Sağlık Bakanlığından bayramda beslenme ve hijyen uyarısı

Sağlık Bakanlığına göre, tatlı, şeker ve kırmızı et tüketiminin miktarının ve sıklığının arttığı Kurban Bayramı'nda, şişmanlık, yüksek tansiyon, kalp-damar, mide ve diyabet hastalığı olanların beslenmelerine dikkat etmeleri gerekiyor. 

Bayramda, sağlıklı beslenmenin temel prensiplerine, yiyecek seçimine, porsiyon kontrolüne ve besin gruplarının dengeli alınmasına her zaman özen gösterilmesi önem taşıyor.

Yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriği daha yüksek olduğu için kalp-damar hastalığı, diyabet ve yüksek tansiyonu olan kişilerin bayramda yağsız veya az yağlı etleri tercih etmeleri ve aşırıya kaçmaması öneriliyor.

Kurban eti nasıl tüketilmeli?

Yeni kesilmiş hayvanların etlerindeki sertlik hem pişirmede hem de sindirimde zorluğa yol açıyor.

Bu nedenle özellikle mide-bağırsak hastalarının kurban etlerini hemen tüketmemeleri, buzdolabında birkaç gün beklettikten sonra, haşlama veya ızgarada pişirme yöntemiyle tüketilmesi gerekiyor.

Sakatat tüketiminin de arttığı Kurban Bayramı'nda özellikle kolesterol hastaları ile kalp-damar hastalığı riski taşıyan kişilerin sakatat tüketiminden kaçınmaları isteniyor.

[Grafik: Şeyma Özkaynak]

Et nasıl pişirilmeli?

Kurban Bayramı'nda, etin tüketim miktarının yanı sıra pişirme yöntemlerine de dikkat edilmesi gerekiyor. Bu bakımdan etlerin pişirilmesinde haşlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmesi, kızartmalardan kaçınılması uyarısında bulunuluyor.

Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirme ve kızartma yönteminin çeşitli "kanserojen maddelerin" oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemesi gerekiyor.

İyi kalite proteinin yanı sıra yağ, çeşitli mineraller ve vitaminler içeren ancak C ve E vitamininden yoksun olan etin sebzelerle birlikte pişirilmesi veya yanında sebzelerin de tüketilmesi sağlıklı beslenme için önem taşıyor.

Etle yapılan yemeklerin kendi yağı ile pişirilmesi ve ilave yağ eklenmemesi özellikle kuyruk yağı ve tereyağının et yemeklerinde kullanımından kaçınılması, etlerin ızgara pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklığın eti yakmayacak ve kömürleşme sağlamayacak şekilde ayarlanması öneriliyor.

Etlerin kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemesine, bazı zoonoz hastalıkların çiğ veya az pişmiş etlerin yenmesiyle bulaştığının akıldan çıkarılmamasına vurgu yapılıyor.

Hayvanların kesilmesi, yüzülmesi, karkasın parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kurallarının ihmal edilmemesi uyarısında bulunuluyor.

Kurban etlerini saklama yolları

Kesilen etlerinin korunması ve saklanması insan sağlığı açısından çok önem taşıyor. Bu bakımdan, etin kesim sonrasında hijyen kurallarına ve pandemi sürecinde uygun sosyal mesafeye dikkat edilip en kısa sürede soğutulma ve parçalama işleminin gerçekleştirilmesi, buzdolabında dinlendirilmesi sonrasında dondurularak saklanması öneriliyor.

Kurban etlerinin büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine veya yağlı kağıda sarılması ve buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanması gerekiyor.

Kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinler olan etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesinin bazı mikroorganizmalar için üreme ortamı oluşturabileceği bu nedenle sağlığı tehdit edebileceğine dikkat çekiliyor.

Sosyal mesafeye dikkat

Et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyve doğranmaması gerekiyor.

Bayramlarda da etin, yeterli ve dengeli beslenme ilkelerine uygun miktarda, çeşitlilik yaratmak için diğer besin grupları olan "süt (süt, yoğurt, ayran, peynir vb) grubu", "ekmek (tahıl; makarna, bulgur, pirinç ) grubu", "sebze grubu" ve "meyve grubu" ile aynı öğünde tüketilmesine özen gösterilmesi gerekiyor.

Besin güvenliği sağlamada etlerin kurbanlık olarak kesiminden hazırlanması pişirilmesi ve tüketimine kadar geçen tüm aşamalarda hijyen ve sanitasyona dikkat edilmesi, hayvanın kesimi ve etin işlenmesi sırasında maske kullanılması, el hijyeni ve sosyal mesafeye dikkat edilmesi öneriliyor.