Türkiye bir deprem ülkesi. Topraklarının neredeyse tamamı fay hatları üzerinde yer alıyor. Bu faylarda her gün yüzlerce sarsıntı meydana geliyor. Bunların önemli bir kısmı çok küçük olduğu için hissedilmiyor bile.
2020 yılını sarsıntılarla geçiren Türkiye’de, 2021 sakin geçti. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) verilerine göre, 2021’de Türkiye’de 23 bin 499 deprem meydana geldi. Yıl boyunca yaşanan sarsıntıların bazıları panik yaratsa da yıkıcı büyüklükte bir deprem görülmedi.
Ocakta Ankara-Kalecik 4,5’le sarsıldı
Yılın hissedilen ilk depremi Ankara’da 10 Ocak’ta meydana geldi. Merkez üssü Kalecik olan 4,5 büyüklüğündeki deprem çevre illerden de hissedildi. Ocak ayı boyunca bin 991 sarsıntı kayıtlara geçti.
Şubatta 2 bin 235, mart ayında ise bin 660 sarsıntı kaydedildi. Nisanda sismograf cihazları 2 bin 505 depremi kayıt altına aldı. Kuşadası Körfezi açıklarında 26 Nisan’da meydana gelen 4 büyüklüğündeki deprem heyecan yaratmakla birlikte zarara yol açmadı.
Kiğı'daki 5,2'lik deprem korkuttu
Mayıs ayı sarsıntılar açısından sakin geçti. Ay boyunca bin 790 deprem meydana geldi. Haziranda ise bin 947 deprem oldu. 19 Haziran’da İstanbul-Kartal merkezli 3,9 büyüklüğündeki deprem kısa süreli paniğe yol açtı. Bir hafta sonra, 26 Haziran’da Bingöl’ün Kiğı ilçesinde 5,2 büyüklüğünde bir deprem kaydedildi. Çevre illerden de hissedilen sarsıntıdan Elazığ’ın Karakoçan ilçesine bağlı Kuşbayırı, Çelebi, Yeşilbelen, Sarıhan ve Çan köyleri kısmen etkilendi.
Temmuzda bin 852, ağustosta 2 bin 577, eylülde 2 bin 82, ekimde ise bin 768 sarsıntı meydana geldi. Antalya-Kaş açıklarında 19 Ekim’de meydana gelen 6 büyüklüğündeki deprem birçok ilden hissedilse de herhangi bir zarara yol açmadı.
Kasımda peş peşe gelen sarsıntılar
Kasım ayında bin 684 sarsıntı kaydedildi. Ay boyunca meydana gelen bazı sarsıntılar panik yarattı. 8 Kasım’da Konya-Meram’da 5,1 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Paniğe yol açan depremde birkaç metruk bina hasar aldı.
17 Kasım’da bu kez Düzce’de 5 büyüklüğünde bir sarsıntı yaşandı. Deprem İstanbul ve çevre illerden hissedildi. 19 Kasım’da ise Erzurum’da 5,1 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Doğu Anadolu’nun tamamında hissedilen sarsıntıda 4 kişi yaralandı.
Yılın son ayında (28 Aralık’a kadar) Türkiye’de bin 408 deprem kayıtlara geçti. Van’ın Tuşba ilçesinde meydana gelen 4,9 büyüklüğündeki sarsıntı bu dönemin kayıtlara geçen en büyük depremiydi.
DASK yaptıranların oranı arttı
Depremi engellemek mümkün değil. Ancak alınacak tedbirler sayesine zarar en aza indirilebiliyor. Alınabilecek maddi tedbirlerin başında ise “Zorunlu Deprem Sigortası” geliyor.
2000 yılından bu yana uygulanan Zorunlu Deprem Sigortası, Doğal Afet Kurumları (DASK) tarafından yapılıyor. 2020’de zorunlu deprem sigortası oranı yüzde 56, sigortalı konut sayısı 9,9 milyondu. 2021’de ise sigortalılık oranı yüzde 59,60’a yükseldi.
Marmara’da sigortalılık oranı yüzde 70,90
Bölgeler bazında en fazla sigortalılık oranı 1999’da büyük bir depremle sarsılan Marmara Bölgesi’nde bulunuyor. Bölgede sigortalılık oranı yüzde 70,90. Depremden en fazla etkilenen illerden biri olan Yalova, yüzde 93,70’le Marmara Bölgesi’nde en fazla sigortalılık oranının olduğu yer.
İkinci sırada geçtiğimiz yıl 6,9 büyüklüğünde bir depremle sarsılan Ege Bölgesi yer alıyor. Ege’nin sigortalılık oranı yüzde 59,40. Muğla yüzde 79,90’la bölgede en fazla sigorta yapılan il.
Bölge bazındaki sıralama yüzde 55,20’yle İç Anadolu, yüzde 52’yle Güney Doğu Anadolu, yüzde 51,70’le Doğu Anadolu, yüzde 51’le Akdeniz ve yüzde 48,10’la Karadeniz şeklinde devam ediyor.
1999 Düzce Depremi'nde 7,2 ile sarsılan Bolu ise Türkiye’de en fazla sigorta yapılan şehir unvanına sahip. Bolu’daki konutların yüzde 99’u sigortalı. Bolu'yu Yalova ve Sakarya izliyor.
Grafik: Şeyma Özkaynak