Kaza, ameliyat ya da kronik hastalıklar… Her gün binlerce insan farklı sebeplerle kana ihtiyaç duyuyor. Tüm bu ihtiyacı karşılamanın tek yolu ise kan bağışı.
Bir ünite kan üç kişinin hayatını kurtarıyor. Üstelik bunun için ortalama 15 dakika vakit ayırmak yetiyor.
Türkiye’de kan bağışının tek adresi Kızılay... Öyle ki Kızılay, 2005 yılından bu yana Sağlıklı Bakanlığı himayesinde başlatılan “Güvenli Kan Temini Projesi” ile faaliyetlerini Türkiye’nin dört bir yanında sürdürüyor.
Kızılay kan ile ilgili faaliyetlerini uzman ve deneyimli 4 bin 138 personeli ile 18 Bölge Kan Merkezi, 69 Kan Bağışı Merkezi, 85 Sabit Kan Alma Birimi ve günlük yaklaşık 170 gezici ekiple ortalama 300 farklı noktada gerçekleştiriyor.
[Grafik: TRT Haber]
Kan bağışı yapanların yüzde 87,62’si erkek
2024 yılının ilk 9 ayında 2 milyon 59 bin 412 ünite kan bağışı toplanarak hastanelerin kan bileşeni ihtiyacı yüzde 96,5 oranında karşılandı. Bu süreçte kan verenlerin yüzde 87,62’si erkek, yüzde 12,38’i ise kadın bağışçılardan oluşuyor.
Eğitim durumuna göre en yüksek oran yüzde 34,17 ile lise mezunlarına aitken, onları yüzde 21,41 ile lisans ve yüzde 15,47 ile ilkokul mezunları takip ediyor. Yaş ortalamasında ise 20 yaşındaki bağışçılar ön planda yer alıyor.
Kimler kan bağışı yapabilir?
Kan bağışı yapmak çok basit bir işlem... Ancak bağışı yapmak için bazı kıstaslar bulunuyor. 18-65 yaş arasında ve en az 50 kilo ağırlığında olan her sağlıklı insan kan verebiliyor.
Bağışçı olmak isteyen kişinin ilk yapması gereken iş, form doldurmak. Bunu bağışçının sağlığının uygun olup olmadığını tespit etmek için fiziki muayene izliyor. Eğer bağışçı uygun bulunursa kan alma işlemi gerçekleştiriliyor. Ardından alınan kan laboratuvarda işlemlere tabi tutuluyor.
Kan vermek, kısa süren bir işlem. Ortalama 15 dakika sürüyor. Tam kan bağışı yapan erkekler 3 ay, kadınlar ise 4 ay aralıkla tekrar bağışta bulunabiliyor.
[Grafik: TRT Haber]
Kan bağışı için izlenen yol
Kan vermek isteyenlerin yapmaları gereken ilk iş, en yakın kan bağış noktasına gitmek. Bunu da www.kanver.org sitesinden öğrenmek mümkün.
Bağış yapmak isteyenler ayrıca 168 numaralı çağrı merkezinden ve mobil bağış uygulamasından ve e-Nabız’dan kendilerine en yakın kan bağış noktasıyla ilgili bilgi edinebiliyor. Bununla da kalmayıp diledikleri gün ve saat için randevu oluşturabiliyor.
Kök hücre bağışçı adayı 1 milyonu aştı
Kan bağışı kampanyalarıyla tanınan Kızılay, kök hücre bağışçılarını kazanma çalışmalarını ise TÜRKÖK Projesi kapsamında aralıksız sürdürüyor. 2014 yılında “Kök Hücre Bağışçısı Kazanımı” projesini başlatan Kızılay, ülke genelindeki 16 Kök Hücre Bağış Merkezi ile hastalara umut aşılamaya devam ediyor.
2024’ün ilk 9 ayında tam 103 bin 404 yeni kök hücre bağışçı adayına ulaşarak büyük bir başarıya imza atan Kızılay, toplam aktif bağışçı sayısını 1 milyon 187 bin 162’ye çıkardı. Sağlık Bakanlığı’nın kısa bir süre önce yaş aralığını 18-35 olarak güncellemesiyle birlikte, genç bağışçılara yönelik kampanyalar da hız kazandı.
Grafik: Fatih Ersoy
15.6ºC
Ankara
