Ilısu Barajı HES Projesi Kültürel Varlıkları Koruma Kurtarma Çalışmaları kapsamında, Türkiye'de geçen yıl ilk defa uygulanan bir projeyle tarihi eserler yeni yerlerine taşınıyor.
Baraj gölü alanından çıkarılan 540 yıllık Zeynel Bey Türbesi'nin ve bin 500 ton ağırlığındaki Artuklu Hamamı'nın yeni yerlerine taşınması tamamlanırken, yeni eserlerin de Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'na taşınması için başlatılan çalışma sürüyor.
Bu kapsamda türbe, minare ve müştemilat olarak 3 bölüm halinde taşınacak 850 ton ağırlığındaki İmam Abdullah Zaviyesi'nin 256 tekerlekli, kendinden tahrikli modüler sistem (SPMT) aracına yüklenen türbe bölümünün saat 06.00'da başlayan, yaklaşık 2 bin 400 metre uzaklıktaki yeni yerine nakli tamamlandı.
Zaviyenin minare bölümü de hafta içinde taşınacak.
Tarihi bir güne şahitlik ediliyor
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdür Yardımcısı Murat Dağdeviren, tarihi bir güne daha şahitlik ettiklerini söyledi.
Dağdeviren, zaviyenin 12. yüzyılda Artuklular zamanında yapıldığı ve Eyyubiler döneminde İmam Abdullah'ın kabri esas alınarak yeniden şekillendirildiği, son restorasyonunun 1478 yılında Akkoyunlular zamanında gerçekleştirildiğini belirtti.
Zaviyede Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde de çeşitli restorasyonlar yapıldığını anlatan Dağdeviren, şöyle konuştu:
"Zaviyemiz bir türbe, onun doğusunda 13 metre yüksekliğinde bir kule, doğu ve güneyinde bağlantılı olacak şekilde eyvan ve müştemilat kısmından oluşuyor. 800 ton ağırlığında kargir bu yapı bugüne kadar yapmış olduğumuz taşımalardan daha da kritik çünkü yapının çeşitli yerlerinde asimetriler var. Dolayısıyla daha hassas bir taşıma yapmamız gerekiyor. 2 bin 400 metre uzaklıktaki yeni konumuna 62 metre daha üst kotta taşınacak."
"Yıllık 400 milyon dolar gibi getirisi olan bir barajdan söz ediyoruz"
Dağdeviren, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı teknik personeli ile bilim kurulu üyelerince çalışmaların çok büyük hassasiyetle yürütüldüğünü vurgulayarak, şunları söyledi:
"24 milyon metreküp gövde dolgu, 10 milyar metreküp rezervuar hacmiyle Ilısu Barajı, dünyanın kendi sınıfında en büyük barajı. Millet olarak çok büyük eserleri hayata geçirme konusunda hiçbir sıkıntımız yok. Bunları başarılı bir şekilde hayata geçirebiliyoruz. Yıllık 400 milyon dolar gibi getirisi olan bir barajdan söz ediyoruz."
Ülkenin cari açığının önemli bir kısmının petrol ve enerji ürünlerinin ithalatından kaynaklandığından bahseden Dağdeviren, bu nedenle yerli, yenilenebilir milli kaynakları harekete geçirdiklerini, bunu yaparken de tarih ve kültüre sahip çıktıklarını belirtti.
Çalışmaların sürdüğünü söyleyen Dağdeviren, şöyle konuştu:
"Yapacağımız işlemler devam edecek. Sırada Kızlar, Süleyman Han, Koç, El-Rızık camileri ve Orta Kapı var. Burada önemli mimari yapıların taşınması, bazılarının ise yerinde korunmasıyla ilgili işlemlerimiz devam edecek. Dicle Vadisi'nde yapmış olduğumuz dolgular aynı zamanda mağaraların korunması, gelecek nesillere aktarılması için. Yamaç Terası ve Küçük Saray yapılarıyla ilgili çalışmalar da tamamlandı."
Kaynak: AA
8.4ºC
Ankara
