Trafik kazası, ameliyat ya da hastalık… Kan sürekli bir ihtiyaç ve tek kaynağı da insan. Bir ünite kan bağışı üç hayat kurtarıyor. Kan stokunda sürekliliği sağlamanın tek yolu ise bağıştan geçiyor.
Kan bağışının Türkiye’deki tek adresi Kızılay. Öyle ki Kızılay kan bağışını Türkiye’nin dört bir köşesindeki 19 Bölge Kan Merkezi, 69 Kan Bağış Merkezi ve 300’den fazla mobil ve sabit ekibi, yaklaşık 3 bin personeliyle sürdürüyor.
Kızılay ekipleri tarafından her gün 1150’den fazla hastaneye kan ve kan bileşeni transferi yapılıyor.
Kan, uzun süre stoklanamayan bir tedavi aracı olduğu için de ihtiyaç hiçbir zaman bitmiyor. Üstelik ihtiyaç olduğunda özellikle de acil durumlarda kan bağışlarının toplanmış, test edilmiş, hazırlanmış ve hastanelere sevk etmeye hazır şekilde stoklarda bekliyor durumda olması gerekiyor. İşte bu nedenle ihtiyaç artsın ya da artmasın bağışların azalmaması ve belli bir seviyede stokun bulunması büyük önem taşıyor. Kızılay, bu seviyeyi korumak için günlük 8 bin 500 ünite kan bağışı almayı hedefliyor.
4 ayda 835 bin ünite kan bağışı alındı
Kızılay’a yılın başından bu yana (23 Nisan’a kadar) 835 bin üniteyi aşkın kan bağışı yapıldı. Bu kan bağışının yüzde 89’unu erkekler yüzde 11’ini ise kadınlar yaptı.
Kan bağışçılarının yüzde 50’den fazlasını 26-45 yaş aralığındakiler oluşturdu. Yine en fazla kan bağışını 20 yaşındakiler yaptı.
Eğitim düzeyi olarak bakıldığında ise en fazla kan bağışı sırasıyla lise mezunlarından geldi. Onu sırasıyla lisans, ilkokul, ortaokul, ön lisans ve yüksek lisans takip etti.
Kızılay’a 2023 yılında da 2 milyon 674 bin 375 ünite kan bağışı yapıldı. Bu kan bağışı 2 milyon 221 bin 955 bağışçıdan alındı.
Kan bağışı nerelere yapılıyor?
Kızılay’a kan bağışı yapmak için en yakın bağış noktasına gitmek gerekiyor. Bunun için www.kanver.org sitesine girmek yeterli. Yine bağış yapmak isteyenler 168 numaralı çağrı merkezinden ya da mobil kan bağışı uygulamasından çevrelerindeki kan merkezleri hakkında bilgi alabiliyor. Hatta kan bağışı için uygun tarih ve saat dilimi seçerek randevu da oluşturulabiliyor.
Kimler kan verebilir?
18-65 yaş arası en az 50 kilo ağırlığındaki her sağlıklı birey kan verebiliyor. Bu şartlara uygun kişilerin bağış yapmadan önce bir form doldurması gerekiyor. Ardından bağışçı fiziksel muayeneden geçiriliyor. Tüm bunların sonucunda bağışçı adayının durumu elverişliyse işlem gerçekleştiriliyor.
Kan verme işlemi nasıl gerçekleşiyor?
Kan bağışı süreci form doldurma, doktor kontrolü ile kan alım işlemi dahil 30 dakikayı geçmiyor. Toplanan kanlar, yapılan bir dizi kontrolün ardından ihtiyacı olan hastalara naklediliyor.
Kan bağışı yapan kişiler, belirli bir aralıktan sonra tekrar bağışta bulunabiliyor. Tam kan bağışı yapan erkekler 3 ay, kadınlar ise 4 ay aralıkla tekrar bağış yapabiliyor.