Osmanlı Dönemi’nden kalma yaklaşık 10 bin tarihi mezar taşının bulunduğu Eyüpsultan'daki mezarların gelecek nesillere aktarılabilmesi amacıyla dünyada ilk olduğu belirtilen 3 boyutlu koruma projesi başlatıldı. Eyüp Sultan Tarihi Merkez Yönetimi’nin başlattığı projeyle mezar taşı modelleme uzmanları, ilçede mezarlıklarda, hazirelerde ve türbelerde bulunan tarihi mezarlıklarda 3 boyutlu tarayıcı ile mezar taşının birebir modelini çıkartıyor. Ardından tarihi mezarların üzerilerindeki yazılar, işaretler ile semboller makineler ve uzmanlarının merkezdeki titiz çalışmalarıyla dijital ortamda 3 boyutlu olarak arşivleniyor ve maketleri çıkartılıyor.
Mezar taşları birebir yeniden yapılabilecek
Projeyle Ebussuud Efendi, Ali Kuşçu gibi birçok önemli şahsiyetin mezar taşları kırıldığında, çalındığında ya da herhangi bir onarıma ihtiyaç duyulduğunda mezar taşlarının birebir yeniden yapılması ve onarılması imkanı sağlandı. Mezar taşlarının yok olmasını önlemek amacıyla başlatılan dijital arşiv oluşturma projesi yapıldıkları dönemin tarihine ışık tutan mezar taşlarının korunarak gelecek nesillere aktarılmasında imkan sağlıyor. Eyüpsultan Belediye Başkanı Remzi Aydın da projenin geçmişin geleceğe aktarılmasında önemli olduğunu söyledi.
"Dijital arşiv oluşturarak birebir yeniden oluşturulmasına yönelik bir proje"
Mezar taşlarında birçok hikayenin bulunduğunu ve 3 boyutlu olarak arşivlenmelerinin kültürel mirası koruma anlamında çok önemli bir çalışma olduğunu belirten Eyüpsultan Belediye Başkanı Remzi Aydın, "10 civarında tarihi eser değerinde mezar taşımızın olduğunu biliyoruz. Öncelikle onarılması gereken bir şekilde zarar görmüş taşlarımızın dijital arşiv oluşturarak ölçülerini ve şekillerini hafızaya alarak birebir bütün boyutlarıyla olacak şekilde yeniden oluşturulmasına yönelik bir proje. Aynı zamanda bu taşlarımızın temizlenmesi, hangi hazirede kimler yatıyor, hangi taşlar var bunlar kitap haline getirilerek yayınlanması gibi çok kapsamlı bir proje. Zannediyorum dünyada ilklerden bir tanesi. Tarihimize, medeniyetimize, sanatımıza, kültürümüze sahip çıkma anlamında önemli bir adım olduğunu düşünüyorum. Sadece bu mezar taşlarıyla ilgili bizim turistik bir rotamız dahi var. Nice şairler, devlet adamları, siyasetçilerin mezarları burada bulunuyor. Onların mezar taşlarından yola çıkarak medeniyetimize, geçmişimize çok güzel yolculuklar yapma imkanı var" dedi.
Tarihi mezar taşlarının korunması için yapılan arşivleme kapsamında mezar taşlarındaki semboller, resimler, yazı ve hatlardan mezarda kimin yattığı, ne iş yaptığı, soy ağacı gibi bilgiler de öğreniliyor. Bu bilgilerin ise çalışmalar sonrasında kitap haline getirileceği öğrenildi.
Kaynak: İHA