Antalya'da düzenlenen 10. Uluslararası Psikofarmakoloji Kongresi ve 6. Uluslararası Çocuk ve Ergen Psikofarmakoloji Sempozyumuna katılan Prof. Dr. Hakan Coşkunol, kokain, nikotin, amfetamin ve metamfetamin gibi madde kullanımı aşıları üzerinde çalışmalar yapıldığını, çalışmaların klinik uygulamalar aşamasında olduğunu söyledi.
Coşkunol, Türkiye'nin de madde kullanımıyla ilgili salgın tehlikesi taşıdığını belirtti. Bağımlılık yapan maddelere karşı antikor oluşturmak için, 5 yıldır çalıştıklarını anlattı.
Metanfetamin aptameri oluşturuldu
Bağımlılık yapan maddeleri tanıyıp vücutta hapsedecek antikorlar geliştirdiklerini ifade eden Coşkunol, şunları söyledi:
"Bu antikorları ne kadar özgün ne kadar etkin bir şekilde yapabilirsek o kadar iyi onları tanıyorlar ve beyne geçmesine engel oluyorlar. Şu anda metamfetamin dediğimiz bir maddeye karşı çok belirgin bir antikor oluşturduk. Bunun yanı sıra birçok maddeye ilişkin de antikor oluşturma çabalarımız sürüyor. Halen 20 madde üzerinde çalışmalarımız var ve bu madde sayısı giderek artabilecek. Vücudun herhangi bir mikroba karşı aşılanması durumunda vücuda o mikrop girse dahi aşılandığı için vücutta o mikrobu tanıyıp yok edecek şeyler olduğu için o mikrop vücutta işlemiyor. Burada da aynı şey geçerli. Antikor sayesinde o madde vücuda geçse dahi alınsa dahi beyne geçemediği için kişi onu kullanmakla ilgili bir zevk almayacak ve bir daha denemeyecek. Denese bile zevk alamayacak ve kullanmayacak böyle olunca."
Coşkunol, madde bağımlılığına karşı aşıların mevzuata göre bölgesel olarak riskli bölgelerde veya ülke genelinde kullanılabileceğini aktardı.
Şu anda metamfetamin aptamerini oluşturduklarını anlatan Coşkunol, "Aptamerin vücutta o maddeyi tanıyıp beyne geçmesine engel olacak" dedi.
Aşıyla beraber tanı kitleri de geliştiriliyor
Antikorların tanıyıcı moleküller olduğunu vurgulayan Coşkunol, şu bilgileri paylaştı:
"Maddeyi tanıdığı için bunları uyuşturucu madde kullanımının tükürükle veya solunum havasında saptanmasıyla ilgili polisin trafikte kullanabileceği tanı kitlerinde de kullanılabileceğini anlatan Coşkunol, 1-1,5 dakikalık süre içinde yüzde 90'ın üzerinde güvenirliği olan testler yapılıyor."
Coşkunol'a göre, madde bağımlılığına karşı geliştirilen aşılar 10-20 yıl sonra meydana gelebilecek uyuşturucuyla ilgili salgınlarda önlem olarak kullanılabilecek.
Kaynak: AA