime yönelik eğitim amaçlı süreli olmayan yayınların sayısı ve kütüphanelerden ödünç alınan, şahıslar arasında ödünç verilen ya da değiş tokuşu yapılan kitaplar hariç geçen yıl kişi başına başına düşen fiziki kitap sayısı 7 bin 4 oldu.
Sinema ve müzik sektöründe dijitalin etkisi
Dijital yollardan satış ve dijital yayınların yaygınlaşması ise sinema ve müzik eserlerine ilişkin bandrol sayılarını olumsuz etkilemeye devam etti. Sinema alanında, 2018'de 756 adet sinema eseri tescil edilerek 492 bin 517 adet bandrol satışı yapıldı. Geçen yıl tescili yapılan sinema eseri sayısı 653, bandrol satışı ise 462 bin 932 olarak gerçekleşti.
Müzik alanında, 2 bin 204 adet müzik yapımı 2018'de tescil edilerek 4 milyon 120 bin 423 adet olan bandrol satışı, geçen yıl 1784 adet müzik yapımı tescili ve 1 milyon 562 bin 333 adet bandrol satışı olarak yansıdı.
Sinema ve müzik eserlerinde gerçekleşen toplam kayıt ve tescil işlemi ile bandrol satış sayılarının önceki yıllarla karşılaştırması her iki sektörde de dijital alan kullanımlarında yaşanan artışın etkisinin devam ettiğini gösterdi.
Eser sahiplerinin duyarlılığı artıyor
Bakanlık Telif Hakları Genel Müdürlüğünce geçen yıl 357'si sinema, 292'si müzik olmak üzere toplam 649 adet yapımcı belgesi verildi.
Yapımcı belgelerinin süreleri göz önüne alındığında, önceki yıllardan bugüne geçerliliği devam eden belge sayısı ise geçen yıl sonu itibarıyla 1705 adet olarak gerçekleşti.
Hak sahiplerinin talebi doğrultusunda gerçekleştirilen isteğe bağlı kayıt ve tescil işlemlerinde ise artış yaşandı. İsteğe bağlı kayıt-tescil işlemi sayısı 2018'de 1257 olurken, 2019'da yüzde 4,4 oranında artarak 1312'ye yükseldi.
Eser sahiplerinin isteğine bağlı olarak gerçekleştirilen tescil işlemlerinden en çok yararlanan hak sahibi grubu, ilim edebiyat eseri sahipleri oldu. İstatistiklere göre geçen yıl 617 adet ilim edebiyat eseri tescil edilirken, 180 güzel sanat eseri, 416 bilgisayar programı, 33 adet musiki eseri ile 66 adet sinema eserinin tescili yapıldı.
Kaynak: AA