Kişiler ya da kurumların varlıklarını ihtiyacı olanların faydalanabilmesi amacıyla tahsis etmesiyle oluşturulan yapılara ‘vakıf’ deniliyor. Sivil toplum örgütü olarak vakıfların Türk tarihinde Selçuklu, Memluk ve Osmanlı’dan beri devam eden bir varlığı söz konusu. Bugün de Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü aracılığıyla bu tarihi gelenek ve yapılar devam ettiriliyor ve topluma önemli hizmetler veriliyor. Ayasofya gibi tarihi camilerin faaliyetlerinden aşevlerine hatta üniversitelere kadar birçok kurum, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yönetiliyor.
7-14 Mayıs Vakıf Haftası nedeniyle TRT Haber’in sorularını yanıtlayan Vakıflar Genel Müdürü Sinan Aksu, özetle şunları anlattı:
“Vakıf Yardım Demektir”
“Vakıf demek yardım demektir. Her şeyi devletten bekleyemeyiz. Mutlaka sosyal dayanışmanın olması lazım. Vakıf kültürü de bu sosyal dayanışmanın zirve yaptığı bir kurumdur. Osmanlı’da bugün devlet kurumlarının yaptığı faaliyetleri vakıflar yaparmış. İnsana hizmeti vakıflar yürütürmüş. Bugün devlet kurumlarımız yapıyor ama kurumlarımızın her anlamda her insanımızın ihtiyacını karşılaması tabii ki beklenemez. Türk toplumunun en önemli özelliği yardımlaşmadır. Bunu da vakıflar bünyesinde yapıyor ve yapmaya da devam edecek inşallah.”
[Vakıflar Genel Müdürü Sinan Aksu]
Vakıf Kültürü
“İslam dünyasında Hz. Peygamber’le başlayan bir dayanışma kültürü var. Vakıf mantığı şudur: Vakfet, yaşat ve yaşa. Yani insanların ihtiyacı olan her türlü yapı, faaliyet, yardım, destek, hepsini vakıflar bünyesinde yapabilirsiniz. Vakıf kültürü şöyledir: Bir cami yaptırır, bir mektep, bir aşevi yaptırır. Geniş bir külliye... İnsanların konaklaması için han, kervansaray yaptırır, temizlenmesi için hamam yaptırır. Bunların hepsinin de ayakta kalması için bir çarşı yaptırır ve gelirlerini bu eserlerin ayakta kalması için vakfeder. İnşallah vakıflar kıyamete kadar insanımıza hizmet etmeye devam edecek.”
6 Bin Vakıf Var
“Ülkemizde altı bine yakın yaşayan vakfımız var fakat esas Genel Müdürlüğümüzü oluşturanlar, Osmanlı döneminden kalan vakıflarımız. Bu vakıflar, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesine alınmış, faaliyetlerini de bu bünyede yapmasına ilişkin kanunlar çıkarılmış. Biz Osmanlı vakıflarının hizmetlerini devam ettiriyoruz, günümüz vakıflarını da denetliyor, yönlendiriyoruz.”
Verilen Hizmetler
“İiki tane üniversitemiz var. Binlerce öğrenciye burs veriyoruz. Yüzbinlerce insana aşevi hizmetimiz var. Engellilere, öksüz ve yetimlere maaş veriyoruz. Binlerce vakıf eserinin bünyesinde insanlara pek çok hizmeti sağlamaya devam ediyoruz. Vakıflar Genel Müdürlüğü, insanımız için var ve her alanda hizmet etmeye devam ediyoruz.”
678 Eser Depremden Etkilendi
“Aklınıza gelen bütün büyük eserler, büyük camiler Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün mülkiyetindedir. Yani Ayasofya, Sultanahmet, Selimiye, Anadolu’daki bütün büyük ulu camiler, şehir merkezlerindeki sanatsal yapılar Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde. Bunları sürekli takip ediyor, restorasyonla yeniliyor, onları ayakta tutmak için olağanüstü bir gayret sarf ediyoruz. ‘Asrın Felaketi’ olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli ve on bir ili etkileyen deprem, vakıf eserlerine de büyük zarar verdi. 678 tane vakıf eserimiz tahrip oldu, yıkıldı. Bazıları yerle bir oldu. Şu andaki en önemli faaliyetimiz öncelikle depremde yıkılan vakıf eserlerinin ayağa kalkması. Osmanlı dönemindeki gayrimüslim vakıfların mülkleri de yine Vakıflar Genel Müdürlüğü uhdesinde. Deprem bölgesindeki gayrimüslim vakıflara ait eserler de bizim sorumluluğumuzda. Son on yılda 20’den fazla gayrimüslim cemaatlerin ibadethanelerini yeniledik, ayağa kaldırdık. Şu anda depremde hasar gören 12 gayrimüslim ibadethanesi var. Onlarla ilgili çalışmalara başladık. 2 tanesinde inşaat aşamasına geçildi.”
.jpeg)
Ayasofya’ya İlgi Büyük
“Ayasofya bin 500 yıldır ayakta kalan insan yapısı. Sultan Fatih Mehmet Han Vakfı’nın mülküdür. Fatih, bu mülkü ‘İstanbul halkına ibadet etmeleri için cami olarak’ vakfetmiş. Vakfılar Genel Müdürlüğü’nün görevi vakfedilen bütün mülkleri vakıf amacına, vakıf senedine uygun kullanmaktır. Ayasofya’nın üç yıllık süreç zarfında 35 milyonu aşkın ziyaretçisi oldu. İnşallah da artarak devam edeceğini umuyorum. Ayasofya müthiş bir ilgi ve alaka var. İnsanımız Ayasofya için Türkiye’nin her yerinden koşarak ziyarete geliyor. Turistlerin ziyaretleri de devam ediyor. Dünya tarihinde dahi önemli yeri olan bu yapıyı ayakta tutabilmek için üniversitelerle, bilim kurulları ile birlikte çalışıyoruz. Her gün Ayasofya’nın bir restorasyonu, onarımı, bakımı yapılıyor. Şu anda da restorasyon projelerimiz ve Ayasofya’yı orijinal tarihi dokusuna kazandırmayla ilgili üniversiteler ve kurullarla yaptığımız çalışmalarda sona geldik. İleride çeşitli restorasyonlarımız olacak.”
Balkanlarda Çalışmalar
“Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak son on yıldır Osmanlı coğrafyasındaki tüm vakıf eserlerini ayağa kaldırmak gibi yeni bir hedefe sahibiz. Son bir yılda Balkanlar’da 12 vakıf eserinin restorasyonu tamamlandı. 30’a yakın vakıf eseriyle ilgili çalışma devam ediyor. Aynı zamanda bu vakıflar, özellikle Balkan coğrafyasında ve sınırlarımızın dışındaki Osmanlı tebaasına hayır hizmetleri konusunda destek olmaya devam ediyor. Biz tüm vakıf eserlerinin gelirlerini artırarak hem hayır hizmetleri hem de vakfedilen mülklerin ayakta kalması için hizmetimize devam edeceğiz. Hedefimiz bu.”
“Kıyamete Kadar Devam Etsin”
“Vakıf Haftası her yıl 7-14 Mayıs arasında vakıf kültürünü anlatabilmek için hatırlatmak amacıyla kutlanan rutin bir programımız. Biz bugün yaşayan kuşakların da gelecek kuşaklara bir şeyler bırakabilmesi, onların hizmetine, faydasına olabilecek pek çok şeyi bugün yaşayan insanımızdan da bekliyoruz ki gelecek kuşaklar faydalanabilsin, istifade etsin. Bu kültür kıyamete kadar inşallah devam etsin istiyoruz. Onun için de bu hizmetlere biz de devam edeceğiz.”
11.3ºC
Ankara
