Tüm dünyada 2020’yi kasıp kavuran ve etkisini halen sürdüren COVID-19 pandemisinin olumsuz yansımadığı bir alan olmadı. Sağlık sisteminden eğitime, ekonomiden sosyal yaşama kadar hemen her konu sekteye uğradı. Sanat da bunlardan biri...
Ülkeler ve insanlar kısmen de olsa salgınla yaşamaya alışmış durumda. Birçok müze ve sanat galerisi eserlerini sanal ortama taşımaya çalıştı, çalışıyor. Sanatseverler bir “tık” ile dünyaca ünlü müzeleri gezip eserleri inceliyor. Şu sıralarda tedbirlerle birlikte bazı müzeler tekrar açılsa da herkes buralara gitmeyi tercih etmiyor.
Göbeklitepe’den Mona Lisa’ya sanal müze tercih edildi
[''Tarihin sıfır noktası'' olarak nitelendirilen Göbeklitepe, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alıyor. Fotoğraf: AA]
Türkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müzelerin yer aldığı "sanalmuze.gov.tr" isimli internet sitesi sadece 1 ayda 1 milyonun üstünde ziyaret ediliyor.
Zeugma Mozaik Müzesi, Göbeklitepe Ören Yeri, Troya, Efes ve Anadolu Medeniyetleri gibi dünyanın sayılı müzeleri arasında yer alanları da buradan gezebilmek mümkün.
25 Mart 2020’den yıl sonuna kadar dijital ortamdaki ziyaretçi sayısı 11 milyonu geçti. Zirvede Göbeklitepe var.
[Grafik: TRT Haber / Nursel Cobuloğlu]
Müzeler kapanınca ziyaretçi sayıları dibe vurdu
Peki dünyadaki ünlü müze ve sanat galerilerinin ziyaretçi kayıpları ne durumda?
Elbette sayıların çok düştüğünü tahmin etmek güç değil.
Londra ve New York merkezli The Art Newspaper, salgının büyük müze ve sanat galerileri için “felaket” olduğunu gösteren veriler ortaya koydu.
Dünyanın önde gelen 100 müzesinin toplamda 41 bin gün süreyle kapatıldığını hatırlatan gazete, bunun da bir asırdan fazla bir süreyi kapsayan tarihi ziyaret kaybına neden olduğunu vurguladı.
[Koronavirüs kısıtlamalarının etkilediği New York’ta bulunan Metropolitan Sanat Müzesi, dünyada sanat alanında öne çıkan yerlerden… Fotoğraf: Getty]
Koronavirüsle mücadele kapsamında toplulukların bir araya gelmesini önleme amaçlı kapatmalar, ziyaretçi sayılarını yüzde 77 gibi bir oranda düşürdü ve toparlanma muhtemelen yıllar sürecek.
250 milyona yaklaşan ziyaretçi sayısı geçen yıl 50 milyona kadar indi.
Sayılara bakıldığında dünyada en çok ziyaret edilen 10 müze ve sanat galerisinin verilerindeki düşüşe 2019 ile kıyaslayarak göz atalım.
[Grafik: TRT Haber / Şeyma Özkaynak]
200 günden fazla kapalı kalan New York’taki Metropolitan Sanat Müzesinin ziyaretçi sayısı, bir önceki yıla göre 2020’de yüzde 83 azaldı.
Vatikan Müzeleri de salgın nedeniyle kapatıldı. Kapalı kalan toplam gün sayısı belli değil ancak geçen yıl 1 milyon 300 bin ziyaretçi aldı ve kapalı olması nedeniyle sayılar yüzde 80'den fazla düştü.
208 gün boyunca kapılarını sanatseverlere kapatan İngiltere’nin başkenti Londra’daki British Museum’u geçen yıl 1 milyon 250 bin kişi gezdi. Önceki yıla göre ziyaretçi kaybı yüzde 80.
[Fransa’nın başkenti Paris’te, deha olarak tanınan İtalyan bilim insanı ve sanatçı Leonardo Da Vinci'nin ünlü ''Mona Lisa'' tablosuna da ev sahipliği yapan Louvre Müzesi, dünyanın en çok ziyaretçi çeken müzelerinden biri. Fotoğraf: Getty]
Salgına rağmen en çok ziyaretçi Louvre’a gitti
500 bine yakın parçadan oluşan tüm koleksiyonunu daha birkaç gün önce dijital ortamda ücretsiz sergilemeye başlayan ve koleksiyon görsellerini indirme imkanı da veren Fransa’nın başkenti Paris'teki Louvre Müzesi de salgından kötü etkilenenler arasında. Müze 150 gün kapalı kaldı. 2019-2020 ziyaretçi verileri kıyaslandığında ortaya yüzde 72’lik bir düşüş çıkıyor. Geçen yıl pandemiye rağmen koleksiyonları 2 milyon 700 bin kişi gördü. Dünyada en çok ziyaretçiyi de son yıllarda olduğu gibi burası aldı.
Bir önceki yıla göre yüzde 78’lik düşüş gözlenen Çin’in başkenti Pekin’deki Ulusal Müzeyi 2020’de 1 milyon 600 bin kişi ziyaret etti. Bu müzenin kaç gün kapalı kaldığına dair veri yok. 2019’a göre kayıp yüzde 78.
Söz konusu 10 müzenin en az 1 milyon civarında ziyaretçi alan yerler olduğunu da hatırlatalım.
.jpg)
[Grafik: TRT Haber / Şeyma Özkaynak]
Türkiye’deki durum ne?
COVID-19 nedeniyle geçen yılın haziran başına kadar kapalı kalan Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müze ve ören yerleri, yaz aylarında 3 milyonu aşkın ziyaretçi ağırladı.
Haziran-Ağustos dönemi için tam sayı 3 milyon 10 bin kişiydi.
Denizli Hierapolis Pamukkale Ören Yeri, 233 bin 185 kişiyle en çok ziyaretçiyi buluşturan tarihi mekan oldu.
Türkiye’deki 467 müzeyi 2019 yılında ise 35 milyonu aşkın kişi gezdi. Geçen yılla kıyaslandığında bu, yüzde 90 daha az ziyaretçi anlamına geliyor.
[Dünyanın en büyük mozaik müzelerinden Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi’nin dikkat çeken mozaiklerinden ''Çingene Kızı''… Fotoğraf: AA]
7.5ºC
Ankara
