Ağrıları hafifletmek, ısınmak veya rahatlamak için sıkça başvurulan sıcak su torbaları, hemen her evde yer alıyor. Ancak doğru şekilde kullanılmadığında bu pratik yardımcılar büyük tehlikeler yaratabiliyor. Öyle ki patlamaları sonucunda ciddi yanıklara bile neden oluyor. Acil servislere bu nedenle çok sayıda hasta başvuruyor.
Peki, sıcak su torbalarını güvenli bir şekilde kullanmak için nelere dikkat edilmeli? Hangi aralıklarla değiştirilmeleri gerekiyor? Tüm bu sorulara Sağlık Bilimleri Üniversitesi Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Asım Kalkan’la yanıt aradık.
Sıcak su torbalarının romatizmal hastalıklar, kronik ağrılar, adet sancıları, kas ve diz ağrıları için sıkça tercih edildiğini ifade eden Prof. Dr. Kalkan, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Özellikle ağrı yönetiminde hastalarımıza tavsiye ediyoruz. Fakat kullanım şekli konusunda hastalarımızı özellikle uyarmamız gerekiyor. Çünkü şiddetli komplikasyonlara sebep olabiliyor. Son zamanlarda acil servislerimize sıcak su torbası patlaması nedeniyle yanıklar oluşan hastalarımız geliyor. Yine özellikle diyabetik hastalar, sinir sistemindeki bozukluklardan dolayı sıcağın farkına varamadıkları için yanığa sebep oluyor.”
Peki sıcak su torbalarını kullanırken olası risklerin önüne geçmek için nelere dikkat edilmesi gerekiyor? “Öncelikle bu sıcak su torbalarının bir ömrü var” diye yanıtlıyor Prof. Dr. Kalkan ve şöyle devam ediyor:
“Maksimum 2-2,5 yıl kadar kullanılabiliyor. Eğer düzenli ve sürekli kullanmanız gerekiyorsa 2 yıldan daha az kullanılmasında fayda var. İnsanlar bu sıcak su torbalarını kurusun diye bazen güneşe koyuyorlar. Bunlar kauçuktan yapılma. Kauçuk güneş ve suyla bir araya gelince ufak tefek çatlamalar oluyor. Dolayısıyla bu torbaları kullanırken üzerinde çatlaklıklar olup olmadığına dikkat etmemiz gerekiyor.”
Sıcak su torbası kullananların yaptığı bir başka hata da içine kaynar su koymak... “İsmi de üzerinde sıcak su torbası” diyor Prof. Dr. Kalkan ve kaynar su doldurulması neticesinde neler yaşanabileceğini şu şekilde anlatıyor:
“İçine kaynar su koyuyorlar ve tamamını dolduruyorlar. Oysaki maksimum üçte ikisi doldurulmalı. Çünkü torbaya koyduğunuz sıcak suda buharlaşma oluyor. Bu da bir basınç etkisi yaratıyor ve patlamasına neden oluyor.”
Yapılması gereken gayet basit... Öncelikle torbaya koymak üzere ısıtılan su, kaynama noktasına getirilmemeli. Ardından 10 dakika kadar beklenerek ısısının düşmesi sağlanmalı.
Bir başka dikkat edilmesi gereken nokta da sıcak su torbasının direkt cilde temas etmemesi… Prof. Dr. Kalkan, “İnsanlar bunun da farkına varmayabiliyor bazen. Sıcak su torbasının cilde teması 10 dakikadan fazla olursa küçük yanıklar yapabiliyor” diyor.
Sıcak su torbalarının patlamasının ciddi yanıklara sebep olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor Prof. Dr. Kalkan. Evde sıcak su torbası patlaması durumunda neler yapılması gerektiğini ise şöyle anlatıyor:
“Bir an önce sıcak temasından uzaklaşılmalı. Kişi üzerindeki elbiseleri çıkarmalı. Çünkü sıcak devam ederse yanma da devam edecektir. Yanan yer çeşme suyuyla ıslatılabilir fakat bunu çok çok tavsiye etmiyoruz. Mümkün olduğunca erken vakitte hastaneye başvurulmasında fayda var.”