Konya'da geçtiğimiz hafta bir lokantada yemek yiyen kişinin nefes borusuna ekmek kaçtı, lokanta çalışanı da Heimlich manevrası yani karna bası uygulayarak müşterinin canını kurtardı.
Ancak herkes o müşteri kadar şanslı olamıyor. Trabzon'da emekli öğretmen, almak istediği peyniri tadarken parçası nefes borusuna kaçtı. Ancak çevredekilerin yaptığı müdahaleler hayatını kurtarmakta yeterli olmadı.
Peki, herkesin başına gelmesi muhtemel bu durum karşısında hayati öneme sahip Heimlich manevrası nasıl doğru uygulanır? ATUDER Genel Başkanı ve Acil Tıp Uzmanı Prof. Dr. Başar Cander ile konuştuk.
Heimlich manevrasıyla ölüm oranı azaldı
"Heimlich” manevrası, solunum yolunun yemek ya da yabancı bir cisimle tıkanması sonucu boğulmayı engellemek için kullanılan acil müdahalelerden biri.
Bu manevranın mucidi ise ABD'li doktor Henry Heimlich. 2016 yılında hayatını kaybeden Heimlich’in adını verdiği bu metot sayesinde, solunum yolu tıkanmalarında yaşanan ölüm olayları yüzde 70 azaldı.
Hastane dışı acil yapılabilecek en önemli müdahalelerden biri olan Heimlich manevrasıyla, nefes almaya engel olan soluk borusu tıkanmalarında yabancı cismin çıkarılması sağlanıyor.
"Herkesin öğrenmesi ve uygulaması çok önemli"
Bu müdahalenin hastanede planlanan bir manevra olmadığının altını çizen Prof. Dr. Başar Cander, “Heimlich manevrası, aslında her yerde yapılması gereken temel yaşam desteğinin bir parçasıdır. Evde, okulda, işte, lokantada, toplu taşımada… Kısacası nerede bu durumla karşılaşırsak, o anda orada müdahale şart. Çünkü beynin oksijensiz kalabileceği süre en fazla 4 dakikadır. Bundan sonraki her durumda hasar oluşma riski yükselir. İşte o olay anında müdahale edilirse beyin açısından hasar almadan atlatılabilir” diyor.
Herkesin kolaylıkla bu müdahaleyi yapabileceğini söyleyen Başar Cander, “Biraz eğitimden sonra herkesin her yerde yapabileceği bir müdahaleden bahsediyoruz. Bunu herkesin öğrenmesi ve uyguluyor olması çok önemli” ifadelerini kullanıyor.
[Grafik: TRT Haber]
Nasıl uygulanır?
Heimlich manevrasında kurtarıcı, hastanın arkasına geçmeli, hastanın göbek çukuru ile göğüs kafesi arasına bir elini yumruk yaparak yerleştirmeli ve diğer eliyle de destekleyerek içe yukarı şekilde 5 kez baskı uygulamalı.
"Birinin boğazına yabancı bir cisim kaçtıysa burada 3 tane senaryo vardır” diyen Prof. Dr. Başar Cander, bunları şu şekilde anlatıyor:
“Birincisi, kişi tam tıkanmamıştır. Tam tıkanmayan kişi sizinle konuşabilir ve öksürür. Buna yapılacak müdahale öksürüğü teşvik etmek ve sakin olması yönünde telkinde bulunmak. İkinci senaryoda ise tam tıkanma vardır ve böyle bir durumda kişi ses çıkartamaz, öksüremez. Bu ciddi bir durumdur, acilen Heimlich manevrası yapılması gerekir. Üçüncü senaryo ise daha kötü bir tablodur. Kişinin tam tıkanıklıktan dolayı beyin fonksiyonları kaybolur ve şuuru kapanır. İşte o zaman da kalp masajına geçilmesi gerekiyor.”
12.3ºC
Ankara
