Trafik kazalarında yaralananlardan ameliyata girenlere kadar pek çok kişi acil kana ihtiyaç duyuyor. Bu da kan bağışının ne denli önemli olduğunu ortaya koyuyor. Öyle ki alınan bir ünite kan üç kişiye hayat veriyor.
Sürekli bir ihtiyaç olan kan bağışı Türk Kızılay tarafından toplanıyor. Ülkenin 81 ilinde hem merkezler hem de gezici araçlarla kan bağışı alıyor. 18 bölge kan merkezi, 69 kan bağış merkezi, 78 sabit kan alma birimi ve günlük ortalama 150 gezici kan alım ekibiyle Türkiye genelinde 300 farklı noktada kan alım faaliyeti yürütülüyor.
2023’ün ilk 4 ayında 900 bin üniteyi aşkın kan bağışı
Yürütülen tüm bu çalışmalar neticesinde 2023’ün ilk 4 ayında 902 bin 227 ünite kan bağışı toplandı. Bağış, 883 bin 435 kişiden alındı. Verilere göre kan bağışında bulunan kişilerin yüzde 40’ı, yani 270 bin 441’i ilk kez kan bağışında bulundu. Bu bağışçıların yüzde 13’ü kadın, yüzde 87’si ise erkekti.
Yaş grubu olarak en fazla 20 yaşındakiler kan bağışı yaptı. Bunu 21 ve 22 yaşlarındaki bağışçılar izledi.
Bağışçıların eğitim durumlarına bakıldığında ise ilk sırada lise mezunları yer aldı. Ardından lisans ve ilkokul mezunları geldi.
2022’de kan bağışı 2 milyon 250 bine dayandı
2022 yılında ise 2 milyon 248 bin 401 kişiden, 2 milyon 809 bin 765 ünite kan bağışı alındı. Bunların yüzde 31’i yani 699 bin 70’i ilk kez kan bağışında bulundu. Kan bağışında bulunanların yüzde 14’ü kadın, yüzde 86’sı ise erkekti.
Tıpkı 2023’ün ilk çeyreğinde olduğu gibi en fazla kan bağışını 20 yaş grubu yaptı.
Öğrenim durumları açısından değerlendirildiğinde ise 2022’de yine lise mezunları bağış oranlarında başı çekti. Ardından lisans ve ilkokul mezunları geldi.
Kimler kan bağışı yapabilir?
Kan bağışı yapmak çok basit bir işlem. Ancak bu bağışı yapmak için elbette bazı kıstaslar bulunuyor. Öncelikle 18-65 yaş arasındaki en az 50 kilo olan sağlıklı her insan kan verebiliyor.
Bağışçı olmak isteyen kişinin ilk yapması gereken iş, form doldurmak. Bunu bağışçının sağlığının uygun olup olmadığını tespit etmek için fiziki muayene izliyor. Eğer bağışçı uygun bulunursa kan alma işlemi gerçekleştiriliyor. Ardından alınan kan laboratuvarda işlemlere tabii tutuluyor.
Kan vermek, kısa süren bir işlem. Ortalama 15 dakika sürüyor. Tam kan bağışı yapan erkekler 3, kadınlar ise 4 ay aralıkla tekrar kan bağışında bulunabiliyor.
Kan bağışı için izlenen yol
Kan vermek isteyenlerin yapmaları gereken ilk iş, en yakın kan bağış noktasına gitmek. Bunu da www.kanver.org sitesinden öğrenmek mümkün.
Bağış yapmak isteyenler ayrıca 168 numaralı çağrı merkezinden ve mobil bağış uygulamasından kendilerine yakın bir kan bağış noktasıyla ilgili bilgi edinebiliyor. Bununla da kalmayıp diledikleri gün ve saat için randevu oluşturabiliyor.
Grafik: Şeyma Özkaynak