İstanbul hala içerisinde kimsenin bilmediği gizemi, kimsenin görmediği koca bir tarihi barındırıyor. Onlardan biri de Vlah bir diğer adıyla Ulahsaray Kilisesi.
Arkeolojik kazılarla temelleri ortaya çıkarılan tarihi yapı ilk kez görüntülendi. Birinci derece tarihi eser olarak onaylanan kilise, restorasyonun ardından yeniden eski haline dönmeyi bekliyor.
[Fotoğraf: TRT Haber | Vlahsaray Panayia Kilisesi Başkanı Laki Vingas]
"Meryem Ana'ya adanmış olması açısından önem arz ediyor"
Vlahsaray Panayia Kilisesi Başkanı Laki Vingas, kilisenin asıl adının Panayia Paramitia yani teselli eden Meryem Ana olduğunu söylüyor.
"Zaman içinde bulunduğu mekan itibarıyla adı Vlahsaray olarak bilindi ve bugün günümüze kadar vakfın adı da Vlahsaray olarak geliyor. Meryem Ana'ya adanmış olması açısından da çok önem arz ediyor."
1974 yılında yangın nedeniyle harabeye döndü
Kilise, 1578 yılında inşa edildi ve pek çok restorasyondan geçti. Kilise, Osmanlı dönemi Hristiyan mimarisi için de önemli bir örnek. Yapı, basit malzeme ile inşa edilse de Bizans dünyasının eski bir plan tipi olan tek nefli kilise geleneğini yaşatıyor.
[Fotoğraf: TRT Haber]
Kilisede önemli dini toplantılar yapılmış, kararlar alınmış ve sonunda çevrede yaşayan cemaat tarafından kullanılan bir yapıya dönüşmüş.
Kilise, 1974 yılındaki yangın felaketiyle harabeye döndü, 46 yıldır da atıl. Laki Vingas, kiliseyle ilgili şu bilgileri verdi:
"11 sene boyunca patrikhane burada konuşlandı. 1597'de de Aya Dimitri ve 1600'lerde de şimdiki yerine mekanına taşındı. Aynı zamanda 1593'te Rusya Ortodoks kilisesinin bağımsızlığının tanınması bu kilisede gerçekleşti. O açıdan kilise çok büyük değil. 19'uncu yüzyılın eklektik (seçmeci) yapısını anımsatan bir yapı."
[Fotoğraf: TRT Haber]
Tarihi kilise restorasyonun ardından eski haline dönecek
Yüksek mimar Pınar Çakmak, kilisede yapılan arkeolojik kazılarla ilgili şunları anlattı:
"Biz Arkeoloji Müzesi Müdürlüğünce çok titiz bir çalışma gerçekleştirdik. Yaklaşık 4 ay süren bu çalışmada, tamamen insan gücüyle çok dikkatli ve titiz bir şekilde bu yapıların sınırları bulundu. Daha sonra bütün iç mekan bölüntüleri ortaya çıktı. Temel kalıntıları bulduk ve yapılara ilişkin önemli yapı elemanlarını keşfettik."
[Fotoğraf: TRT Haber | Yüksek mimar Pınar Çakmak]
Kilisenin varlığı, kazıların ardından Kültür Varlıkları Koruma Kurulu tarafından onaylandı ve kilise artık birinci dereceden tarihi eser.
Vlahsaray Kilisesi, restorasyonun ardından eski haline dönecek.
Haber: Ceyda Muslu
Kamera: Deniz Kahraman
Drone: Muhammet Kartal
11.4ºC
Ankara
