Halka açık restorasyon

İstanbul Arkeoloji Müzelerinin eşsiz koleksiyonunun bir parçası da Satrap Lahdi.

2011 yılında restorasyon çalışmaları sebebiyle kapatılan Arkeoloji Müzeleri, yaklaşık 8 yıl süren çalışmalar sonrası 2019’da tekrar açıldı. Bu çalışmalar sırasında uzun süredir herhangi bir koruma işlemi görmeyen Satrap Lahdi'nin de restorasyonu gündeme geldi.

Restorasyonun 5-6 ay süreceğinin tespit edilmesi üzerine yetkililer bu önemli eseri en kısa sürede sergilemek için farklı bir çözüm buldu.

MÖ 5'inci yüzyıla tarihlenen eseri ziyaretçilerden daha fazla uzak tutmak istemeyen yetkililer restorasyon çalışmalarını ziyaretçilere açık şekilde gerçekleştiriyor.

Satrap Lahdi'nin kabartmalarında bir kralın hayatından çeşitli sahneler betimlenmiş. Kralın kıyafetlerinin Pers üslubu taşıması dolayısıyla Satrap Lahdi adı verilmiş.

İlk restorasyonda kullanılan malzeme esere zarar verdi

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Rahmi Asal “Satrap Lahdi’nin teşhir tanzim çalışmaları sırasında İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvar Müdürlüğü ekipleri ile beraber eserin bazı sorunları olduğunu tespit ettik. İncelemeler sonucu esere kalıcı ve uzun süreli bir müdahalenin gerekli olduğunu gördük“ diyor.

İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvar Müdür Vekili Eftal Kiraz eserin restorasyonu ile ilgili “Tam olarak bilinmemekle beraber eserin en son Türkiye’ye geldiği ilk yıllarda yani 1900’lü yılların başında işlem gördüğünü düşünüyoruz. Lahdin en büyük problemi bu yapılan restorasyon. Bu çalışma sırasında metal kullanılmış. Bu metal günümüzde eser üzerinde parçalamalara sebebiyet veriyor. Biz bu metalin lahde zarar vermeden geri alınması için çalışmalara başladık” diyor.

Ziyaretçiler restorasyon çalışmasını görebiliyor

Sidon Kral Nekropolü kazılarında İskender Lahdi ve Ağlayan Kadınlar Lahdi ile birlikte müzeye getirilen eserlerden biri olan Satrap Lahdi, restorasyonu devam ederken sergileniyor. Lahdi çevreleyen kapalı alanın iki tarafına pencereler açıldı. Ziyaretçiler bu pencerelerden hem lahdi hem de restorasyon çalışmasını görebiliyor.

Rahmi Asal “Arkadaşlarımız eserin restorasyonu için 5-6 aylık bir süreye ihtiyaç olduğunu söyledi. Biz de bu süreyi nasıl kısaltabiliriz diye düşünürken ‘Neden bu restorasyon çalışmasını ziyaretçilerin deneyimine sunmayalım?’ dedik. Gerekli izinleri aldıktan sonra Satrap Lahdi’ni çeviren bir alan içerisinde restorasyon çalışmalarına başladık. Benim bildiğim kadarıyla Türkiye’de ilk defa yapılıyor“ diyor.

7 yıldır restoratörlük yapan Fatih Şahin 5 aydır Satrap Lahdi üzerinde çalıştığını, şu anda taş üzerinde gerekli sağlamlaştırma işlemlerini yaptıklarını belirterek, “Ortalama 3 aylık bir işimiz daha kaldı. Restorasyon tamamlandığında eseri müzeye teslim edeceğiz” diyor. 

Şahin “Bu tarz bir konseptte çalışmak başlarda zordu. Çünkü insanlar dikkatimizi dağıtabiliyordu ya da biz çekinebiliyorduk. Zaman geçtikçe alıştık. Şu an daha güzel çalışıyoruz ve olumlu tepkiler alıyoruz. Güzel bir çalışma oldu” dedi.

“Ziyaretçilerin tepkileri olumlu”

Ziyaret edenlerin bu durumdan memnun olduklarını söyleyen İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Asal ise “Bugüne kadar aldığımız tepkiler olumlu oldu. İlk defa denenmiş bir şey olmasına rağmen ziyaretçilerin tepkilerinin şu zamana kadar olumlu olduğunu söyleyebilirim” diyor.