Şanlıurfa'da UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınan Göbeklitepe'nin ardından geçici listede bulunan tarihi yerleşim Harran'ın da asıl listeye dahil edilmesine yönelik beklentiler arttı.
Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Harran Ören Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, kısa süre önce Göbeklitepe'nin UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınmasının ardından gözlerin 2000 yılında geçici listeye alınan Harran'a çevrildiğini söyledi.
Yeni sezon kazıları başladı
Prof. Dr. Önal, M.Ö. 6 binli yıllardan günümüze kadar kesintisiz yerleşim yeri olan ve bir dönem Asurlular ile Emevilere başkentlik yapan Harran Ören Yeri'nde yeni sezon kazılarına başladıklarını belirtti.
Harran'da ilk kazıların 1950 yılında başladığını hatırlatan Önal, özellikle 2000'li yılların ardından bölgedeki kazılara ağırlık verildiğini anlattı.
Harran'daki kazılarda şu ana kadar saraylardan hanlara, hamamlardan çarşılara kadar birçok kalıntının gün yüzüne çıkarıldığını söyleyen Prof. Dr. Önal, gelecek yıllarda da daha birçok esere rastlanılabileceğini ifade etti.
"Göbeklitepe asıl listeye girdi, darısı Harran'a diyoruz"
Önal, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne girmesi için Harran'da çalışmaların büyük bir bölümünün tamamlandığına işaret ederek şunları söyledi:
"Yakın bir zamanda Göbeklitepe asıl listeye girdi, darısı Harran'a diyoruz. Harran Antik Kenti 2000 yılında UNESCO'nun geçici listesine girdi. Kalıcı olması için de şu an şartların yüzde 80'i tamamlanmış durumda. Harran'ın koruma amaçlı imar planı yapıldı. Harran Alan Yönetim Planı tamamlandı. Kentsel Tasarım projesi son aşamaya geldi. Restorasyon çalışmaları da yüzde 80 tamamlandı.
Kazılarımız devam ediyor. Özellikle son 5 yılda Harran'ın tarihte bilinip de görülemeyen eserlerini gün yüzüne çıkarmaya çalışıyoruz. Kazılarda şu ana kadar 2 hamam bulduk, saray ve çarşı hamamı özelliklerini taşıyor. İki çarşıya rastladık çünkü aynı zamanda burası bir ticaret merkeziydi, doğu çarşı ve tonuzlu çarşı bulduk. Bir misk dükkanı bulduk. Bir de şadırvanlı avluyu meydana çıkardık."
Hazreti İbrahim'in yaşadığı yer
Mehmet Önal, Harran'ın dikkat çeken özelliklerinin başında, Hazreti İbrahim'in yaşadığı yer olması, ay tanrısı Sin Tapınağı'na ev sahipliği yapması, Anadolu'nun en sanatsal süslemeli Ulu Cami'yi barındırması, konik kubbeli evleri ve daha da önemlisi beton yerleşim yerlerinin sur içinde bulunmamasının geldiğini belirtti.
Harran'ın 2-3 yıl içerisinde UNESCO'nun asıl listesine geçiş yapacağına inandıklarını söyleyen Önal, bu kapsamda her türlü hazırlığın Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yerel yönetimler aracılığıyla yapıldığını aktardı.
Harranlılar asıl listeye gireceğine inanıyor
Kazı çalışmalarının sürdüğü bölgenin yakınında yaşayan Harranlılar da, ilçenin bir an önce UNESCO'nun kalıcı listesine dahil edilmesini beklediklerini ifade etti.
Vatandaşlardan Güneş Dağ, "Harran çoktan listeye girmeyi hak etti. Biz Harran'ın çok eski ve iyi bir yer olduğunu biliyoruz. Harran dünyaya miras kalsın istiyoruz" dedi.
Fatma Arlak ise, Harran'da da çok eski kalıntılar bulunduğunu, ilçenin tarih içinde medeniyetlere beşiklik ettiğini ve Göbeklitepe'den kalır yanının olmadığını ifade etti.
"Harran'ın dünya mirasına girmesi lazım"
Doğma büyüme Harranlı olduğunu belirten Mahmut Çiftçi, Şanlıurfa'dan ikinci bir kültür varlığının dünyaca tanınması gerektiğini söyledi.
Harran'ın eski bir yerleşim yeri olduğunu anlatan Çiftçi, "Harran'ın gün yüzüne çıkarılması gerekiyor. Harran'ın dünya mirasına girmesi lazım. Asıl kalıcı listeye girmek bizim de hakkımız" dedi.
Kaynak: AA