Tarih boyunca Sümer, Akad, Babil, Hitit, Asur, Urartu, Roma, Abbasi, Selçuklu ve Osmanlı'nın da aralarında yer aldığı 25 medeniyete ev sahipliği yapan Mardin'de yürütülen kazı çalışmaları, tarihe ışık tutuyor.
Dicle Nehri kıyısındaki Çemka höyüğünde M.Ö. 9 bin 800'lere tarihlendirilen yerleşim yerine ulaşıldı.
Birinci derece sit alanı olarak tescil edilen yerleşim yerinde, Artuklu Üniversitesi ve Mardin Müze Müdürlüğünden 15 restoratör ve arkeolog ile 50 işçiden oluşan ekiple kazı çalışması yapılıyor.
Artuklu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ergül Kodaş'ın bilimsel başkanlığında yürütülen kazılarda, yaklaşık 11 bin 800 yıl öncesine ait kanalizasyon yapısı ile 20'den fazla mimari kalıntı bulundu.
"8 katlı ve 7 metrelik bir dolguya sahip"
Kazı başkanı Ergül Kodaş, Çemka höyüğünün geçen yıl tespit edildiğini söyleyerek, şöyle konuştu:
"Yerleşim yeri, 'Çanak çömleksiz Neolitik dönem A evresi' yani milattan önce yaklaşık 9 bin 800'lere tarihleniyor. Uzun bir süre yerleşim görmüş. Yaklaşık 8 katlı ve 7 metrelik bir arkeolojik dolguya sahip."
Kodaş, bölgede yapılan çalışmalarda yerleşim yerinin bütün kronolojisine ulaştıklarını belirterek, "Yapıların tamamı yuvarlak planlı ve çoğunlukla 'çukur barınak' dediğimiz, toprağa gömülü olarak inşa edilmiş. Birbirlerine yakın, neredeyse ortak duvarları olan yapılar" dedi.
Kanalizasyonun bir bölümü çıkarıldı
Kazıda evlerin arasında, tarihte bilinen en eski kanalizasyon yapısına rastladıklarına dikkat çeken Kodaş, şunları söyledi:
"Bu bizim için de çok ilginç oldu. Bir duvarın dibine yapışık şekilde açığa çıkardık. İlk başta duvar sandık fakat kazının ilerlemesiyle bunun bir kanalizasyon olduğunu gördük. Binalar arasında bir kanalizasyon yapısına denk geldik. Bu tarihte bilinen en eski kanalizasyon yapısını Çemka höyüğünde tespit etmiş olduk. Kanalizasyonun bir bölümünü açığa çıkarabildik. Ortak kullanım alanında olduğunu tespit ettik."
Kaynak: AA