Türkiye’de trafiğe kayıtlı araç sayısı 23 milyonu aştı. Bu araçların kurallara uyup uymadığı polisler tarafından denetleniyor. Yollardaki kural hatalarını denetleyen polislerin çok önemli bir yardımcısı var: Fahri trafik müfettişleri… Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre 2019 itibarıyla 20 bin 287 fahri trafik müfettişi bulunuyor. Bu müfettişlerin tuttuğu tutanaklar doğrultusunda 2019’da 377 bin 893 ceza kesildi. Son on yılda tutanaklara istinaden yazılan toplam ceza sayısı ise 2 milyonu aşıyor. 2020’de fahri trafik müfettişi sayısında ise hedef 35 bin.
Fahri trafik müfettişliği için hangi şartlara sahip olmak gerekiyor? Görev ve yetkileri nerede başlayıp nerede bitiyor? Görevini kötüye kullananlar için ceza söz konusu mu? İşte fahri trafik müfettişleriyle ilgili merak edilenler…
[Grafik: Nursel Cobuloğlu]
Trafik kurallarına saygılı adaylar aranıyor
Fahri trafik müfettişliği için öncelikle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, en az 40 yaşında ve yüksekokul mezunu olma şartı aranıyor. Ayrıca en az 10 yıllık sürücü belgesi sahibi olmak ve asli kusurlu olarak ölümlü ya da yaralanmalı trafik kazasına sebebiyet vermemiş olmak gerekiyor. Başvuru tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre içerisinde 100 ceza puanı uygulamasına göre sürücü belgesine el konulmamış olması aranan şartlar arasında. Fahri trafik müfettişi adaylarının kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması, aranan bir diğer kriter.
Valiliklere müracaat ediliyor
Fahri trafik müfettişi olmak isteyenlerin öncelikle TC kimlik numarası, adres, sürücü belgesi ve öğrenim durumu bilgilerini içeren bir formu yazılı olarak ya da elektronik ortamda doldurmaları gerekiyor. Sabıka kaydı olmadığına ilişkin beyan ve fotoğraf eklenen formla birlikte valiliklere müracaat etmek başvuru için yeterli. Ardından adaylar belirli bir program çerçevesinde eğitimden geçiriliyor. Onay sürecinden geçen kişiler için “Fahri Trafik Müfettişi Belgesi” düzenleniyor.
Ülke genelinde denetim yetkisi
Fahri trafik müfettişleri, yollarda tespit ettiklerini kural ihlallerini ilgili birimlere iki şekilde bildiriyor: Tutanaklar, trafik ekiplerine veya emniyet kuruluşlarına elden teslim edilebiliyor. Elektronik ortamda tutanak düzenlemek de bir diğer yöntem. Fahri trafik müfettişlerinin görev alanları, yaşadıkları şehirlerle sınırlı değil. Türkiye’nin her yerinde kural ihlalleri ile ilgili çalışma yapabiliyorlar.
Hemen her konuda tutanak tutabiliyorlar
Fahri trafik müfettişleri, yollardaki kural ihlallerini çok geniş bir yelpazede tutanak altına alabiliyor. Kırmızı ışıkta geçmekten hatalı sollamaya, emniyet şeridi ihlalinden ters yönde ilerlemeye kadar pek çok konuda tespit tutanağı tutabiliyorlar.
Görevini kötüye kullanana ceza
Fahri trafik müfettişleri araçları durduramaz. Sürücülerle muhatap olamaz. Herhangi bir belge veya evrak kontrolü yapamazlar. Fahri trafik müfettişlerinden ayrıca adil ve tarafsız olmaları bekleniyor. Görevini kötüye kullanan müfettişler, iki aydan altı aya kadar hafif hapis cezası alabiliyor. Bir yıl süreyle trafik kural ihlaliyle ilgili tespit tutanağı düzenlemeyen müfettişlerin ise görevlerine son veriliyor.
-0.1ºC
Ankara
