7 soruda koronavirüs aşısı

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'nin sözleşme yaptığı aşının ilk kısmının 11 Aralık'tan sonra gelmesinin beklendiğini açıkladı.

Bu açıklamanın ardından, aşıların güvenilirliği, kimlere ne zaman yapılacağı, aşı için ücret ödenip ödenmeyeceği konuları tartışılmaya başlandı. 7 soruda aşı konusunda merak edilenler:

1- Aşı Türkiye'ye ne zaman gelecek?

Farklı aşı çalışmalarını yakından takip eden Türkiye, bir "inaktif" virüs aşısının temini için sözleşme imzaladı, bir mRNA aşısı için de görüşmeler devam ediyor.

Çinli SinoVac firmasının geliştirdiği COVID-19 aşısı için 50 milyon dozluk sözleşme imzalandı. Aşının ilk kısmının 11 Aralık'tan sonra Türkiye'ye gelmesi bekleniyor.

2 - İnaktif aşı ne demek?

Türkiye'de geliştirilen aşılardan ilk klinik çalışmalara ulaşan aşı "inaktif" diye biliniyor.

"Ölü aşı" olarak da adlandırılan inaktif aşılar, farklı hastalıklar için uzun yıllardır Türkiye'de uygulanan ve uzun dönem güvenlilikleri bilinen aşılar olarak açıklanıyor.

[Grafik: Hafize Yurt]

3- Aşıların güvenilirliği nasıl test edilecek?

Türkiye'deki bilim insanları ve Sağlık Bakanlığı aşının menşeini değil, güvenilirliği ve etkililiğini yakından izliyor. Bir aşının Türkiye'de kullanıma girmesi, o aşıyla ilgili bütün çalışmaların yapılması anlamına geliyor.

Aşılar konusunda verilecek kararları ve atılacak somut adımları, geliştirilen aşıların kısa ve uzun dönem güvenilirliği ile etkililiği belirleyecek.

Aşılar geldiğinde öncelikle Akredite Halk Sağlığı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) Laboratuvarları tarafından incelemeler yapılacak.

4- Aşılamalar ne zaman başlayacak?

TİTCK Laboratuvarları tarafından yapılacak incelemelerde aşının güvenilirlik testlerinin olumlu çıkması ve Faz 3 çalışmalarının erken sonuçlarının açıklanması gerekiyor.

Bunların ardından ortaya çıkacak veriler TİTCK tarafından değerlendirilecek ve Türkiye standartlarına uygun bulunduğu takdirde erken kullanım izni verilecek. Aşıların uygulanmasına bu aşamadan sonra geçilecek.

[Grafik: Hafize Yurt]

5- Önce kimler aşılanacak, aşılama çalışmaları nasıl yürütülecek?

Aşılama çalışmalarının dört aşamada yürütülmesi planlanıyor.

İlk aşama: Sağlık çalışanları, 65 yaş üstü ile yaşlı, engelli, koruma evlerinde kalanlar ile kalabalık yerlerde yaşayanlar.

İkinci aşama: Toplum işleyişi için gerekli sektörlerde, kritik işlerde çalışanlar, 50 yaş ve üzeri en az 1 kronik hastalığı olanlar.

Üçüncü aşama: 50 yaş altı en az 1 kronik hastalığı olanlar, genç yetişkinler, ilk 2 grupta yer almayan sektör ve meslek çalışanları.

Dördüncü aşama: İlk 3 grubun dışında kalan tüm bireyler.

6- Aşılara ücret ödenecek mi?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, aşı için ilk etapta 50 milyon doz anlaşma yapıldığını, vatandaşların herhangi ücret ödemeden aşıya erişebileceklerini açıkladı.

[Grafik: Hafize Yurt]

7- Aşı Türkiye'ye geldiğinde normal hayata dönülecek mi?

Gelişmeler olumlu seyrederse Türkiye, dünyada aşılama çalışmalarına erken dönemde başlayan ilk ülkelerden biri olacak.

Bilim insanları, “aşı bulununca her şey normale dönecek” diye beklenmemesi, tedbirlere devam edilmesi uyarısı yapıyor.