Adanın tarihi ve stratejik önemine değinen Çavuşoğlu, “Bu ada, bilindiği üzere 'stratejik' ve 'Afrika’nın Mekke’ye açılan kapısı' özelliği taşıyor. Bizler Sevakin’i sadece dört tarafı suyla çevrili bir coğrafi kara parçası olarak, salt bir ada olarak algılamıyoruz.” şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Sevakin Adası'nın restorasyonu ile ilgili “Bu adayı bize tahsis etseniz de tamamıyla bir restore etsek, bu adayı tekrar tarihi şanına layık bir hale getirsek.” sözlerini anımsatan Çavuşoğlu, bu talebin Sudan yetkililerince olumlu karşılandığını ve konuyla ilgili yeni bir sürecin başladığını ifade etti.
Başbakan Yardımcısı Çavuşoğlu: Kime yardım götürüyorsak Allah rızası için yapıyoruz
Sevakin Adası'nda çalışmalar hız kazandı
Çavuşoğlu, adanın geçmişte güçlü imparatorluklar için stratejik önem taşıdığını ve doğu batı ticaret rotasının önemli duraklarından biri olan ada limanının bugün atıl kalmaması gerektiğini dile getirerek, Türkiye'nin adanın ihyası için elinden geleni yapacağını söyledi.
TİKA çalışmaları yürütüyor
TİKA’dan mimar, restoratör ve diğer teknik ekiplerden oluşan bir heyetin adada ön incelemede bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, restorasyon sonrası adanın Sudan ekonomisine olası katkısı ile ilgili şunları kaydetti:
“Yürütülecek çok boyutlu bir restorasyon çalışmasıyla Sevakin Adası, aslına uygun bir şekilde restore edilecek ve Afrika’nın çeşitli yerlerinden gelip Cidde Limanı üzerinden hacca gidecekler için bir merkez olacak. Adadaki mercan kayalıklarını turizme kazandırmak üzere altyapı oluşturulacak, butik oteller kurulup turizm eğitimleri düzenlenecek. Böylece Sudan ekonomisi daha da canlandırılacak. Bölge tüm dünya için cazip hale getirilecek.”
Çavuşoğlu, adada Osmanlı döneminde liman olarak kullanılan Sanganeb Deniz Feneri ile ilgili olarak “Bu fenerin, Osmanlı limanı olarak kullanılan ve hac yolu üzerinde olan Sevakin’de, gemilerin çarpmasını önlemek ve hac yolunu aydınlatmak amacıyla inşa edildiği bilinmektedir. Kızıldeniz’i selamlayan bu kudretli yapının, Sayın Cumhurbaşkanımız himayelerinde TİKA eliyle güçlendirilip çevre düzenlemesinin yapılması planlanmaktadır.” diye konuştu.
"Burası bir medeniyet limanıdır"
Çavuşoğlu, Sevakin’i medeniyet beşiğinde görmeyen her anlayışın eksik kalacağını vurgulayarak, “Burası bir medeniyet limanıdır. Bu limana uğrayanlar, burada konaklayanlar insana değer veren, insana hizmeti önceleyen bambaşka bir medeniyetin havasını teneffüs ederler.” ifadelerini kullandı.
Sevakin Adası'nın ihyasının insanlığa faydalı eserleri yaşatma ve inşa etme üzerine kurulu bir medeniyet anlayışıyla ilintili olduğunu belirten Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bugün bize düşen ecdadımızın ihya ve inşa yolunda ilerlemektir. İnsanlığa fayda sağlamamız ancak böyle mümkün olacaktır. Bakın bizim gönül coğrafyamız bambaşkadır. Bu gönül coğrafyasında Bursa, Konya, Edirne, Diyarbakır neyse Semerkant, Kurtuba, Bağdat gibi Sevakin’in de ayrı bir yeri olduğunu vurgulamak isterim. Bu liman kenti, bu medeniyetin dünyaya nefes verdiği noktalardan biri olarak ihya edilmelidir. Allah rızasından başka hiçbir beklentisi olmaksızın, iyilikte yarışan ecdadımızın yüzyıllara sirayet eden duyarlılıklarının, sahip oldukları yüksek şuurun günümüze yansımasının Sevakin’de gerçekleşeceğine inanıyorum.”
Çavuşoğlu, Sevakin Adası'nın restorasyonu ve bu bölgenin tarihi itibarının tazelenmesinin sadece Sudan için değil, tüm Afrika ve İslam alemi için önemli olduğunun altını çizdi.
"Sudan-Türkiye dostluğu köklü bir dostluktur"
Başbakan Yardımcısı Çavuşoğlu, konuşmasında Sudan'da evinde hissettiğini söyleyerek, Sudanlı yöneticilere misafirperverliklerinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Türkiye ile Sudan’ın zor zamanlar dahil sürekli birbirlerine destek olduğuna değinen Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
“Sudan-Türkiye dostluğu köklü bir dostluktur. Uzun yıllar süren haksız ambargo esnasında Türkiye, Sudan’ın yanında yer almıştır. Sudan da aynı şekilde 15 Temmuz darbe girişiminde FETÖ’cü hainlere karşı en net şekilde aziz milletimizin mücadelesinin yanında yer almıştır. Yine Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ı telefonla arayarak destek veren ilk liderlerden olmuştur.”
"Gelin yaşatma medeniyetinin yanında yer alın"
Çavuşoğlu, Sudanlı yetkililere Zeytin Dalı Harekatı’na desteklerinden dolayı teşekkür ederek, şunları kaydetti:
“İnşa ve ihya çalışmaları için geldiğimiz tarihi Sevakin Adası'ndan tüm dünyaya mesajımız şu olsun: Gelin yaşatma medeniyetinin yanında yer alın. Bugün Afrin’de masum insanları esir alan, onlara zulmeden, küçücük çocukları silahla tanıştırarak onlara en büyük kötülüğü yapan terör örgütleriyle gelin hep birlikte mücadele edelim. Bizim gönlümüz insanlığın kaybından yana değil, kazancından yanadır. Bizim medeniyetimiz insanlığa zulmü değil, kardeşliği öğütleyen ve yayan bir medeniyettir. Örneğin İslam kelimesi, barış, huzur ve esenlik anlamına gelen 'Silm' kökünden türetilmiştir. Buradaki mananın özü şudur: Bizler tüm dünyaya barış ve huzur istiyoruz. Bizler Türkiye olarak bu medeniyete yaraşır şekilde hakkı savunmaya, hakkı söylemeye devam edeceğiz.”
Çavuşoğlu, Sevakin Adası'nın restorasyonu kapsamında Osmanlı dönemine ait eserlerden Gümrük Binası, Hanefi Camisi ve Şafii Camisi’nin restorasyonlarının TİKA tarafından tamamlandığını ve yine adada bulunan Muhafaza Binası’nın restorasyon sürecinin devam ettiğini belirtti.
Çavuşoğlu, Sudan ile adadakine benzer dayanışma, ihya ve inşa çalışmalarının devam edeceğini sözlerine ekledi.
Hanefi ve Şafii camileri gezildi
Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, Ada'daki Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından restorasyonu tamamlanan Hanefi ve Şafii camilerini gezdi.
Yetkililerden bilgi alan Çavuşoğlu, Şafii Camisi minaresinden Ada'yı inceledi.
TİKA tarafından restorasyon çalışmaları devam eden Gümrük ve Muhafaza binalarını da gezen Çavuşoğlu, burada yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Sevakin Adası'nı yeniden tarihi cazibeye kavuşturmak istediğini söyledi.
Ada'nın turizm cenneti olması için ne gerekiyorsa yapılacağına dikkati çeken Çavuşoğlu, "Burada Sudanlı kardeşlerimize de düşen bir sorumluluk var. Bu kıyı şeridinin altyapısını güzelleştirmek için makro bir plan çalışmalıyız. İnşallah burası sadece Port Sudan için değil Sudan’ın tümü için çok farklı bir manaya kavuşacak." dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin gittiği her yere dostluk götürdüğünü ifade ederek, şunları söyledi:
"Türkiye gittiği yere kan ve gözyaşı götürmez. Türkiye dostluk ve kardeşlik götürür. Bu medeniyet anlayışı geçmişte Sevakin’i ihya etmiştir. Daha sonra yapılan tahribatların akabinde bugün bize düşen ecdadımızın ihya ve inşa yolunda ilerlemektir. İnsanlığa fayda sağlamamız ancak böyle mümkün olacaktır."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Sudan ziyareti esnasında Kızıldeniz kıyısındaki Sevakin Adası konusunda Sudan Cumhurbaşkanı Ömer El-Beşir ile mutabakata vardığını hatırlatan Çavuşoğlu, Ada'nın ihyası için hep birlikte çalışılması gerektiğini vurguladı.
Afrika’nın Kızıldeniz’e açılan kapısı olan Ada’nın hac ve umre yolcuğu için de önemli bir kapı olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, "Afrika’ya açılan bu kapının kapanmasına gönlümüz razı değildir. Geçmişinde taşıdığı kültürel izleri silmek için Ada'yı tahrip eden sömürgeci anlayış kesinlikle kabul edilemez. Ada'ya verilen tahribatı gidermek boynumuzun borcudur. Bu kapının açık olması sadece Sudanlıların, sadece Afrikalıların değil tüm insanlığın hayrınadır." ifadelerini kullandı.
"Sevakin'deki limanın 3 bin yıl geçmişi var"
Kızıldeniz Eyalet Valisi Ali Ahmed Hamid Abdulkadir de konuşmasında, Sevakin Adası'ndaki limanın tarihi yapısına dikkat çekerek, 3 bin yıllık geçmişe sahip olduğunu söyledi.
Abdulkadir, Ada'ya 60 kilometre uzaklıkta bir mercan adası bulunduğunu anımsatarak, "Kızıldeniz eyaleti 750 kilometre sahile sahiptir. Güzelliklerle dolu bu bölgemize Türk Hava Yollarının da gelmesini istiyoruz." diye konuştu.
Kaynak: AA