Türk Silahlı Kuvvetleri, terörle mücadele operasyonlarında etkin rol alan birliklerdeki Mehmetçiklerin hem can güvenliği hem de sahadaki başarısının artması için özel bir sistem geliştirdi.
Uzaktan Komuta Kontrol Sistemi (UKKS) adı verilen sistem, nitelikli, eğitilmiş askeri köpekler için gözlük ve kask olarak tasarlandı. Arama-tarama faaliyetleri esnasında 'keşif', 'mayın arama' ve 'bomba arama' köpeklerine gözlük ve kask olarak takılan bu sistemle, Mehmetçik'in girmesi riskli olan, dışarıdan görüntü alınması mümkün olmayan mağara, tünel ve meskun mahallerde anlık veri akışı sağlanabilecek.
Gözlük ya da kasktaki sinyali sağlayan, haberleşme birimlerinin taşınmasında kullanılan yelek sayesinde, köpeğin kullanıcısı tarafından tabletle kontrol edilmesi de sağlanıyor. Terör unsurlarının barındığı mağara, tünel ve meskun mahallelere önden gönderilecek olan eğitimli köpekle, terörle mücadele operasyonlarındaki başarının ve Mehmetçik'in can güvenliğinin artması hedefleniyor.
İlk olarak Ekim 2023'te arazideki eğitim faaliyeti sırasında görüntülenen UKKS, Gemlik'teki Köpek Üretim ve Eğitim Tabur Komutanlığı'nda üretilen ve eğitilen Belçika Malinois cinsi 3 yaşındaki keşif köpeği 'Parka' tarafından eğitim alanında test edildi.
Kullanıcısının kontrolünde, eğitim alanındaki mağaraya giren 'Parka' tehdit unsuru etkisiz hale getirirken, taktığı gözlük ile dışarıdaki kullanıcısına, mağara içerisinden anlık ses ve görüntü aktarımı yaptı.
Köpeklerin operasyonlarda daha etkin kullanılması açısından UKKS'nin önemine dikkat çeken Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Köpek Üretim ve Eğitim Tabur Komutanlığı 1'inci Köpek Eğitim Bölük Komutanı Veteriner Yüzbaşı Serkan Özgen, şu bilgileri verdi:
"Türk Silahlı Kuvvetleri, geçmişten günümüze her alanda olduğu gibi askeri köpek eğitim ve kullanımı konusunda da gerek ülkemizin gerekse bulunduğu coğrafyanın öncü kurumlarındandır. Son yıllarda Türk Silahlı Kuvvetleri'ndeki teknolojik iyileştirmeler kapsamında askeri köpekler için Uzaktan Komuta Kontrol Sistemi geliştirilerek envantere dahil edilmiştir.
Söz konusu bu sistem; arama-tarama faaliyetleri esnasında 'keşif', 'mayın arama' ve 'bomba arama' köpekleri üzerine yerleştirilerek kullanılan, kullanıcı personelin tehlikeli ya da risk barındıran durumlarda köpeklerini daha iyi yönlendirilebilmeleri ve dışarıdan görüntü alınamayan ortamlarda, operasyona katkı sağlaması maksadıyla kullanılması hedeflenen bir sistemdir.
Askeri köpekler ile sürekli iletişim halinde olmak ve uzaktan onları yönlendirerek ortam bilgisini anlık edinmek, köpeklerin operasyonlarda daha etkin kullanılması bakımından önem arz etmektedir."
Belçika Malinois, Alman çoban ve labrador ırkı başta olmak üzere 'bomba', 'mayın', 'narkotik', 'ceset arama', 'arama kurtarma’, 'keşif', 'devriye', 'iz takip' olmak üzere 8 farklı branşta eğitilen köpekler, ortalama 20 aylık sürecin ardından kıtalara sevk ediliyor.
Gemlik'teki Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Köpek Üretim ve Eğitim Tabur Komutanlığı'nda üretilip eğitilen köpekler, yurt içi ve sınır ötesi operasyonların yanı sıra doğal afetlerde de etkin rol oynuyor.
İlk olarak 17 Ağustos Marmara Depremi'nde enkazda aktif olarak görev alan askeri köpekler, son olarak Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgede görev aldı. Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı birliklerle Gemlik'teki Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı'ndan deprem bölgesine sevk edilen 28 arama köpeği ile 1 ceset arama köpeği, 78 kişinin enkazdan kurtarılmasını sağladı.
Canlı tespiti yaparak arama-kurtarma ekiplerini yönlendiren 29 askeri köpekli timin, enkazda işaretledikleri noktalardan açılan yaşam koridorlarıyla yüzlerce kişi de yeniden hayata tutundu.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, Gemlik'teki merkezden Adıyaman'a köpekli tim gönderildiğini hatırlatan Veteriner Yüzbaşı Serkan Özgen, "En son yaşadığımız 6 Şubat 2023 deprem felaketinin ilk gününden itibaren, Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri İnsani Yardım Tugay Komutanlığı ve Köpek Eğitim ve Destek Müfreze Komutanlıkları bünyesinde hazır bulunan ve birliğimizde yetiştirilen arama köpekleri, birçok vatandaşımızın kurtarılmasında aktif görev almış ve arama-kurtarma ekiplerine yardımcı olmuştur.
Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı'nca deprem bölgesine sevk edilen ve Adıyaman ilinde arama kurtarma faaliyetlerine katılarak, birçok vatandaşımızın enkaz altından sağ olarak çıkarılmasına yardım eden can dostlarımız komutanlığımızca ödüllendirilmiştir" dedi.
Arama köpekleri, Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Köpek Üretim ve Eğitim Tabur Komutanlığı'ndaki parkurlarda, kullanıcıları tarafından sürekli olarak eğitime tabi tutuluyor.
Labrador cinsi 7 yaşındaki arama köpeği 'Manas' ile Belçika Malinois cinsi 4,5 yaşındaki arama köpeği 'Sande', çeviklik ve cesaret parkurunda, ses alma ve yönlendirme eğitimlerini başarıyla gerçekleştirirken, 'Sande' yine kışlada oluşturulan deprem enkazında senaryo gereği yaralı haldeki depremzedenin yerini tespit edip, kurtarılmasını sağladı.
Eğitimleri titizlikle sürdürülen arama köpeklerinin, deprem kuşağında yer alan Türkiye için önemine dikkati çeken Veteriner Yüzbaşı Serkan Özgen, "Deprem kuşağında olan ve bu konuda acı tecrübeler yaşamış olan ülkemizde arama köpeklerinin kullanımı hayati önem arz etmektedir. Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkez Komutanlığı'nda da doğal afetlerde kullanılmak üzere arama köpekleri yetiştirilerek ilgili birliklere sevk edilmektedir.
Arama köpeği olarak eğitilecek yavru köpekler, en iyi ırk özelliklerini gösteren damızlık köpeklerden bilimsel metot ve veriler doğrultusunda üstün özelliklere sahip yavruların üretimi yapılmaktadır. Elde edilen yavru köpeklerin sağlıklı ve güçlü askeri köpek olmalarını temin etmek maksadıyla gelişimleri periyodik olarak takip edilmekte, doğal ve yapay materyaller ile özel hazırlanmış parkurlarda sosyalizasyon eğitimine tabi tutulmakta, çevre koşullarına alışması, özgüven kazanması sağlanmaktadır.
Arama köpekleri, hareketliliği yüksek, ses ve yükseklik korkusu olmayan, cana yakın mizaçlı yavru köpekler arasından özel testler ile seçilmektedir. Arama köpekleri, güç, cesaret, çeviklik ve insan sevgileri ile ön plana çıkmakta olup, arama kurtarma faaliyetleri esnasında karşılaşabileceği zorlu engelleri geçmek üzere ortalama 2 yıl süreli özel bir eğitim alır. Eğitim süreci içerisinde farklı eğitim alanlarında eğitimlere tabi tutulmakta ve kondisyonları geliştirilmektedir" diye konuştu.