Süleyman Demirel'in vefatının üzerinden 6 yıl geçti

9. Cumhubaşkanı Süleyman Demirel, 1924'te Isparta'nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy'de dünyaya geldi. İlköğrenimini doğduğu köyde, ortaokul ve liseyi ise Isparta ve Afyonkarahisar'da tamamladı.

İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesinden Şubat 1949'da mezun olan Demirel, 1950'de Elektrik İşleri Etüd İdaresinde memuriyete başladı.

Süleyman Demirel, 1948'de "Bir elmanın iki yarısıyız" dediği, babası Hacı Yahya Demirel'in yeğeninin kızı Nazmiye Demirel ile evlendi.

Bu süreçte, Elektrik İşleri Etüd İdaresince sulama ve elektrik konularında araştırma yapmak üzere ABD'ye gönderilen Süleyman Demirel, Türkiye'ye döndükten sonra 1953'te Seyhan Barajı inşaatında proje mühendisi olarak görev yaptı.

[Fotoğraf: AA]

"Morrison Süleyman" olarak anıldı

Başarılı çalışmalarıyla Başvekil Adnan Menderes'in dikkatini çeken Demirel, 1954'te DSİ Genel Müdürlüğünde Barajlar Dairesi Başkanlığına, 1955'te ise DSİ Genel Müdürlüğüne atandı.

Eisenhower Vakfının bursiyeri olarak yeniden ABD'ye giden Demirel, yurda dönüp askerliğini yapmak üzere 1960'ta Genel Müdürlük görevinden ayrıldı.

1962-1964 arasında serbest müşavir-mühendis olarak çalışan Demirel, Orta Doğu Teknik Üniversitesinde inşaat mühendisliği alanında dersler verdi.

Boğaziçi Köprüsü'nün 1954'teki ilk projesini hazırlayan, ABD'nin uluslararası mühendislik ve müteahhitlik firması Morrison Knudsen'in Türkiye temsilciliğini üstlenen Demirel, bu görevinden dolayı bir dönem "Morrison Süleyman" olarak da anıldı.

Türkiye'nin 12. Başbakanı oldu

Süleyman Demirel'in, yarım asra yakın süren siyasi yaşamı 1962'de, Adalet Partisi Genel İdare Kurulu (GİK) üyeliğiyle başladı.

Demirel, 28 Kasım 1964'te bu partiye Genel Başkan seçilmesinin ardından, kurulmasını sağladığı ve Şubat-Ekim 1965'te görev yapan koalisyon hükümetinde Başbakan Yardımcılığı ve Devlet Bakanlığını üstlendi.

TBMM'ye, 10 Ekim 1965 genel seçimlerinde Isparta milletvekili olarak giren Demirel, seçimlerde Adalet Partisinin tek başına iktidar olması üzerine Türkiye'nin 12. Başbakanı oldu.

Süleyman Demirel, 4 yıl süren bu hükümetten sonra 1969, 1970, 1975, 1977 ve 1979'da 5 kez daha hükümet kurdu.

Cumhurbaşkanı, başbakan ve parti genel başkanı oldu

Süleyman Demirel, 12 Eylül 1980'deki askeri müdahale üzerine görevden uzaklaştırıldı ve 7 yıl yasaklı olarak siyaset dışı kaldı. 6 Eylül 1987'de yapılan halk oylamasıyla siyasi yasaklar kaldırılınca Demirel, 24 Eylül 1987'de Doğru Yol Partisi Genel Başkanlığına seçildi.

29 Kasım 1987'de yapılan genel seçimlerde Isparta milletvekili olarak yeniden TBMM'ye giren Demirel, 20 Ekim 1991'deki seçimler sonrasında Doğru Yol Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti'nin oluşturduğu 49. Hükümet'te başbakan olarak görev aldı.

TBMM tarafından 16 Mayıs 1993'te 9. Cumhurbaşkanı seçilen Demirel, 16 Mayıs 2000'de görev süresini tamamladı. Kendi deyimiyle 6 kez hükümetten giderken, 7 kez de hükümet kurmayı başaran Demirel, 30 yaşında genel müdür, 40 yaşında parti genel başkanı, 1 yıl sonra da başbakan oldu.

"Binaenaleyh" sözüyle özdeşleşti

Demirel, 7 yıllık görev süresinde Çankaya Köşkü'nde sayısız kabul gerçekleştirdi, 125 ülkeye gitti, yabancı devlet başkanlarını Türkiye'de ağırladı, çok sayıda ili ziyaret etti.

"Gaptırmam" dediği fötr şapkasıyla bütünleşen Demirel, Türk siyasetine unutulmaz sözler kazandırdı.

"Binaenaleyh" denildiğinde akla gelen tek isim olan Demirel'in, "Memlekette benzin vardı da biz mi içtik?", "Elektriğin komünisti olur mu?", "Dün dündür, bugün bugündür" sözleri de siyasi tarihin unutulmazları arasına girdi.

Süleyman Demirel, 65 yıllık hayat arkadaşı Nazmiye Demirel'i, 27 Mayıs 2013'te kaybetti.

Ankara'da 17 Haziran 2015'te, 91 yaşında hayata gözlerini yuman Demirel'in, siyasi hayatı boyunca okuduğu kitaplar, fotoğrafları ve kullandığı eşyalar, doğduğu İslamköy'de açılan Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesinde sergileniyor.