“Texas Women’s Üniversitesi"nde ABD’deki "Türk ve Osmanlı göçü" hakkında doktora tezi yazan akademisyen Bilal Sert'in tezinin intihal olduğu belirlendi. Sert'in tezini elebaşı Gülen’e ithaf ettiği ortaya çıktı.
Çalıntı olduğu gerekçesiyle hakkında soruşturma başlatılan tez yazarı Sert'in, “Bana mukaddes hedefler doğrultusunda ilham veren ve hayatımı anlamlı hale getiren muhterem Fethullah Gulen Hocaefendi’ye ithaf ediyorum” ifadeleri dikkati çekti.
Sert’in sosyal medya hesaplarına bakıldığında halihazırda tezini yazdığı üniversitede “misafir hoca” olarak ders verdiği görülüyor.
Üniversitenin Basın sözcülerinden Deanna Titzler, bünyelerinde hazırlanan doktora tezinin çalıntı olduğu yönündeki iddiaları son derece ciddiye aldıklarını belirterek, iddialar doğrultusunda Sert’in tezi hakkında soruşturma başlattıklarını kaydetti.
Sert'in 2014'te yazdığı “19. ve 20. Yüzyılda Türkiye’den ABD’ye Yapılan Göçler” başlıklı doktora tezinde aynı konu üzerine Bilkent Üniversitesi'nden Dr. Işıl Acehan’ın 2005'te yaptığı yüksek lisans ve 2010'da yaptığı doktora çalışmasındaki örnekleri ve teorileri referans vermeden kullandığı ortaya çıktı.
Sert’in tezindeki tartışma, sonuç, istatistikler ve referans bölümlerinin Acehan’ın yüksek lisans, doktora tezi ve Cambridge Üniversitesi'nden çıkan “Amerika’daki Osmanlı Sokakları” başlıklı makalesiyle benzerlikleri dikkat çekiyor.
"Online erişime açık çalışmalarımdan çalıntı yapmış, online erişilemeyen makalelerimi kullanamamış"
İtalya’daki Bologna Üniversitesi'ne bağlı John XXIII Dini Araştırmalar Vakfı'nda doktora sonrası eğitimine devam eden Dr. Acehan, internet üzerinden Amerika’daki ilk Türkler hakkında yapılan yeni çalışmaları ararken Sert’in tezine ulaştığını belirterek, tezinden referans verilmeden alınan kısımları paylaştı.
Kendisinin yıllarca Harvard Üniversitesi, Stanford Üniversitesi, Osmanlı Arşivleri, Smithsonian Enstitüsü, ve ABD’deki yerel kütüphanelerde arşiv çalışması yaparak tezinin arşiv bölümünü oluşturduğunu dile getiren Dr. Acehan, Sert’in ise tezinde “gazete arşivlerinde çalıştım” demesine rağmen kaynaklarına dair hiçbir referans göstermediğini söyledi.
Acehan, “Sert, sadece online erişime açık çalışmalarımdan çalıntı yapmış. Daha sonra yayınladığım ancak online erişilemeyen makalelerimi kullanamamış. Örneğin, Amerika’ya Osmanlı’dan göç eden farklı etnik grupların bir arada, aynı evlerde ve caddelerde yaşadıklarını tespit ettiğim nüfus sayımları ve mikrofilm çalışmamı alıp, ‘Peabody’deki Türklerin çocukları bunu bana anlattı’ diye yazarak kaynak üretmiş” ifadesini kullandı.
Sert’in kendi cümlelerini değiştirerek tezinin neredeyse tamamını çaldığını vurgulayan Dr. Acehan şunları kaydetti:
“Doktora tezimde ve makalemde Amerika’ya Osmanlı’dan göç eden ilk Türklerin, Müslümanların aslında yerleştikleri şehirlere göre değerlendirildiğinde oldukça kayda değer bir başarı elde ettiklerini, Amerika’ya adaptasyonlarının çok kısa sürede gerçekleştiğini tartışmıştım. Sert ise bunları almış ancak cümleleri değiştirmeye çalıştığından Osmanlı’dan göç eden ilk Türklerin Amerika’nın her şehrine yerleştiğini ve bunların hepsinin incelenmesi gerektiğini, aynı tanımlamaları kullanarak yazmış (ki böyle bir şey yok, ilk Türklerin yoğunluklu olarak yerleştikleri eyaletler Massachusetts, Michigan ve New York.)”
Kaynak uydurarak yazmış
Sert’in bununla da yetinmediği değerlendirmesinde bulunan Acehan, şu ifadeleri kullandı:
“1893 Chicago Fuarı'nda, Chicago’da yaşayan Türklerin fuarda etkinlik yaptıklarını yazmış (ki Sultan Abdülhamid bu fuar için Amerika’ya Türk, Ermeni ve Musevilerin oluşturduğu bir ekip gönderiyor, Chicago’da 1893’te göçmen Türk/Osmanlı yok). Benim Peabody Tarih Topluluğu ve Massachusetts Tarih Topluluğu'nda yaptığım çalışmaları kaynak uydurarak yazmış. Uydurduğu kaynak ise Amerika’ya göç eden ilk Türklerin halen göç ettikleri şehirlerde yaşayan çocuklarının olduğu, cami olduğunu, Tarih Topluluklarında göçmen Türklerin çocuklarıyla sohbet ettiğini uydurmuş. Osmanlı’dan göç eden ilk Türklerin çocukları, ilk yerleştikleri şehirlerde yaşamıyor artık. Doktora tezim için onlarla Peabody Tarih Topluluğuyla görüşme ayarlayıp röportaj yapmıştım ve tezimde paylaşmıştım. Tabii bunu anlamadığı ve direkt çaldığı için Türklerin çocuklarının halen bu şehirlerde yaşadıkları ve Tarih Topluluklarında bulundukları gibi absürt bir şey yazmış.”
Acehan ayrıca Sert’in doktorasını yaptığı Texas Woman’s University kurumuna konuya ilişkin bilgi verdiğini belirterek, okulun kendisine “incelemeyi titizlikle yürüteceklerini” söylediklerini aktardı.
ABD’deki birçok üniversitenin internet sitelerinde yer alan bilgilere göre, intihalin sadece birebir alıntı olmadığı ve değiştirerek yapılan alıntıların da intihal kategorisinde değerlendirileceği vurgusu yapılıyor.
Kaynak: AA
11.3ºC
Ankara
