Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınından korunmak isteyen vatandaşlar, virüse karşı bağışıklık sistemini güçlendirici özelliği ile Karadeniz’de üretilen ballara yoğun talep gösteriyor.
Trabzon’un Sürmene ilçesinde “deli bal” olarak bilinen baldan yemeleri sonucu 2 kişinin zehirlenmesinin ardından, bal tüketenler arasında deli bal tartışma konusu oldu. Uzmanlar deli balın, günde en fazla 1 çay kaşığı ölçüsünde tüketilmesini fazlasından da kaçınılmasını öneriyor. Yörede özel ve sınırlı sayıda üretilen deli bal, kilosu 180 ila 250 liradan alıcı buluyor.
Karadeniz bölgesi kaliteli balın merkezi
Deli bal ile ilgili deneysel ve birçok klinik çalışmaları bulunan Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Süleyman Türedi,
“Karadeniz Bölgesi hem ülkemiz için hem dünya için çok önemli bir bal üretim merkezi. Çok kaliteli ballar var; başta Anzer olmak üzere, bal, bölgemizde çok değerli bir ürün. Doğu Karadeniz'de veya Karadeniz Bölgesi'nde üretilen bütün ballar zehirli değil ve bütün ballar Deli bal değildir. Deli bal dediğimiz bal özellikli bir bal; kendine özgü bir bal, içinde bulundurmuş olduğu bazı kimyasal bileşiklerden dolayı çeşitli bitki özlerinden elde edilen kimyasal bazı bileşiklerden dolayı bu ismi almış" dedi.
Prof. Dr. Türedi, deli balın ölçüsüz kullanımının insanların ölümüne yol açabilecek zehirlenmelere yol açabildiğine dikkat çekti:
"Bu çiçeklerden elde edilen ballar, grayanotoksin içerdikleri için bunlar deli bal olarak adlandırılıyor. Karadeniz Bölgesi'nde her bal grayanotoksin miktarına göre değişir. Dolayısıyla her bal deli bal olarak isimlendirilmez. Çok düşük miktarda olduğunda gerçekten olumlu etkiler de görülebilir ama yüksek miktarlarda olduğunda hayatı tehdit edecek kadar sıkıntıya yol açabilir.
Deli bal konusunda dikkatli olunması lazım. Çünkü hayatı tehdit eden, insanların ölümüne kadar yol açabilen zehirlenmelere yol açabiliyor. Fazla tüketilmesi durumunda, özellikle kalpte yavaşlama ve tansiyonda düşmeye yol açıyor. Alınan miktara göre değişkenlik göstermekle beraber, kalbin durması, insanın hayatını kaybetmesine kadar götürebiliyor. "
Deli balın fazlası zarar
Prof. Dr. Türedi fazla bal tüketiminin yol açacağı zararlardan da bahsetti:
"Yerel halk deli balı biliyor, tanıyor. Daha koyu daha böyle acımsı tatlı, boğazı yakan, kestane balı kıvamında formu var. Günlük bir çay kaşığı bile alınması insanda bu hayatı tehlikelerinin oluşmasına yol açabilir. Alternatif tıpta kullanıyor, bağışıklığı artırma yönünde, cinsel güç artırıcı olarak kullanılabiliyor, ağrı kesici tansiyon düşürücü falan birçok böyle farklı kullanım alanları söz konusu. Ama aslında her şeyin fazlası bir zehir. "
"Çorba gibi yedik, bir anda yere yığıldım”
Deli bal olarak bilinen baldan fazla tüketmesi sonucu rahatsızlanıp tedaviye alındığı hastanede sağlığına kavuşan Alaattin Demirci yaşadıklarını anlattı:
"Kendimi tamamen kaybettim. Biz tattık demeyelim, çorba gibi yedik. 1 saat içinde etkisini gösterdi. Ayağa kalmak istedim, kalkamadım, yere yığıldım. Sonrasını hatırlamıyorum. Dikkat edip, ölçüyü kaçırmamak gerekiyor. Çok faydaları var. Aşırı tüketince hastanelik oluyoruz. Bal deli ama akıllı tüketmek gerekir."