Dünya ülkeleri sigara satışında kısıtlamalara gidiyor

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Nazmi Bilir, tütün kullanımının kanser, kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere hem yol açtığı önemli sağlık sorunları hem de koronavirüsün seyrini olumsuz etkilemesi nedeniyle bireysel ve toplumsal sağlık açısından risk oluşturduğunu söyledi.

Tütün ürünleri içinde en çok kullanılan sigaranın, sağlık, sosyal, ekonomik ve çevresel olmak üzere pek çok olumsuz etkisinin bilimsel çalışmalarla ortaya konulduğunu anlatan Bilir, COVID-19 enfeksiyonunun özellikle akciğerlerde ciddi hasara yol açtığını vurguladı.

Bilir, koronavirüs hastalarında gelişen solunum yetmezliğinin başlıca ölüm nedeni olduğuna işaret ederek sigara kullanılmasının bu ağır tabloyu etkileyen en önemli faktör olduğunun altını çizdi.

Hollanda 2024'te marketlerde yasaklayacak

Toplum ve birey sağlığını korumak tütün kullanımına yönelik çeşitli yasal düzenlemeler getirildiğini hatırlatan Bilir, salgında da bunun öneminin çok daha fazla arttığını söyledi. Bilir, şöyle devam etti:

"Bazı ülkelerde COVID-19 salgını sırasında sigara satış yerlerine ilişkin yeni düzenlemeler yapıldı. Bu kapsamda Güney Afrika Cumhuriyeti, Hindistan, İsrail ve Botsvana salgının başlangıcında sigaranın temel ihtiyaç maddesi olmadığı görüşüyle satış yerlerine yönelik çeşitli kısıtlamalar yaptı. Sri Lanka'da da bu yönde uygulama yapılması konusu tartışmaya açıldı. Son yenilik Hollanda'dan geldi. Hollanda 20 Kasım 2020 tarihi itibarıyla sigara satış noktalarını azaltma politikasını uygulamaya başladı. Bu şekilde 'Tütünsüz Hollanda' hedefine yönelik uygulamaları hayata geçirdi."

Hollanda’da kademeli sigara satış yasağı

Prof. Dr. Bilir, Hollanda'daki düzenlemeye ilişkin diğer bilgileri şöyle paylaştı:

"Hollanda'da bu kapsamda 2022 yılında 1 Ocak tarihi itibarıyla otomatik sigara satış makineleri (vending machine) yasaklanacak. 2023 yılında tütün ürünlerinin on-line satışı sona erdirilecek. 2024 yılında süpermarketlerde tütün ürünleri satışı yasaklanacak. 2030 yılından itibaren de akaryakıt istasyonlarında, bakkal ve büfelerde tütün ürünleri satışı azaltılarak sona erecek. Sonuç olarak tütün ürünleri sadece özel olarak tütün ürünleri satışı yapılan yerlerde satılabilecek.

“Sigara satış yasağının Türkiye’de de uygulanmasını destekliyoruz”

Türkiye'nin tütün kontrolünün sağlanması için çok önemli yasal düzenlemeler yaptığının altını çizen Prof. Bilir, "Tütün kullanımının COVID-19 enfeksiyonunun seyri üzerindeki olumsuz etkileri de dikkate alındığında tütün ürünleri kullanımının azaltılması yönündeki uygulamaların önemi artmaktadır. Hollanda'da hayata geçirilen ve geçirilecek uygulamaların Türkiye'de de yapılması bilim insanlarınca desteklenmektedir" dedi.

Prof. Dr. Bilir, Türkiye'nin yaptığı düzenlemelerle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından dünyaya örnek gösterildiğini dile getirerek, "Ülkemiz yeni düzenlemelerle dünyaya bir kez daha örnek olabilir. Hollanda'da hayata geçirilen düzenlemelerin Türkiye'de uygulanması için ilgili yasal çalışmaların yapılmasını sonuna kadar destekliyoruz. Tütünsüz bir gelecek bizim elimizde" ifadesini kullandı.

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hilal Özcebe de tütün kontrolü konusunda çok başarılı uygulamalar yapmış olan Türkiye'nin tütün kullanılmasını azaltma amacına yönelik bu tür uygulamaları da hayata geçirmesinin uygun olacağı değerlendirmesinde bulundu.