Bakanlık Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'ne bağlı müzeler, milyonlarca nadide esere ev sahipliği yapıyor.
Bakanlığın verilerine göre, müzelerde 3 milyon 331 bin 359 eser bulunurken, bu eserlerin yaklaşık yüzde 11'i sergileniyor.
Yüzde 11'lik oran, dünyada gelişmiş ülkelerin müzeleri için uygulanan ortalama sergileme düzeyine karşılık geliyor.
Sergilenen eserler, bölgesel, dönemsel ve kültürel özellikleri göz önünde bulundurularak teşhir edilirken, belirli bir tema çerçevesinde dönüşümlü olarak yenilemeler de yapılıyor.
Türkiye'deki müzelerde "Yontma Taş Devri" veya "Eski Taş Çağı" olarak da adlandırılan, yaklaşık 2 milyon yıl önce başlayan ve 10 bin yıl önce son bulan Paleolitik dönemden bugüne kadar uzanan zengin ve benzersiz kültür varlıkları bulunuyor.
Bakanlık, eşi benzeri olmayan ve bu yönüyle dünya müzecilik literatürüne giren bazı eserleri, özel sergileme teknikleriyle ziyaretçilerle buluşturuyor.
Milyonlarca yıllık geçmişe sahip eserler 6 müzede
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın verilerine göre, Paleolitik ve Neolitik (Cilalı Taş Devri) dönem eserlerinin sergilendiği en önemli müzelerin başında, Ankara Anadolu Medeniyetleri, İstanbul Arkeoloji ile Konya, Diyarbakır, Antalya ve Şanlıurfa müzeleri geliyor.
Özellikle Şanlıurfa Müzesi'nde sergilenen Göbeklitepe eserleri ile "Balıklıgöl Heykeli", Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenen "Çatalhöyük tanrıça heykelcikleri ve duvar resimleri", Diyarbakır Müzesi'nde sergilenen "Körtik Tepe Buluntuları" bu döneme ait ünik eserler arasında yer alıyor.
Kalkolitik, Eski Tunç Çağları ve Asur Ticaret Kolonileri dönemlerine ait eserlerin sergilendiği müzelerden en önemlileri arasında da İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi ile Kayseri, Çorum, Çanakkale, Burdur, Diyarbakır, Mardin, Hatay müzeleri bulunuyor.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri ve Çanakkale Müzesi'nde sergilenen "Troya eserleri", Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve Kayseri Müzesi'nde bulunan "Kültepe Tabletleri", Burdur Müzesi'nde sergilenen "Hacılar Boyalı Kapları" bu dönemlere ait eşi benzeri olmayan eserleri oluşturuyor.
Hititlere ait eserler Çorum Müzesi'nde
Anadolu'daki en eski imparatorluk olarak da bilinen Hititlere ait en önemli eserler Çorum ve Ankara Anadolu Medeniyetleri müzelerinde sergileniyor. Özellikle üzerinde Hitit Kralı'nın isminin yer aldığı "Hitit Kılıcı" Çorum Müzesi'nde, Boğazköy'de bulunan, dünyada ilk yazılı antlaşma olarak bilinen ve bir kopyası da Birleşmiş Milletler binasında sergilenen "Kadeş Antlaşması" İstanbul Arkeoloji Müzelerinde sergileniyor.
Urartu dönemine ait en özgün eserler ise Van, Erzurum, Kars ve Ankara Anadolu Medeniyetleri müzelerinde muhafaza ediliyor. Dönemin en önemli özelliği olan maden ve fildişi işçiliğini yansıtan ünik eserlerinin başında "Urartu Kemer, Miğfer ve Kazanları", "Mobilya Aksamları" ve "Fildişi Heykelcikler" geliyor.
Frig kültürüne ait eserler arasındaki "Kral Midas Mezar Buluntuları ve Kybele Heykelleri" de Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Eskişehir Eti Arkeoloji Müzesi, Afyon Müzesi ve Gordion Müzesi'nde teşhir ediliyor.
Türkiye, dünyaca ünlü mozaiklere ev sahipliği yapıyor
Klasik Dönem heykeltraşlığına ait benzersiz örnekler özellikle Antalya, Side, Alanya, Burdur, Afrodisyas, Bergama, İzmir ve İstanbul Arkeoloji müzelerinde sergileniyor.
Antalya Müzesi'ndeki "Herakles Heykeli, Herakles Lahti, Dansöz Heykeli", İstanbul Arkeoloji Müzelerindeki "İskender Lahti", Burdur Müzesi'ndeki "İmparator Hadrianus Heykel parçaları" ünik eserler arasında.
Helenistik, Roma ve Doğu Roma kültürünün öne çıkan, dönemin yaşam biçimi, mimarisi ve sanatsal yaklaşımı hakkında bilgi veren mozaiklerin en iyi örnekleri de Gaziantep Zeugma, Hatay Arkeoloji, Şanlıurfa Haleplibahçe ve İstanbul Büyük Saray Mozaikleri müzelerinde bulunuyor.
Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi'nde sergilenen "Çingene Kız" ve Hatay Arkeoloji Müzesi'nde sergilenen "Yakto ve Thalassa Mozaikleri" ile Şanlıurfa Haleplibahçe Mozaik Müzesi'nde sergilenmekte olan "Orpheus Mozaiği" dünyaca üne sahip nadide eserlerin başında sayılıyor.
Topkapı'da Osmanlı'nın en nadide eserleri korunuyor
Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait en önemli eserler de Edirne, Bursa ve Erzurum Türk ve İslam Eserleri müzeleri, İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Konya İnce Minare, Konya Etnografya, Konya Karatay Çini Eserleri Müzesi, Kütahya Çini Müzesi gibi müzelerde yer alıyor.
Osmanlı saray yönetimi, günlük yaşamı ve sanatıyla ilgili birçok kültürel değere ev sahipliği yapan Topkapı Sarayı ve Yıldız Sarayı'nın en önemli koleksiyonlarını, saray porselenleri, silahlar, kıyafetler, hazineye ait nadide parçalar oluşturuyor.
Anadolu kültürünün yansıtıldığı geleneksel el sanatları ve günlük yaşama dair kültür varlıkları ile özellikle halı, hat sanatı, tarikat eşyaları, ahşap oymacılığı, el yazması gibi eserlerin en güzel örnekleri ise Ankara Etnografya, Türk ve İslam Eserleri, Topkapı Sarayı müzelerinde bulunuyor.
Ayrıca Türkiye'nin en önemli müzeleri arasında yer alan Atatürk Müzeleri, özellikle Mustafa Kemal Atatürk'ün ziyaret ettiği veya bir süre ikamet ettiği yapılarda hizmet veriyor. Bu müzelerde, genellikle Atatürk'e ait kişisel eşyalar, kalem, fincan takımı, kıyafet gibi örnekler sergileniyor.
Ankara Cumhuriyet Müzesi'nde Atatürk ve dönemine ait özel eşyalar ile "Cumhurbaşkanlığı Mührü" teşhir ediliyor.
Kaynak: AA