Buzağı ölümlerini önlemeyi hedefleyen proje

Tarım ve Orman Bakanlığının geçen seneyi "Hayvan hastalıkları ile mücadele ve buzağı kayıplarının önlenmesi yılı" ilan etmesinin ardından Doğu Anadolu Projesi (DAP) İdaresi ile Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü, hayvancılık sektörünü ve et fiyatlarını doğrudan etkileyen en önemli sorunlardan biri olan buzağı ölümlerini önlemek amacıyla iş birliği yaparak proje hazırladı.

Proje kapsamında, doğum esnasında yapılan müdahalelere bağlı kırık çıkıklar, kötü beslenmeye bağlı göbek fıtığı gibi çeşitli hastalığı olan buzağılara, Atatürk Üniversitesi Hayvan Hastanesi'ndeki hekimlerce hızlı şekilde müdahale edilerek tedavi olanağı sağlanıyor.

Burada ücretsiz tedavi edilen buzağılar, daha sonra çiftçilere teslim ediliyor ve bu sayede buzağı ölümleri azaltılarak ekonomiye katkı sağlanıyor.

DAP İdaresi Başkanı Adnan Demir, Türkiye'deki büyükbaş hayvan varlığının yaklaşık yüzde 24'ünün Doğu Anadolu Bölgesi'nde bulunduğunu, bölgedeki en önemli geçim kaynaklarından birisinin büyükbaş hayvancılık olduğunu söyledi.

Hayvancılıktan istenen verimin alınabilmesi için ahırların fiziki şartlarının iyi olması gerektiğini vurgulayan Demir, "Buzağılar ülke ekonomisi açısından çok önemli. Doğum esnası ve sorasında buzağılara yeterli bakım yapılması gerekiyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye'de yaklaşık yüzde 13 buzağı ölümü olduğunu dikkate alırsak bölgemizde batıya göre buzağı ölümleri bu oranın çok üzerinde, yaptığımız incelemeler bunu gösteriyor" dedi.

Demir, bölgede buzağı ölümlerin yüzde 13-15 civarında olduğunu ifade etti.

"Her yıl Erzurum'da en az 140 milyon lirayı toprağa gömüyoruz"

Kentte 700 bin büyükbaş hayvanın 350 binin dişi olduğunu ve bu hayvanların yılda bir doğum yapmasıyla 350 bin doğum meydana geldiğini anlatan Demir, "Erzurum'da doğum yapan 350 bin buzağının en az 50 bini ölüyor. Yani bizim bölgede büyükbaş hayvan varlığı sayısını artırmaktan ziyade, halihazırda buzağı ölümlerini minimum seviyeye indirmemiz gerekiyor" diye konuştu.

Demir, bu tablo üzerine Tarım ve Orman Bakanlığının geçen yılki "Buzağılar Ölmesin Projesi" kapsamında sağladığı desteğin yanı sıra pilot bölge olarak Erzurum'da Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü ile iş birliği yaptıklarını dile getirdi.

"Temennimiz buzağı ölümlerini önlemek"

Doğum yapan bütün ineklerin 0-3 aylık hasta buzağılarını Erzurum'daki Hayvan Hastanesinde ücretsiz tedavi ettirdiklerini dile getiren Demir, şunları kaydetti:

"Projede buzağıların hastalanmasına meydan verilmeyecek şekilde doğum öncesi ve doğum esansında çiftçilere eğitim verilmesini arzu ettik. Hastalıklı buzağıların ölümünü önlemek adına tedavi hizmeti vermek için Veteriner Fakültesine 300 bin liralık ödenek sağladık. Buzağı ölümlerinin en yaygın sebeplerinden birisi göbek kordonlarındaki enfeksiyon. Sadece bir batikon ve ve dezenfekte solisyonuyla ciddi manada buzağı ölümlerinin önüne geçilebilir. Temennimiz üniversite ile iş birliğimiz kapsamında bölgedeki tüm çiftçilere hem doğum öncesi verilecek eğitimlerle hem de tedaviler ile buzağı ölümlerini önlemek."

Atatürk Üniversitesi Rektörü Çomaklı'dan projeye destek

Veteriner Fakültesi Cerrahi Ana Bilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi ve Hayvan Hastanesi Başhekim Yardımcısı Mümin Gökhan Şenocak da "Buzağılar Ölmesin Projesi"ni Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı'nın desteklediğini vurgulayarak, bu kapsamda üniversite ile DAP İdaresinin ortaklaşa protokol yaptığını hatırlattı.

Hayvan Hastanesinde bölgedeki 0-3 aylık buzağıları ücretsiz bütün bakım ve tedavilerini yaptıklarını kaydeden Şenocak, "Proje kapsamında bugüne kadar 200 civarında buzağının tedavisini gerçekleştirdik. Bu hayvanların bakımları yapılmasaydı ekonomik kayba neden olacaktı. 7/24 açık olan hastanemizde diğer hayvanların tedavilerinin yanı sora buzağıların tedavisini yapıyoruz" dedi.

Şenocak, hastaneye getirilen buzağıların genelinde doğum esnasında yapılan yanlış müdahaleye bağlı kırık ve çıkıklar ile kötü beslenmeye bağlı göbek fıtıkları ve enfeksiyonel hastalıklar olduğunu aktardı.

Çiftçilerden hasta buzağıları varsa vakit kaybetmeden hastaneye getirmelerini isteyen Şenocak, "Buzağılar milli servetimiz, çiftçilerimiz olmasa et ve hayvansal ürünler yiyemeyiz. Buzağıların tedavisinde erken teşhis büyük önem taşıyor. Eğer hastalık erken dönemde teşhis edilirse, daha etkin tedavi uygulanabilir" dedi.

Buzağısını hastaneye getiren çiftçi Beytullah Doğan ise, 2,5 günlük buzağısının doğumda ters geldiğini ve akciğerlerine su kaçtığını anlatarak, "Buzağının ayakları incinmiş, tedavisi yapıldı. Atatürk Üniversitesi ve DAP İdaresi yetkililerine teşekkür ediyoruz. Allah devletimizden razı olsun, çok güzel uygulama. Eskiden buzağı ölümleri çok olurdu, bu proje sayesinde ölümlerin önüne geçilecek" diye konuştu.

Çiftçi Yakup Taş da doğum sonrası ayağı kırılan buzağısının hastanede ameliyat edildiğini ve platin takıldığını ifade ederek, hastane doktorlarına ve yetkililere projeden dolayı teşekkür etti. 

Kaynak: AA