Hastalıkları tedavi etmek amacıyla kullanılan yöntemlerin başında ilaçlar geliyor. Akılcı ilaç kullanımı da bu noktada büyük önem taşıyor. Çünkü yanlış ve bilinçsiz ilaç tüketimi yarardan çok zarar veriyor.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunca (TİTCK) 2020 yılına ait ilaç kullanımı verileri yayımlandı.
[Fotoğraf: DepoPhotos]
Geçen yıl en fazla satılan ilaç "ağrı kesiciler"
Türkiye genelinde önceki sene toplamda ve elden satılan, SGK ile özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç arasında ilk üç sırayı, ağrı kesici özellikli ilaçlar ile romatizma tedavisinde kullanılan ilaçlar aldı.
Elden satılan ilaçlar arasında ağrı kesici özellikli olanların oranı yüzde 35'e ulaşırken bunu yüzde 30,2 ile romatizma tedavisinde kullanılanlar ile antiinflamatuvar ilaçlar izledi. Üçüncü sırada ise kanın pıhtılaşmasını engelleyen "antitrombotik" ilaçlar yer aldı.
SGK'nin karşıladığı ilaçlar arasında ise genel besin ilaçları (yüzde 21,6), kan pıhtılaşmasını engelleyen ilaçlar (yüzde 17,7) ve ağrı kesiciler (yüzde 14,3) ilk üç sıraya yerleşti.
[Fotoğraf: DepoPhotos]
Yaş ve kilo dozları belirliyor
Tedavi biçimi olan ilaçlar Türkiye’de yaygın bir şekilde kullanılıyor. İlaç ve antibiyotiği Avrupa’da en çok kullanan ülkeler arasındayız. Ama ilaçları kullanırken belli faktörleri göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Bunların başında yaş ve kilo geliyor.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Eczacılık Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi İsmail Aslan ile akılcı ilaç tüketimini konuştuk. İlaçların doğru biçimde tüketilmesi ve yapılan hataları ele aldık.
[Fotoğraf: DepoPhotos]
Doktor-hasta-eczacı üçgeni
İnsanların farklı fiziksel ve biyolojik yapıları olduğunun altını çizen Aslan, kulaktan dolma bilgilerle değil bilimsel verilerle ilaçların tüketilmesi gerektiğini anlattı. Doktor-hasta-eczacı üçgeninden çıkılmaması gerektiğini şu sözlerle ifade etti:
“Başımız ağrıdığında veya vücudumuzda enflamasyon oluştuğunda sadece internetten bakarak, reçetesiz ilaçları kullanarak bir çözüm aramak doğru olmaz. Mutlaka sağlık kuruluşu ve eczaneye danışılarak ilaçlar tüketilmeli”
“Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını olumsuz yönde etkiler”
Yeni tip koronavirüs (COVID-19) sürecinde bilinçsizce ilaçların tüketiminin arttığına işaret eden Aslan, gıda takviyelerinin de Sağlık Bakanlığı tarafından onaylı olmasının önemini vurguladı.
Özellikle internet üzerinden ilaç satın alınmasının yanlış olduğunu söyledi. Aslan, güvenli kanalların tedavi sürecinde büyük önem taşıdığını şu sözlerle anlattı:
“Bitkisel olarak görünse de bazı gıda takviyelerinin içinde toksik dozlara ulaşan limitler var. Bu tüketimi aşırı dozda sürdürürsek kronik rahatsızlıklar görülebilir. Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını olumsuz yönde etkileyebilir. Sağlık Bakanlığı’nın onayladığı ilaç ve gıda takviyelerini kullanmak çok önemli. İnternetten temin edilmesini önermiyoruz.”
“Yanlış antibiyotik 1 yıl sağlık sorunlarına neden olabilir”
Sağlık Bakanlığı’nın üzerinde önemle durduğu bir konu olan antibiyotiklerin kullanımı. Öğretim Üyesi Doktor İsmail Aslan antibiyotiklerin kullanım şeklinin iyi bilinmesi gerektiğini ifade ediyor. Zaman periyoduna uyulmadığı ve gereksiz durumlarda kullanılması halinde antibiyotiklerin bağırsak kanallarında ciddi sorunlar oluşturabilir.
“Antibiyotik kullandığımızda bağırsak kanalımızdaki zararlı patojenler temizlenir. Fakat bununla birlikte vücudumuzdaki yararlı probiyotikleri de vücudumuzdan uzaklaştırabilir. Sonucunda da vücut savunmasız kalabilir. Yanlış kullanılan antibiyotik 1 yıla kadar bağırsaklarda sağlık sorunlarına yol açabilir."
Antibiyotik kullanımına başlandığında tedavinin sonuna dek devam edilmesi gerektiğini hatırlatan Aslan, “Eğer 14 gün kullanılacaksa 14. güne kadar, 7 gün ise 7. günün sonuna kadar tüketmeliyiz” diyor.
Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu
9.3ºC
Ankara
