Kendisi küçük faydası büyük: Mikro yeşillikler

Son yıllarda toplumun sağlıklı beslenmeye ilgi duyması nedeniyle, taze, işlevsel ve tıbbi yararı olan gıdalar önem kazanmaya başladı. İnsanoğlu sağlıklı uzun bir yaşamı, gastronomik zevkle birleştiren yeni ürünlerin arayışı içerisine girdi.

Son yıllarda popülerlik kazanmış olan mikro yeşillikleri, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Tüzel TRT Haber’e anlattı.

“Sebze konfeti olarak da adlandırılan mikro yeşillikler, yabani türler de dahil olmak üzere, sebzelerin, tahılların veya tıbbi aromatik bitkilerin tohumlarından üretilen olgunlaşmamış yeşillikler olarak tanımlanan yeni bir özel ürün grubudur.”

Mikro yeşilliklerin geçmişi

Popülerlikleri canlı renklerinden, garnitür olarak lezzet artırıcı özelliklerinden, hassas dokularından ve yüksek besin içeriklerinden kaynaklanan mikro yeşilliklerin tarihsel sürecini Prof. Dr. Yüksel Tüzel şöyle anlatıyor:

“Mikro yeşillikler ilk olarak ABD’nin Kaliforniya eyaletinde, 1980’li yılların başlarında San Francisco'da şeflerin menülerinde görülmüştür. 1990’ların ikinci yarısında ise Güney Kaliforniya’da yetiştirilmeye başlanmıştır.
Son yıllarda popülerlik kazanmış olan mikro yeşillikler market ve restoranlarda görülen özel nitelikteki yenilebilir ürünlerdir.“

Mikro yeşillik türleri

Roka, maydanoz, kişniş, fesleğen, çemen otu, ayçiçeği, mercimek, brokoli, lahana, turp, pancar, amarant gibi pek çok tür yemek amaçlı kullanılıyor.

Solanales familyası denilen patlıcangiller grubu (Domates, patlıcan, patates ve biberin dahil olduğu grup) buna uygun değil.

Mikro yeşilliklerin yetiştirilmesi

Mikro yeşilliklerin oluşma sürecini Prof. Dr. Yüksel Tüzel şöyle anlatıyor: “Tohumların çimlenerek tohum yaprağı olarak tanımladığımız kotiladon yapraklarının tam olarak oluştuğu ya da gerçek yaprakların oluşmaya başladığı devredeki filizlerdir. Kotiladon yaprakların çıkışının hemen ardından ilk gerçek yaprakların oluştuğu devre, mikro filizlerin ideal hasat zamanı olarak bilinir. 2,5 ila 5 santimetre boydadırlar. Gövde ve yapraktan ibarettirler.

Mikro yeşillikler ana bitkilerin özelliklerini taşıyan küçük ama besleyici değerleri daha yüksek yeşilliklerdir. Mikro yeşilliklerin tohum ekiminden hasat zamanına gelme süreleri 1 ila 3 hafta arasında değişir.

Filizlerle mikro yeşillikler zaman zaman karıştırılır. Her ikisi de olgunlaşmamış olarak tüketilmekle birlikte mikro yeşillikler filizlerden farklıdır. Filizler genellikle karanlık, neme doygun koşullarda yetiştirilir. Dolayısıyla mikrobiyal çoğalmaya elverişli koşullar oluşabilir. Filizler çimlenmiş ya da kısmen çimlenmiş tohumlardır. Kök gövde ve tohumdan ibarettirler. Mikro yeşillikler filizlere göre çok daha güçlü lezzet artırıcı özelliklere ve geniş bir yaprak rengi, çeşidi ve şekline sahiptir.

İlaçsız tohumlardan üretilen yeşillikler yerli tohumlarla ata tohumlarımızla da rahatlıkla üretilebilir. Tohumların ilaçsız olması önemlidir. Küçük kaplar içerisinde, saksı toprağında yetiştiriciliği yapılabilir hobi olarak. Ama ticari anlamdaki yetiştiricilikte çok daha ayrıntılı ışık sıcaklık istekleri olan uygun koşulların sağlanması gerekmektedir.”